Petrol fiyatı kriz doğurabilir

Yüksek enerji maliyetinin enflasyonu arttırıp, öncelikle Çin ve Hindistan gibi ülkeleri durgunluğa sürüklemesinden korkuluyor.

Libya krizi yüzünden hızla tırmanışa geçen hem petrol fiyatının dünya ekonomisi üzerindeki muhtemel etkileri, diğer hammaddelerin işlem gördüğü borsalarda da hissedilmeye başlandı.

Talep daralmasına odaklı spekülatif işlemler nedeniyle bakırın ton fiyatı yarım puanlık düşüşle 9 bin500 dolara geriledi. Çinkodaki gerileme yüzde biri buldu ve bu değerli sanayi metalinin ton fiyatı 2 bin 500 doların altına düştü. En emin yatırım aracı ve enflasyon garantisi sayılan altın ise kriz dinlemiyor. Altının onsu Londra borsasında 1403 dolardan işlem gördü.

Alman bankası Commerzbank’ın piyasa analizcisi Daniel Briesemann Kuzey Afrika ve Basra Körfezi’ndeki huzursuzluğun ekonomik güveni sarstığını ve borsaları frenlediğini söyledi. Nitekim Alman birleşik borsa endeksi DAX 23 Şubat Çarşamba seansının ikinci yarısında 59 puanlık düşüşle 7 bin 260 puana geriledi. Uzmanlar tarafından, kriz sona ermeden sanayi hammaddelerindeki düşüşün önlenemeyeceği belirtiliyor.

Hafta ortasında varil fiyatı bir ara 109 dolara fırlayan Brent tipi petrol daha sonra 107,50 dolara kadar geriledi. Düşük kaliteli Amerikan petrolündeki vadeli satış fiyatı varil başına 96 dolara çıktı.

Arz daralmasının değil, korkunun bedeli Günde 1,6 milyon varil ham petrol üreten Libya, dünya tüketiminin yüzde ikisini karşılıyor. Petrol piyasası uzmanları şimdilik arz düşüşü olmadığını ve fiyatların endişe yüzünden arttığını belirtiyorlar.

Bütün dikkatler şimdi, küresel ihtiyacın yüzde onunu karşılayan dünyanın en büyük petrol ihracatçısı Suudi Arabistan’da. Suudi Arabistan oldukça sakin. Komşu Bahreyn’de ise krala karşı başlatılan ayaklanma sürüyor. Barclays Capital yatırım şirketinin uzmanları Bahreyn’deki gelişmelerin hafife alınmaması gerektiğini, büyük petrol ihracatçısı olmamasına rağmen Bahreyn’deki olayların Suudi Arabistan’a sıçrayabileceğini söylüyorlar. Uluslararası Enerji Ajansı Başkanı Nobou Tanaka, ham petrol varil fiyatının yıl boyunca yüz doların üzerinde kalmasının, tıpkı 2008 yılındaki gibi küresel krize yol açabileceği uyarısında bulunuyor.