Piyasalarda kritik bir haftaya giriyoruz

Küresel piyasalar Yunanistan seçimleri, İspanya ve İtalya’nın durumu ve küresel ekonomideki sıkıntılar arasında kötü bir Haziran ayı geçirmekte. Bu hafta sonu yapılacak Yunanistan seçimleri Euro Bölgesi’nin geleceği açısından kritik bir önem taşımakta.

SYRIZA adlı radikal sol koalisyonun Yunanistan seçimlerinde galip gelmesi ülkenin Euro Bölgesi’nde kalması açısından soru işaretlerinin doğmasına yol açacak. Bu açından G7 merkez bankalarının seçimlerden sonra böyle bir sonuçla karşılaşılması halinde küresel piyasalardaki tepkileri yumuşatmak amacıyla ortak aksiyona geçecekleri bildirilmekte.

Bu söylenti Euro'nun biraz yükselmesine neden oldu. Öte yandan İspanya’ya yardım kararı çıksa da bunun ayrıntılarının netleşmemesi ve bu miktarın bile ülke bankalarına yetmeyebileceği endişeleri piyasaları sarsmakta. Diğer taraftan, İtalya’nın da aynı akibete uğramasından korkulmakta. Önümüzde Yunan seçimleri, haftaya toplanacak olan G20’ler ve 28-29 Haziran’daki AB Zirvesi toplantıları var. G20’ler ve AB Zirvelerinde Euro Bölgesi’nin gidişatı konusunda bazı kararlar alınabilir.

Özellikle Alman Şansölyesi Merkel ve Fransa Cunhurbaşkanı Hollande’ın başı çektiği diğer Euro Bölgesi ülkeler arasında krizin çözümü hususundaki mevcut görüş ayrılıklarının azaltılması gerekmekte. Almanya birçok konuda birkaç küçük kuzey ülkesiyle birlikte bölgede tek başına kalmış durumda AB’de mali birlik oluşturulması, ortak bankacılık birliği, ortak tahvil ve ECB’nin rolünün güçlendirilmesi gibi konularda çok acil kararlara ihtiyaç var. Yoksa konuların sürüncemede bırakılması İspanya’dan sonra İtalya’nın da iflas noktasına gelmesi ve bunun arkasından tüm Euro Bölgesi ve AB’nin çöküşüne neden olabilecek gelişmelerin yaşanmasına neden olacaktır.

Öte yandan, dünyanın geri kalan bölgelerinden gelen haberler de umut vermekten uzak. ABD ekonomisinden gelen ekonomik veriler de ülke ekonomisinde toparlanmanın yavaş bir şekilde sürdüğünü ancak işsizlik konusunda hala yetersiz olduğunu göstermekte. Ayrıca son Dünya Bankası raporunun da belirttiği üzere gelişmekte olan ülkeler ve BRIC ülkelerinde de ekonomik yavaşlama tedirginlik yaratmakta. Bu hafta petrol fiyatlarında hafif çıkış oldu. Altın fiyatları da yükseldi.

Euro/dolar paritesi 1.26 civarında seyrederken; dolar/yen paritesi 78.70 dolaylarında. Altının onsu 1625 dolar civarında. Brent ham petrolünün varili 97.15, ABD hafif ham petrolünün varili ise 83.75 dolar civarında.

Türkiye ekonomisinde haber akışı bu hafta olumlu sayılabilirdi. Cari işlemler açığında düşüş devam etti. İşsizlik tekrar tek hanelere gelirken, Mayıs’ta bütçe fazla verdi. Ancak ekonominin yılın ilk dört ayında ciddi biçimde yavaşladığı da göze çarpmakta. Piyasalar bu hafta sakindi. Türk Lirası diğer gelişmekte olan ülke para birimlerine oranla dolara karşı daha istikrarlı bir seyir izlerken, faiz oranları hafif geriledi. Haftaya 20 Haziran’da Merkez Bankası’nın PPK toplantısı var. Burada faiz oranlarında bir değişiklik beklememekteyiz.

Buna karşılık banka yine zorunlu karşılık oranlarında yeni ayarlamalar yapabilir. Tabii ki bankanın ekonomi ve enflasyon hakkındaki yorumları önem taşımakta.

Önümüzdeki hafta, uluslararası piyasalar açısından oldukça önemli. Yunan seçim seçimlerinde AB-IMF tarafından şimdiye kadar Yunanistan’a verilmiş yardımların karşılığında istenilen reform programına karşı çıkan sol partilerin hükümeti kurmaya yetecek bir çoğunluk sağlamaları halinde, piyasalar Pazartesi gününe oldukça kötü başlayacaklardır. Bu nedenle Euro/dolar paritesinde ciddi dalgalanmalar meydana gelebilir.

Ayrıca G20 toplantılarından çıkacak kararlar, İspanya ve İtalya’daki durum ve Euro Bölgesi liderlerinden gelebilecek açıklamalar dikkatle izlenecektir. Piyasaları karışması halinde Merkez Bankası tekrar “istisnai gün“ uygulamalarına kısa süreli de olsa dönebilir.

Bu arada haftaya gösterge tahvil ihalesi var. Bu çerçevede, dolar/TL paritesinin 1.80-1.85 aralığında hareket edeceğini tahmin etmekteyiz. Gösterge bileşik faizin ise yüzde 9.10-9.30 aralığında dalganmasını beklemekteyiz.

(Turkland Bank Baş Ekonomisti Dr. M.Veyis Fertekligil)