Gayrimenkul sektörünün 2011 değerlendirmesi ve 2012 beklentilerini düzenlediği basın toplantısıyla açıklayan Gökkaya, 2011 yılında inşaat sektörünün yüzde 10 büyüme göstermesinin beklendiğini söyledi. 2012 yılında ise Türkiye ekonomisindeki büyümenin yavaşlayacağına işaret eden Gökkaya, önümüzdeki yıl ekonominin yüzde 4, inşaat sektöründe ise yüzde 6-7 arasında büyümenin hedeflendiğini kaydetti. Türkiye'de genel ve inşaat sektöründeki istihdam konusunu değerlendiren Gökkaya, 2011 yılında inşaat sektöründeki istihdamın 1,91 milyon kişi ile tarihi zirvesine ulaştığını, inşaatın toplam istihdam içindeki payının yüzde 7.7'ye kadar çıktığını belirterek, "2012 yılında inşaat sektörü istihdamı göreceli yüksek kalmaya devam edecek" dedi.
"CARİ AÇIĞIN FİNANSMANI RİSK OLUŞTURMAYA DEVAM EDECEK"
Kur ve enflasyon tahminlerini açıklayan Gökkaya, bu yıl döviz kurlarındaki artışın yanı sıra, enerji ve kamu zamlarının etkisi ile enflasyonun önemli ölçüde yükseldiğini, yıl sonunda enflasyonun yüzde 10 olarak gerçekleşeceğini, 2012 yılında ise enflasyonun yılın ilk yarısında yüksek kalacağını, ikinci yarıda ise gerileyerek yıl sonu hedefinin yüzde 5.2 olarak tahmin edildiğini söyledi. Faiz oranlarının 2012'nin ilk yarısında yüksek kalmaya devam edeceğini, yılın ikinci yarısında ise sınırlı düşüş beklendiğini dile getiren Gökkaya, bu yıl önemli ölçüde değer kaybeden TL'nin 2012 yılında daha istikrarlı kalacağını kaydetti. Önümüzdeki yıl car açığın göreceli yükselmeye devam edeceğini belirten Gökkaya, cari açığın finansmanının 2012 yılıda da risk oluşturmaya devam edeceğini vurguladı.
"TÜRKİYE BALON RİSKİ OLAN EN AZ ÜLKE"
Bu yıl gelişmiş ülkelerde inşaat faaliyetleri ve harcamalarının önce küçülmeye devam ettiğini, ardından durağanlaştığını belirten Gökkaya, ticari gayrimenkul değerler, yatırımlarında ve finansmanında durağanlığını sürdüğünü söyledi. Gelişen ülkelerin inşaat sektörlerinde büyüme hızının kontrol edildiğine işaret eden Gökkaya, bu ülkelerde gayrimenkul varlık fiyatlarının kontrollü olarak gevşediğini belirterek, "Türkiye, gayrimenkul fiyatları ve finansal sistemin yapısı itibariyle balon riski en az ülke" dedi.
2012 yılında gelişmiş ülkelerde konut piyasasının baskı altında kalmaya devam edeceğine vurgu yapan Gökkaya, ticari gayrimenkul finansman olanaklarının sınırlı kalacağını kaydetti. Gelişen ülkelerde gayrimenkul piyasalarındaki aşırı ısınma ve fiyat balonlarına karşı kontrollü soğutma olacağını dile getiren Gökkaya, "Türkiye'de gayrimenkul varlık fiyatları seviyesi ve finansal kurumların taşıdıkları yükümlülükleri itibariyle balon riski görülmüyor" değerlendirmesinde bulundu.
HÜKÜMETİN EKONOMİYİ SOĞUTMA ÇABALARINA KARŞIN KONUT PROJELERİNDE İŞTAH SÜRDÜ
Bu yıl ekonomideki soğutma çabalarına, konut kredileri genişlemesinin kontrollü hedefine ve konut kredileri faizlerindeki yükselişe rağmen, yeni konut projelerinin iştahını koruduğunu söyleyen Gökkaya, "Konut satışları sürmüş, yeni markalı konutların arzı hızlanmış, konut kredisi kullanma iştahı korunmuş ve yeni konut başlangıçları sürmüştür" dedi. Gökkaya, ticari gayrimenkul sektörünün ise ekonomik büyümenin yanı sıra, tüketici güvenindeki artış, yabancıların ilgisi ve iş dünyasının beklentilerindeki iyileşmeyle birlikte alışveriş merkezi ve ofis alt pazarlarında büyümenin hızlandığının altını çizdi.
"2011 SONUNDA KONUT SATIŞLARININ 450 BİNE ULAŞMASININ, KONUT KREDİLERİNİN 75 MİLYAR TL OLMASINI BEKLİYORUZ"
Bu yılın ilk 9 ayında, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 9'luk azalışla 427 bin adet yapı ruhsatı verildiğini belirten Gökkaya, 2011 yılın sonunda 570-580 bin adet yapı ruhsatı verilmesinin beklendiğini söyledi. Konut satışlarının yılın ilk 9 ayında, bir önceki yılın aynı dönemine göre 300 bin adet satışla yüzde 16 arttığını belirten Gökkaya, bu yılın sonunda 450 bin adet konut satışına ulaşılmasının beklendiğini bildirdi. Konut kredilerinde faiz oranlarının aylık ortalama yüzde 1'in üzerinde olduğuna dikkati çeken Gökkaya, "2010 yılı sonunda 60,8 milyar TL olan konut kredilerinin, bu yılın sonunda yüzde 22'lik azalışla 75 milyar TL olmasını bekliyoruz. Konut kredileri bu yılın kasım ayı sonunda 74 milyar TL oldu" dedi.
Yabancıların gayrimenkul net alımlarının 2010 yılında 2,5 milyar dolar olarak gerçekleştiğini, 2011 yılının ilk 9 ayında, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 19'luk düşüşle 1,5 milyar dolara gerilediğini belirten Gökkaya, "Yabancıların gayrimenkul net alımlarında yıl sonu beklentimiz 2 milyar dolar" dedi.
"2012'DE KONUT FİYATLARI SINIRLI KALIR"
Türkiye'de konut fiyatları ve kiraların bu yıl enflasyona paralel olarak sınırlı arttığına işaret eden Gökkaya, "Konut fiyatları alım için uygun seviyelerde. 2012 yılında beklenen konut talebi ve yeni konut arzları çerçevesinde konut fiyatlarında artış (enflasyonla paralel) sınırlı kalır. 2011 yılında yeni ve markalı konut arzı genişleyerek sürdü. 2012 yılında daha önce başlayan projelerin tamamlanması ile birlikte, her vasıfta konut arzı yavaşlayarak sürecek" dedi. Gelecek yıl AVM kiralama talebinin süreceğini söyleyen Gökkaya, 1,2 milyon metrekare kiralanabilir alana sahip yeni AVM arzının olacağını açıkladı.
KENTSEL DÖNÜŞÜM ÖNERİLERİ
Kentsel dönüşüm konusuna da değinen Gökkaya, daha planlı şehirler için kentsel dönüşümde özel sektörün rolünün arttırılması, kat mülkiyesi kanununda değişiklik yapılması, değerleme ve uzlaşma metodlarının belirlenmesini, finansal enstrümanların oluşturulması, imar hakkı transferi ve imar haklarının menkulleştirilmesi, kentsel dönüşümün konut olarak değil şehir olarak düşünülmesi önerisinde bulundu. (ANKA)