Uluslararası piyasalarda geçen hafta, ABD Doları, önemli para birimleri karşısında dalgalı bir seyir izlerken, altın fiyatları düştü.
Konut, kredi ve mali piyasalardaki krizin etkisindeki ABD'de ekonomiyi canlandırma paketi uygulanmaya başlıyor.
ABD Başkanı George Bush, Beyaz Saray'da yaptığı açıklamada, ekonomiyi teşvik edici vergi iadelerinin Pazartesi günü verilmeye başlanacağını ve bunun Amerikalıların, yüksek enerji ve gıda fiyatlarıyla baş etmesine yardımcı olmasının yanı sıra ABD ekonomisini harekete geçireceğini söyledi.
Şubat ayında kabul edilen 168 milyar dolarlık ekonomiyi canlandırma paketinde, bekarlar için 800 dolara kadar, evli çiftler için ise 1200 dolar para yardımında bulunulacak. Yaklaşık olarak 130 milyon hane halkının bu yardımdan yararlanması bekleniyor.
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) Genel Sekreteri Angel Gurria da ABD'nin ekonomik zayıflığının ve bunun küresel ekonomi üzerindeki etkisinin beklenenden daha uzun süreceğini söyledi.
ABD'de Mart ayında dayanıklı mal siparişleri yüzde 0,3 oranında düştü. Ticaret Bakanlığının açıkladığı verilere göre, geçen ay dayanıklı mal siparişleri, "beklentilerin üzerinde" yüzde 0,3 oranında geriledi.
Bu arada bakanlık, geçen hafta işsizlik maaşına başvuranların 33 bin düşerek 342 bin olduğunu da bildirdi. Dört haftalık hareketli ortalamalara göre işsizlik maaşı başvuruları ise 7 bin 250 azalarak 369 bin 500'e düştü.
Ticaret Bakanlığı, geçen ay yeni konut satışlarının yüzde 8,5 düşerek yıllık 526 bin adet olduğunu açıkladı. Bu Ekim 1991'den bu yana en düşük oran oldu.
Şubat ayı itibarıyla yıllık 5 milyon 30 bin adet olan ikinci el ev satışları, geçen ay yüzde 2 gerileyerek 4 milyon 930 bin adet oldu.
Bu arada, ABD'de tüketici güven endeksi Nisan ayında 26 yıldaki en düşük seviyeye düştü. Mart ayında yüzde 69,5 olan tüketici güven endeksi yüzde 62,6'ya geriledi.
Uluslararası Para Fonu (IMF), küresel kredi krizinin büyümesi ve ABD ekonomisindeki belirsizliğin Avrupa'nın ekonomik büyümesini yavaşlatacağını bildirdi.
IMF'nin Avrupa raporunda gelişmiş Avrupa ekonomilerinin, geçen yıl yüzde 2,8 olan büyümesinin bu yıl yüzde 1,5'e düşeceği, gelişmekte olan Avrupa ekonomilerinin gayrisafi yurtiçi hasılasının yüzde 6,9'dan yüzde 5,5'e gerileyeceği ifade edildi.
Öte yandan Asya'da pirinç fiyatlarının yükselmesi, dünyada gıda güvenliğine ilişkin kaygıları artırdı. Gıda fiyatlarındaki yükselişi insani yardım uzmanları "açlıkta sessiz tsunami" tehdidi olarak değerlendirdi.
BM Dünya Gıda Programı (WFP) Başkanı Josette Sheeran, dünyada açları beslemenin maliyetinin artan gıda ve petrol fiyatları yüzünden yaklaşık yüzde 40 yükseldiğini söyledi. WFP, yüksek gıda fiyatlarının 100 milyon insanı açlığa itebileceği uyarısında bulundu. BM Gıda Hakkı Raportörü Jean Ziegler, küresel gıda fiyatları artışının "sessiz bir katliama" yol açtığını vurguladı.
ABD Doları'nın uluslararası döviz borsalarında önemli para birimleri karşısında Pazartesi günü kapanış ve Cuma günü öğle değerleri şöyle oldu:
PARA BİRİMİ PAZARTESİ CUMA Japon Yeni 103,57 104,49
İsviçre Frangı 1,0131 1,0383
Kanada Doları 1,0071 1,0171
Londra döviz piyasasında pazartesi günü 1,5858 dolardan kapanan avro, cuma kapanışta 1,5607 dolara indi.
Aynı borsada haftaya 1,9835 dolarda giren İngiliz Sterlini ise cuma kapanışta, 1,9829 dolara geriledi.
ALTIN FİYATLARI
Altının ons fiyatı 877,60 dolara kadar geriledikten sonra dün New York borsasında 887,20 dolardan kapandı. Altının ons fiyatı 17 Mart'ta 1,030.80 dolara tırmanmış ve bu ay içinde son iki ayın en düşük seviyesi olan 872,90 doları görmüştü.
Bazı borsalarda altının ons fiyatının pazartesi günü kapanış ve cuma günü öğle saatlerindeki fiyatları şöyle oldu:
BORSA PAZARTESİ CUMA
Londra 915,75 883,50
Zürih 915,05 882,35
Londra Borsası'nda hafta başında 17,75 dolardan kapanan gümüşün ons fiyatı, cuma kapanışta 16,69 dolara geriledi.
MENKUL KIYMET PİYASALARI
New York Menkul Kıymetler Borsası'nda Dow Jones Endeksi haftayı 42,91 puan artışla (binde 3,3) 12,891.86 puandan kapadı. Teknoloji endeksi Nasdaq Bileşik Endeksi 5,99 puan düşerek (binde 2,5) 2,422.93 puandan kapandı. Standard and Poor's 500 endeksi ise 9.02 artarak (yüzde 0.65) haftayı 1,397.84 puandan kapattı.
Tokyo Borsası'nda Nikkei Endeksi haftayı son iki ayın en yüksek değerine ulaşarak kapattı. Endeks 322,60 puan değer kazanarak, 13.863,47 puana çıktı ve 28 Şubat 2008 tarihinden bu yana en yüksek değerine ulaştı.
Londra Menkul Kıymetler Borsası'nda FTSE-100 endeksi de 40,7 puan artarak (yüzde 0,67) 6,091.4 puandan haftayı kapattı.
Petrol fiyatları
Öte yandan, ham petrol fiyatları geçen hafta rekor kırdı. Salı günü 119,90 dolara kadar çıkan ABD ham petrolünün varil fiyatı daha sonra düşüşe geçmesine rağmen, dün İran ve ABD arasındaki gerginlik nedeniyle yeniden 119,55 dolara tırmandı.
Londra Brent türü Kuzey Denizi ham petrolünün varil fiyatı da 117,56 dolarla rekor kırdıktan sonra dün 116,34 dolardan işlem görmeye başladı.
Rekor fiyatlarda, zayıf dolar kuru, yüksek talep, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü'nün (OPEC) üretimi yükseltmemesi, Nijerya, İran ve Irak'ta yaşanan arz sorunları önemli rol oynuyor.
Uluslararası Para Fonu (IMF) Birinci Başkan Yardımcısı John Lipsky, yüksek petrol fiyatlarının dünyanın ekonomik büyümesini yavaşlattığını söyledi. Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) İcra Kurulu Başkanı Nobuo Tanaka da mevcut petrol fiyatlarının bütün tüketiciler için çok yüksek olduğunu vurguladı.
OPEC Genel Sekreteri Abdullah Salim El Bedri ise örgütün, 2012 yılına kadar petrol üretim kapasitesini günlük 5 milyon varile kadar artırmayı planladığını ifade etti.
IMF Avrupa Bölgesi Başkanı Michael Deppler, petrol fiyatlarının düşmesi durumunda Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) gelecek altı ayda avro bölgesinde faiz oranlarını indirebileceğini söyledi.