Dev cep telefonu piyasasında yolsuzluk depremi

Hindistan tarihinin en büyük yolsuzluk davalarından birine bakan Yüksek Mahkeme, yüzü aşkın şirkete dört yıl önce verilen telekom işletme ruhsatlarının iptaline karar verdi.

Kararda, ruhsat verilmesi için uygulanan yöntemle ihale koşullarının yerine getirilmemiş olması nedeniyle, hazinenin on milyarlarca dolar zarara uğradığı bildiriliyor.

Hindistan dünyanın en büyük ikinci cep telefonu pazarı ve geçen yıl itibariyle kullanıcı sayısı 900 milyona yaklaşıyor.

İhaleden sorumlu olan dönemin Haberleşme Bakanı Andimuthu Raja, bu ihale nedeniyle rüşvet aldığı suçlamasıyla yargılanıyor.

Kasım ayında iddialar ardından görevden ayrılan Raja, suçlamaları reddederek herhangi bir usûlsüzlük olmadığını söylüyor.

Sıraya göre ruhsat

Raja, teklif usûlü ile ilahe açmak yerine, ruhsatları başvuru sırasına bakarak 'ilk gelene hizmet' esasında dağıtmıştı.

2008 yılında ikinci nesil cep telefonları (2G) için açılan işletme ihalesinde 122 şirkete ruhsat verilmişti.

Ancak Yüksek Mahkeme bu ruhsatların keyfi şekilde ve anayasayı ihlal eder nitelikte verildiğini söyledi.

Yargıçlar, ayrıca İçişleri Bakanı Palaniappan Chidambaram hakkında da dava açılmasının gerekip gerekmediğinin soruşturulmasını istedi.

Muhalefet milletvekilleri, Chidambaram'ın o dönemde maliye bakanı olduğunu ve usülsüzlüklere müdahale etmiş olması gerektiğini savunuyor. Bakan, suçlamaları reddediyor.

İptal edilen lisanslar arasında Uninor, Loop, Videocon, Idea Cellular, Tata Telecom ve Swan şirketlerininkiler var.

Kararın Hint cep telefonu kullanıcılarının yüzde 5'ini etkilediği bildiriliyor. Bu kullanıcıların başka operatörlere geçebileceği açıklandı.

Hindistan-Norveç ortaklığındaki Uninor, kararın kendilerini şoka uğrattığını ve adaletsizliğe uğradıklarını düşündüklerini söyledi.

Önümüzdeki dört ayda iptal edilen 2G lisansları için yeni bir ihale açılacak.

Ancak aradan geçen sürede 3G teknolojisine geçildiği ve pazar konsolide olduğu için lisanslara talebin nispeten azalacağı tahmin ediliyor.

Lisanslar 2008'de hazineye 2,7 milyar dolara tekabül eden girdi sağladı. Ancak müfettişler, o zamanki piyasa koşullarında bu tutarın 36 milyar olabileceğini belirtiyor.

Yeni ihaleden ise 20 milyar dolar kadar gelir bekleniyor.

Bu skandal Manmohan Singh liderliğindeki koalisyon hükümetini zora sokmasının yanı sıra, Hindistan telekom sektörüne yatırım yapan firmaları da huzursuz etti.

Karar arından hisseleri borsada işlem gören tüm büyük telekomünikasyon şirketleri değer kaybetti.