Kentsel dönüşüm Kanarya’yı uçurur

Para dergisinden Bülent Ekimci'nin haberine göre, Küçükçekmece Gölü’ne kıyısı bulunan bölgede, yaklaşık 120 bin kişi yaşıyor. Türkiye’nin en kalabalık mahallesi olarak gösteriliyor ve dünyanın en büyük üçüncü mahallesi olduğu iddia ediliyor.

İstanbul'un en çok göç alan yerleşim yerlerinden biri olan Kanarya, 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun’un ikinci maddesine göre “riskli alan” olarak belirlendi. Yani Kanarya Mahallesi sınırları içinde kalan tüm binalar deprem riski altında. Bakanlar Kurulu’nun konuya ilişkin kararı, Resmi Gazete’de de yayımlandı…

“RİSKLİ ALAN” İLAN EDİLDİ
Geçtiğimiz hafta gelişmeleri takip etmek için Kanarya Mahallesi’ne gittik. Olup bitenleri ve halkın tepkilerini öğrenmek için bölgede yaşayan insanlarla, esnafla ve emlakçılarla görüştük. Riskli alan ilan edilmesinin üzerinden henüz bir iki hafta geçen Kanarya’da yaşayanlar, ne belediye ne de bir kamu yetkilisi tarafından hiçbir konuda bilgilendirilmediklerini söylüyor. Ne olacağını hiç kimse bilmiyor. Bir kısmı “Versinler hakkımızı çekip gidelim” derken, bir kısmı ise bölgedeki bu değişimden umutlu olduğunu belirtiyor. Mahallede görünen bir gerçek var ki bölgedeki binaların çoğu yaşlı ve yorgun. İnsanlar göle yakın ve yumuşak zeminde inşa edilen binalarda eğilme ve çökmeler olduğunu ifade ediyor. Binaların altını depo olarak kullanan esnaf, temellerdeki kaymanın gözle görülebildiğini söylüyor.

HAZİNE ARAZİLERİ GERİ ALINIYOR
Papağan Caddesi, Florya Caddesi ve Kuğu Kuşu Sokak ile Yunus Emre Okulu’na kadar olan bölgede yaşayanların sahip oldukları evlerin bir kısmının tapuları iptal edilmiş. 1960’lı yıllarda Hazine arazisi üzerine inşa edilen binalara, o dönemde Küçükçekmece Belediyesi tarafından ruhsat ve devlet tarafından tapuları verilmiş. Ancak birkaç ay önce aynı binaların tapuları Hazine arazisi üzerinde inşa edildikleri için iptal edilmiş. Tapuları iptal edilen ev sahiplerinden devlet 30-40 bin TL “ecrimisil” (Hazine taşınmazının, gerçek veya tüzel kişilerce işgal veya tasarruf edilmesi sebebiyle, taşınmazın işgalden önceki haliyle elde edilebilecek muhtemel gelir esas alınarak talep edilen tazminat) yani işgaliye bedeli istemiş. Tapu sahipleri gelişmeler karşısında tepkili, hatta geçtiğimiz yıl içinde bölgede protesto gösterileri düzenlendi.

GENİŞ BİR ARAZİYE SAHİP
Kanarya’da esnafın yanı sıra emlakçıların da gelişmelerden çok fazla haberi yok. Resmi Gazete’de yayımlanan Bakanlar Kurulu kararına göre, Kanarya Mahallesi’nin tüm sınırları riskli alan olarak ilan edilmesine rağmen bölge sakinlerine yalnızca Florya Caddesi ile Şahin Caddesi ve Bakırın Sokak arasının kentsel dönüşüm alanı olacağı söylenmiş. Halbuki Kanarya Mahallesi’nin sınırları oldukça geniş. Küçükçekmece Gölü’ne kıyısı bulunan Kanarya Mahallesi’nin sınırları, Halkalı Gümrük Yolu’ndan başlayarak Söğütlüçeşme KİPTAŞ Konutları’na kadar uzanıyor.

Üveyik Kuşu Sokak’tan sahile kadar olan bölgenin dolgu toprak olduğu için riskli olduğunu ifade eden emlakçılar, bölgede bulunan yeni veya eski tüm binaların yıkılacağını söylüyor. Ancak yıkılacağı söylenen bölgede Küçükçekmece Belediyesi’nden ruhsat alan sekiz projenin inşaatı halen devam ediyor. İnşaatı devam eden projelerde konut satışı da sürüyor. İnşaatı devam eden konut projelerini sadece dolgu toprak olarak bilinen yerde değil, bölgedeki birçok cadde ve sokakta görmek mümkün.

DEĞERLİ 3 CADDESİ VAR
Sekiz caddesi bulunan Kanarya Mahallesi’nde, Şahin, Güvercin ve Dr. Sadık Ahmet Caddeleri en işlek ve en çok prim yapan konumda. Sahildeki İstasyon Caddesi üzerindeki yaklaşık 20 binaya ise caddeyi genişletme kararırın ardından yıkım emri gelmiş. Yıkılacak binalardaki evlerin değerini belirlemek için bilirkişinin rapor hazırlayacağı ve ev sahiplerine evlerinin değeri ödenerek mağduriyetlerinin önleneceği belirtiliyor.

Ancak bölgede asıl istimlak Florya Caddesi üzerinde gerçekleşmiş. Hazine, kendine ait arazi üzerinde inşa edilen binalardaki mülk sahiplerine dava açmış. Florya Caddesi’nde Hazine arazisi üzerinde inşa edilen binalardaki her daire için 30 bin TL değer biçilmiş. Florya Caddesi Kuğu Kuşu Sokak’ta evi istimlak edilen mülk sahiplerinden Hamdi Güler, “Bize kimse mağdur olmayacak deniyor ama tapumuz olduğu halde devlet bizden 30-40 bin TL ecrimisil istiyor” diyor.

Bir başka istimlak ise Soğuksu’daki Fatih Mahallesi’nde gerçekleşmiş. Bölgedeki tüm binalara yıkılma kararı çıkmış. Yeni yapılan inşaatların da tamamı durdurulmuş.

FİYATLAR VE KİRALAR MAKUL
Yıllardır göç alan Kanarya Mahallesi, göç almaya da devam ediyor. 1992-93 yıllarından beri Mardin, Malatya, Bitlis, Muş ve Siirt’ten çok sayıda insanın göç ettiği Kanarya’da, hemen herkes kentsel dönüşüm başladığında bölgenin Kayabaşı gibi gelişeceğini ve prim yapacağını düşünüyor.

Yerel müteahhitlerin bölgede inşa ettiği çok sayıda bina var. Fiyatlar ise eski ve yeni binalar olarak ikiye ayrılıyor. Eski binalarda dairelerin metrekaresi 700-800 TL, yeni binalarda ise bin ile 2 bin 500 TL arasında değişiyor. Kanarya’da eski binalarda 100 metrekare büyüklüğündeki bir daireyi 50-60 bin TL’ye veya yeni binalarda 85 metrekare büyüklüğündeki bir daireyi 100-105 bin TL’ye satın almak mümkün. 90 metrekarelik bir dairenin fiyatı ise 120 bin TL’den başlıyor. 3+1’lerin fiyatı 160 bin TL’ye kadar çıkıyor. Bölgedeki kiralar da oldukça makul. Bölgedeki evlerin kiraları 250 ile 600 TL arasında değişiyor.

Kanarya’nın tarihi
Küçükçekmece’de “Kuş Cenneti” olarak bilinen bir yer Kanarya Mahallesi. Ama mahalleyi kuş cenneti yapan kuşların varlığı değil, isimleri. Mahalledeki hemen her adres kuş ismiyle başlıyor ve bitiyor. Kanarya Mahallesi, Leylek Caddesi, Pelikan Sokak, Güvercin Caddesi, Devekuşu Sokak gibi... Sokak sayısı arttıkça mavi kuş, çalıkuşu, gecekuşu veya yeni bülbül gibi yeni isimler de icat edilmiş. 90 cadde ve mahallenin bulunduğu bölgede sadece 10 sokak ya da mahalle ismi kuş adlarından türetilmiş değil.

Küçükçekmece Gölü’nün yanı başında eskiden sazlık olan bir bölgede 1955 yılında kurulan mahalle, adını Rumca ‘Kapanarya’ isminde bir çiftlikten almış. 1960 yılından sonra Rumeli ve Anadolu’dan aldığı göçle hızla büyüyen semtte bugün 100 binin üzerinde insan yaşıyor. Son 20 yılda özellikle Doğu illerinden aldığı göçle adından söz ettiren mahallede sokaklar isimlerini şahin, kartal, atmaca, bıldırcın, serçe, devekuşu, kırlangıç, penguen, saka, karabatak, çaylak, yarasa gibi kuşlardan almış.