Avrupa’daki borç krizinin derinleşeceği endişeleri ve euro bölgesi ülkeleri tahvil faizlerinde yaşanan yükseliş piyasalarda havayı bozdu. Euro/dolar paritesinin 1.34’e gerilemesinin etkisiyle dolar/TL 1.81 lirayı aşarken, bonoda gösterge faiz ise yüzde 10.63’ü gördü.
Avrupa ülkelerinin devlet tahvillerindeki değer kaybının, büyük bölge bankalarının bilançolarına yansıması euro bölgesine olan güven kaybının hızlanmasına ve euro’nun daha satış baskısında kalmasına yol açıyor. Öte yandan, önceki gün İtalya’nın notunun düşürüleceğine yönelik kaygıların yanı sıra Fransa Maliye Bakanı François Baroin, ülkenin AAA olan notunu korumak için herşeyi yapacaklarını açıklaması da piyasaları kaygılandırdı. Baroin, ekonomide bir yavaşlama olduğunu da kaydetti.
Petrol 100 doları aştı
Piyasalardaki belirsizlik emtia fiyatlarına da yansıdı. ABD ham petrolünün varil fiyatı 100 doları geçerek, son 5 ayın en yüksek seviyesine ulaştı. Altının onsu da 1.762 dolardan işlem gördü.
Avrupa’nın borç krizinin yarattığı belirsizlik Türkiye’de altın ve döviz piyasasının kalbi Kapalıçarşı’yı da etkiledi.
İçinde kalabalık müşterilerle görmeye alıştığımız ışıl ışıl altın dükkanlarının görüntüde cazibesinden birşey kaybetmese de talep konusunda ciddi sıkıntı yaşıyor.
Kapalıçarşı esnafı 70 gün içinde iki bayram olması, Avrupa’da yaşanan krizin belirsizliğini koruması, altın kadar dövize olan talebi de etkilediği söylüyor. Esnafa göre, yatırımcılar bekle-gör politikasını benimsemiş şu son bir ayda.
KAPALIÇARŞI ESNAFI:
Altın ve dolarda canlanma yok
- Halça Döviz Haluk Mutlu: “2008 yılında ABD kaynaklı yaşanan finans krizinde bile hem altın hem döviz piyasasının bu kadar belirsizlik yaşanmadı. O zaman tek devlet vardı ve sorunu çözmesi çok uzun sürmedi. Şimdi Avrupa’da 17 devlet var. Bir karar alınsa onaylanıp, icraata geçmesi altı ay bulur. Belirsizlik devam edecek. Yatırımcıların kafası karışık. 10 yıldır altın yükseliyor yükseliş devam eder mi diye çok altın alamıyorlar. Döviz de çok dalgalı.”
- Rona Döviz Ayhan Akgün: “Aybaşından itibaren piyasada ciddi bir durgunluk yaşıyoruz. Turizmin zayıflaması 70 gün içinde iki bayram yaşanması, yılsonuna yaklaşılmasından dolayı döviz talebi düşürdü. Ne dolar ne de euro yatırımcının vazgeçilmez adresi. Eskiden yatırımcı ne olursa olsun dolar alır kenara atardı. Şimdi bono repoyu daha çok tercih ediyor.”
- Aygün Döviz Recep Yılmaz: “Bankalarda altın mevduat hesaplarının açılması yatırımcıya altına yönelmesi anlamında kolaylık sağladı. Bankalardaki altın mevduat oranı 10 milyar TL’ye ulaştı. Ama piyasadaki belirsizlikten dolayı Kapalıçarşı’da ne altın ne de döviz satışları canlı. Yatırımcı dövize yönelince bir bakıyor Merkez Bankası hemen piyasaya müdahale ediyor. Döviz satışları zayıf kalıyor. Faizler yüzde 11 seviyesine yaklaştı. Altın, faiz, döviz sepeti yapmak için iyi bir zaman.”
- Özer Kuyumculuk Yusuf Özer: “Düğünlerde bilezik takma alışkanlığı devam ediyor. Ancak eskiden 20 gram bilezik takılırken, şimdi 10 gram ama süslü daha ince bilezikler takılıyor. 10 gram bilezik 1000 lira civarında. Yatırım için de tercih ediliyor. Satarken eskisine kıyasla çok az zarar edilmiyor. Ata almak yerine bilezik talep edilmeye başlandı. Son bir ayda talep düşmesine karşın satışlar iyi.”
- Mer Gold Mehmet Yıldırım: “Piyasa çok durgun. Bayramdan sonra hemen hemen hiç iş yok. Avrupa’daki belirsizlikler ve altının çok hızlı yükselmesi bizi etkiledi. Altın yükselirken bizde işler yavaşlar. İnsanlar altın almaz. Alına yatırım olarak Ata altın tercih ediliyor. Şu anda 693 lira civarında satılıyor.”
- Ata Yarı Mamul Fatih Özü: “Kuyumculara yarı mamul satıyoruz. Örneğin, kolye yapmak için zincir gibi. Altın yükselince satışlarımız yavaşladı. Bazı ev kadınları kuyumcudan almak yerine bizden alıyor, kendileri evde takı haline getiriyor. Yarı mamul olduğu için kuyumcudan çok daha ucuza mal oluyor. Kolye yapmak için 42 santim bir zinciri 300 TL’ye satıyoruz. Gramı 66.5 TL ediyor. Altının el yaktığı dönemlerde özellikle ev kadınlarından epey talep oluyor.”
Güray Uray Abank Döviz Masası Müdür Yard.
‘Dolar 1.8250’yi görebilir’
“Bir kaç gündür İtalya’nın kredi notunun düşürüleceğine yönelik söylentiler var. Bunun etkisiyle 10 yıllık İtalyan tahvil faizleri yükselişe geçti. Avrupa ülkelerinin borç krizine çözüm bulamaması da piyasaları etkiliyor. Bunların etkisiyle euro, dolar karşısında değer kaybetti. İçeride de dolar 1.81 lirayı aştı. Yurtdışındaki gelişmelere bağlı olarak dolar 1.8250 liraya kadar yükselebilir. Ancak, sepet önemli. Şu anda 2.12 seviyelerinde bulunan sepet 2.15’i aşarsa Merkez’den bir müdahale gelebilir.”
Burçin Metin ING Bank Döviz Masası Müdürü
‘Yukarı hareket sınırlı olur’
“Dolardaki yükseliş Avrupa’daki borç sorunundan kaynaklanıyor. Parite 1.35’in altına geldi. Avrupa tahvil faizlerinde de yükseliş yaşandı. Öte yandan önceki gün içeride Hazine ihaleleri de olumlu geçmedi. Piyasada yabancı çıkışı var. Dolar/TL 1.8050’nin üzerinde kalırsa 1.8250 görülebilir. Yukarı hareketin sınırlı olmasını bekliyoruz. Ancak, önümüzdeki günlerde 1.80’in altına inecektir. MB’den bir müdahale beklemiyoruz.” (Milliyet)