BİZE ULAŞIN
Mynet Finans okurlarından Seden Hanım göndermiş olduğu e-postada, 2011 yılında babasını kaybettiğini ve ölüm aylığı almaya başladığını, birkaç hafta önce de annesinin öldüğünü belirterek annesinden de ölüm aylığı alıp alamayacağını soruyor.
Sosyal güvenlik uygulamalarında belirli şartlar altında çift aylık alınması mümkün. Bu durumların içinde hem anne hem de babadan dolayı ölüm aylığı almak da bulunuyor. Ama dikkat edilmesi gereken bazı şartlar ve tarihler var.
1 Ekim 2008 Tarihi Önemli
Anne ve babadan ölüm aylığı alınması noktasında ölümlerin 1 Ekim 2008’den önce veya sonra olması önem taşımakta.
Şayet hem anne hem de baba 1 Ekim 2008’den sonra ölmüşse iki aylığa birden hak kazanılıyor. Ancak bu iki aylık kıyaslanıyor ve çocuğa yüksek olanın tamamı, düşük olanın ise yarısı bağlanıyor. Bunun yanı sıra anne ya da babanın ölümü sonrası bağlanacak aylıklardan bir tanesinin 5434 sayılı Kanun kapsamında (Emekli Sandığı/Eski Kamu görevlisi) olması halinde yetim çocuklara her iki aylık tam olarak ödeniyor.
Anne veya babadan birisi 1 Ekim 2008’den önce ölmüşse bu durumda sigortalılık statülerine bakılıyor. Sigortalılık statüsü derken ölen kişinin 4/a’lı (SSK’lı), 4/b’li (BağKur’lu) veya 4/c’li (memur) olmasını kastediyoruz.
Bu durumda eğer anne ve babanın her ikisi de 4/a’lı veya her ikisi de 4/b’li ise iki aylığa birden hak kazanılıyor. Ancak yine bu iki aylık kıyaslanıyor ve yüksek olanın tamamı, düşük olanın ise yarısı çocuğa bağlanır. Eğer anne ve babanın her ikisi de memur (4/c’li) ise yalnızca yüksek olan aylık bağlanabiliyor, yani çift aylık alınamıyor.
Yine anne veya babadan birisi 1 Ekim 2008’den önce ölmüşse ve eğer anne ve baba farklı statüdelerse yine iki aylığa birden hak kazanılıyor. Üstelik burada çocuğa iki aylığın da tamamı bağlanıyor.
Çift Aylık İçin Bazı Şartlar Var
Çift aylık için belirttiğimiz hususlar biraz karışık gelmiş olabilir. Ancak sosyal güvenlik mevzuatımızın hem karışıklığı hem de sürekli değişmesi ancak bu kadar basite indirgememize olanak veriyor.
Çocuklara yukarıda belirtildiği gibi ölüm aylığı bağlanabilmesi için ayrıca bazı şartların da gerçekleşmiş olması gerekiyor. Şöyle ki:
Erkek çocuklara ölüm aylığı bağlanabilmesi için;
- 18 yaşından küçük olunmalı. Bu yaş koşulu, orta öğrenim yapılıyorsa 20’ye, yükseköğrenim yapılıyorsa 25’e çıkar.
- 5510 sayılı Kanun veya yabancı bir ülke mevzuatına göre çalışılmaması gerekir.
- Kendi sigortalılığı nedeniyle SGK’dan gelir veya aylık bağlanmaması gerekir.
Kız çocuklara ölüm aylığı bağlanabilmesi için;
- 5510 sayılı Kanun veya yabancı bir ülke mevzuatına göre çalışılmaması gerekir.
- Kendi sigortalılığı nedeniyle SGK’dan gelir veya aylık bağlanmaması gerekir.
- Yaşları ne olursa olsun evli olmamaları gerekir.
Dolayısıyla yukarıda sayılan şartlar ortadan kalkarsa alınan her iki aylık da kesilir. Yani yaş sınırının aşılması, sigortalı olarak çalışılmaya başlanılması, SGK’dan yaşlılık aylığı alınmaya başlanılması veya kız çocukların evlenmesi halinde ölüm aylığı alınması mümkün değil.
