Türkiye, 2008 yılı boyunca günde ortalama 153 milyon YTL faiz ödeyecek.
ANKA’nın belirlemelerine göre 222.5 milyar YTL olarak bağlanan 2008 bütçesinde faiz ödeneği 56 milyar YTL düzeyinde öngörüldü. Hükümetin hedefi tutar da bu ödenek aşılmazsa, 2008 yılında günlük ortalama faiz ödemesi 153 milyon 425 bin YTL’ye gelecek. Aylık ortalama faiz ödemesi ise 4.7 milyar YTL dolayında gerçekleşecek.
Söz konusu ödenek, geçmiş yıllarda yapılan ve vadesi 2008’de dolan borçlara ait faiz ödemeleri ile 2008 yılı içinde yapılıp geri ödenecek borçlanmalar için tahmini faiz düzeylerine göre hesaplanıyor. Yıl içinde gerçekleştirilip geri ödenecek borçlanmalarda, değişebilecek finansal dengelere bağlı olarak öngörülerin üzerinde bir maliyet artışı yaşanırsa, söz konusu faiz ödeneği de aşılacak.
-BÜTÇENİN DÖRTTE BİRİ FAİZE
Faiz ödeneği 2008 yılı bütçe büyüklüğünün yüzde 25’ine denk geliyor. Buna göre yapılacak her 100 YTL’lik harcamanın 25 YTL’sini faiz ödemeleri oluşturacak.
Bütçede, özellikle 1990’lı yıllardan itibaren hızla artarak kriz yılı olan 2001’de yüzde 50’yi aşan faiz yükü, uygulamaya konulan ekonomik programla izleyen yıl indiği yüzde 40’lı düzeyleri 2004 sonuna kadar korumuştu. Faizin bütçe büyüklüğü içindeki payı 2005 yılında ise yüzde 31’e düşmüştü. Ancak son 2007 ve 2008 için öngörülen yüzde 25-26 dolayındaki oran yüksek bir düzeyi ifade ediyor ve faiz yükündeki düşüşün duraksadığını gösteriyor.
-YATIRIMA MİNİ ÖDENEK
Toplam harcamalar içinde yatırımlara ayrılan pay ise 2008 bütçesinde son dört yılın en düşük düzeyinde bulunuyor. 2008 bütçesine sermaye giderleri olarak 11 milyar 775 milyon ve sermaye transferi olarak 2 milyar 84 milyon YTL olmak üzere toplam 13 milyar 859 milyon YTL ödenek konuldu. Söz konusu toplam yatırım ödeneği, bütçe büyüklüğü içinde yüzde 6.2’lik bir paya sahip bulunuyor.
Yatırım ödeneğinin 1990’lara kadar yüzde 15’lerde seyreden payı, izleyen dönemde, özellikle artan faiz yüküne bağlı olarak büyüyen kamu açıklarının da etkisiyle hızla kısılmış ve 2000’li yıllarda yüzde 5’lere kadar inmişti. Yatırımların 2004’te yüzde 6’ya, 2005’te yüzde 7.8’e, 2006’da yüzde 8.3’e çıkan bütçedeki payı, 2007’ye ilişkin başlangıç hedeflerine göre yüzde 7.7, son gerçekleşme tahminlerine göre ise yüzde 7.5 düzeyinde öngörülüyor. 2008 bütçesinde yatırımların payının yüzde 6.2’ye düşürülmesi ise önemli bir kısıntıya işaret ediyor.