Dolara neler oluyor?
Yurtiçi döviz piyasasının yurtdışı piyasalardaki gelişmelere bağlı hareket etmeye devam edeceği ifade ediliyor. Uzmanlar, dolar/TL kurunun avro/dolar paritesindeki seyre göre yön bulmasını bekliyor.
Garanti Bankası Döviz Masası Sorumlusu Hakan Kuyumcuoğlu, yurtiçi döviz piyasasının çok dar bir hareket aralığında de hareket etmeye devam ettiğini söyledi. Hakan Kuyumcuoğlu, piyasanın yurtiçinden çok yurtdışına baktığını belirterek, dolar/TL kurunun 1.5400-1.5700 aralığında gidip geldiğini ve bu dar aralıkta müşterilerin fazla işlem yaptığının da görülmediğini vurguladı.
*****
Kuyumcuoğlu, TCMB'nin 25 baz puan indirim beklenmesine karşın, 50 baz puanlık indirim kararı alınmasının döviz piyasasını çok fazla etkilemediğini ifade etti ve kağıt tarafında da fazla etkisinin görünmediğini vurguladı. Dolar/TL kurunun yurtdışındaki piyasalara bağlı olarak inişli-çıkışlı seyir izlediğine işaret ederek, şu şekilde konuştu:
"Avro/dolar paritesi, dünya borsaları ve özellikle de ABD borsasına çok bakıyoruz. O tarafta da dar aralıkta hareket olduğu için dolar/TL kurunda benzer seyir izleniyor. Yaşanan durağanlık opsiyonlar vasıtasıyla pozisyon alan yabancı bankaları rahatsız ediyor. Opsiyon primlerini bir yerden çıkarmaları gerekiyor ve dar alanda alıp satmak çok fayda sağlamıyor.
*****
Zaman zaman agresif hareketler görüyoruz. Ancak devamı gelmiyor. Sabah saatlerinde güne 1.5580 seviyesinden başladık ve 1.5700 bölgesine kadar çıkış yaşandı. Ancak hareketin devamı gelmedi. Dövizde piyasa IMF anlaşmasından bağımsız olarak bir miktar pozitif düşünüyor. Sonuçta sisteme hergün turizm geliri olduğu için belirli bir döviz girdisi var. Dövize fazla talep olmayınca, iç piyasaa döviz alma ihtiyacı duymuyor. Yurtdışının da bu seviyeden çok fazla aşağı inerim veya yukarı götürürüm amacı yok. Zaten anladığımız kadarıyla yurtdışı piyasalarda şu anda öyle bir güç de yok. Birkaç haftadır Hazine bonosundan alış yaptıklarını gözlüyoruz. Onlar bonunun riskini hedge etmek için biraz döviz de alıyorlar.
*****
Dövizde ani hareket olursa, faiz tarafından para kaybetmeme ve bir taraftan çıkartma düşüncesiyle hareket ediyorlar. Piyasada artık bir miktar TCMB'nin indirimlerin sonuna geldiği görüşü ağırlık kazanıyor. Bundan sonra indirimler olursa radikal ve piyasa dinamiklerine ters kararlar olur diye düşünüyoruz. Yurtdışında toparlanma sinyalleri beklendiği kadar sert değil. Şu anda dolar/TL kurunda aşağı doğru sert hareket görünmeyecek gibi. Toparlanma sinyali kuvvetlenirse biz de toparlanabiliriz. Sanayi ve kapasite kullanım oranı rakamları ile PMI bir miktar iyi geldi ve moralleri bir miktar düzeltti.
*****
Ama iç ekonominin hala çok iyi olmadığını görüyoruz. Düzelmesi zaman alacak gibi görünüyor. IMF'nin yıl sonuna doğru anlaşma olabileceği fiyatlanıyor. Bununla birlikte hala IMF anlaşması olmayacak tezi çok fazla fiyatlanmıyor. Piyasanın yüzde 10-20 civarı anlaşma olmayacağı fikrini fiyatlasa da, genel olarak fiyatlanmıyor. Bir şekilde olacağı yıl sonuna olacağına doğru düşünüyor. Ekonomi IMF anlaşması olmadan buraya kadar iyi geldi. Finansal kurumlar durumlarını iyi idame ettiler. Mayıs ayından sonra toparlama bekliyorduk. Bu toparlanma beklentilere paralel olarak yavaş yavaş oluyor. Şu anda mevcut pariteye baktığımızda döviz kurunun 1.5000 bölgesinin altında olması gerekiyordu. Ancak burada başka etkenler devreye giriyor.
*****
Önümüzdeki dönemde paritede iki taraf var. Yüzde 60-70'lik kesim paritenin 1.3700'ye kadar gevşeyeceğini ve sonra 1.3400 civarına iner diyor.
Yüzde 15-20'den yüzde 30-40'lara yükselen kesim de 1.4200 seviyesinin kırılıp 1.4700 bölgesinin denenebileceği görüşünde. Paritede eğer 1.3760 seviyesinden 1.3000'lara hareket olursa biz 1.5700-1.6300 civarına geliriz. Eğer yukarı doğru hareketle 1.4200-1.4700 seviyesine doğru hareket yaşanırsa, o zaman 1.5000 altına doğru zorlamaya başlarız. Opsiyon piyasasında da büyük oyuncuların yaptığı işlemlere bakarsak 2-3 ay sonrası için 1.5000 altındaki yerlerde alım-satım yapacak şekilde pozisyon alındığını görüyoruz. Ancak bu tamamen beklentilerle alakalı bir durum ve dolayısıyla objektif bir nedeni yok. Sadece insanlar 1.4000'lara doğru deneneceği görüşünde. Ama bu da yurtdışındaki toparlanma sinyallerinin kuvvetleneceği ve Türkiye'de de buna bağlı hareket edeceği öngörüsüyle yapılıyor. İMKB'de iyi bir performans sergiliyor.
*****
Yurtdışı eksileri telafi etmeye çalışırken İMKB iyi dayanıyor ve yükseliyor. Hisse bazında hareketler trend halini alırsa genele yayılıp iyi bir performans sergilenebilir.
Faiz tarafında ise, buradan sonra fantazi hareketler beklememek gerekiyor. Ekim-Kasım aylarında yüzde 22-23 bileşik seviyelerinden başlayıp bu seviyelere gelindi. Mevcut bölgede bir süre dengede kalınabilir. Artık Hazine'ye borç vermek mi yoksa reel ekonomiye mi borç vermenin daha karlı olduğunu düşünmeye başlayabilirler. Önümüzdeki yaz döneminde sakin seyir izlenecek ve fazla hareket olmayacaktır diye düşünüyoruz."
