Bir lira borcun olsa bile yandın

Kara listedeyim. Bankalardan kredi kullanamıyorum. Kredi kartımın limitini yükseltemiyorum. Şahsi itibarım sıfırlanıyor. Ticari itibarım da öyle. Mali sicilim bozuk. Bu durumu bana önceden kimse bildirmedi. Kara listedeyim, çünkü bankaya 17 lira borcum varmış, haberim yok, ama kara listedeyim”.

Masal değil, fiilen yaşanmış bir olay. Matrak olan, bunu yaşayan kişi şu anda milletvekili, CHP Manisa milletvekili Hasan Ören.

Ören’in hiç bir şeyden haberi yok, bir gün bankaya gidiyor, bankada işlem yapacak, mümkün olmuyor. İsteklerine kimse olur demiyor.

Hakkında ne icra takibi var, ne bankadan kendisine herhangi bir bildirimde bulunulmuş, ama kara listede.

KREDİDEN SABIKALI

Kara liste ne demek?

Bankaya olan borcunu ödeyemeyen vatandaşların kimlik bilgileri banka tarafından Merkez Bankası Risk Merkezine bildiriliyor. Bu borç ama bir lira, ama yüz bin lira, fark etmiyor.

Sokaktaki vatandaş Risk Merkezi’ne “kara liste” adını veriyor. O listeye giren banka müşterisi için hayat zorlaşıyor. Çünkü, artık kredi sabıkalısı.

Bütün bankalar o listeyi görebiliyor ama listeye giren vatandaş kendi kredi bilgilerine ulaşamıyor.

Bir liralık borç da, bilmem kaç liralık borç da aynı muameleye uğradığı için, CHP’li Hasan Ören’in deyimiyle, “milyonlarca vatandaşın ismi Merkez Bankası’nın kara listesinde yer alıyor”.

Olayın tuhaf tarafı, iddiaya göre, bankalar vatandaşa borcuyla ilgili bildirimde bulunmadan, ismini Merkez Bankası Risk Merkezi’ne bildiriyor.

BİR AY SÜRÜYOR

Vatandaşın bundan ne zaman haberi oluyor? Kredi almak ya da kredi limitini artırmak için bankaya başvurduğunda.

Zorluk ondan sonra başlıyor. “Kredi sabıkalısı” vatandaş Merkez Bankası’na önce dilekçe veriyor. On gün sonra gelen yanıtta sadece banka adı var.

Şimdi ne olacak? Bu sefer bankaya dilekçe verecek. Hangi kredi ya da kredi kartından ne kadar borcu var, onu öğrenecek.

Dilekçeye cevap geliyor, öğreniyor, borcunu ödüyor, kara listeden çıkıyor. Bu bürokratik süreç bir ay devam ediyor.

YASA ÖNERİSİ

Hasan Ören Allah’tan milletvekili. Durumu düzeltebilmek için elinde olanak var, yasa önerisi vermek. Ören de bunu yapıyor.

Ören’in önerisine göre, vatandaşların kendilerinin ve şirketlerinin kredi durumuyla ilgili bilgilere ulaşmaları sağlanıyor. Öneri ayrıca bankalara müşterilerine bilgi verme zorunluluğu getiriyor. Kara listenin önüne geçilmiş oluyor.

Yasa önerisi dışında, Ören Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’a soru önergesi veriyor. Kaç kişi kara listede? Hangi miktardaki borcundan dolayı kara listede gibi, sorular yöneltiyor.

Kara liste moral bozucu olduğu kadar, kredi sabıkalısı yaratması açısından da, insanların ticari hayatını etkiliyor.

Devletin görevi, her türlü kara listeyi ortadan kaldırmaktan geçiyor. (HÜRRİYET)