Dubai, yeni bir kriz yaratmak üzere!

**Küresel ekonomide toparlanma yönünde sinyaller gelirken, Dubai'nin iki şirketinin borçlarının ertenlemesini istemesi moralleri bozdu.

**

Dubai'den gelen haberle borsalarda kayıplar arttı. Asya borsalarında yüzde 4'ü aşan düşüşler görülürken, ABD borsalarında da kayıplar yüzde 2'ye yaklaştı.

Dubai Yüksek Mali Komitesi Başkanı Şeyh Ahmed Bin Said El Mahdum, Dubai World'un borç ertelemesi kararının dikkatlice planlandığını söyledi.

El Mahdum, yaptığı açıklamada, Dubai liderliğinin, Dubai World şirketinin borcunu gelecek yıl Mayıs ayına ertelemek istediğini duyurmadan önce, kredi verenlerin çıkarları için uzun süre ve dikkatlice düşündüğünü belirterek, "Dubai World'a müdahalemiz dikkatlice planlandı" dedi.

ABU DABİ BORÇLARA YARDIM EDECEK
El Mahdum, "Dubai hükümeti, piyasaların nasıl tepki vereceği konusunda bilgi sahibi olarak bu ticari operasyonun yeniden yapılanmasına öncülük ediyor. Piyasanın ve özellikle kredi verenlerin kaygılarını anlıyoruz" ifadelerini kullandı.

Dubai'de son 10 yıldaki olağanüstü büyümenin, "geniş tabanlı sürdürülebilir büyümenin temelinin atılmasına yardımcı olduğunu" belirten El Mahdum, "Gelişmiş altyapımız gibi ekonomik temeller, Dubai'nin bölgede çekici bir piyasa olarak kalmasını garanti edecek" dedi.

Emirliklerin başkenti ve petrol zengini Abu Dabi yetkilileri, Dubai'nin borçlarını ödemesine yardım edeceklerini, ancak bu borçlara kefil olmada seçici olacaklarını bildirdiler.

Abu Dabi yetkilileri, Dubai'nin bazı borçlarının ticari, bazı borçlarının yarı resmi nitelikte olduğunu, bu nedenle borçların ödenmesinde, Dubai'nin borç ve yükümlülüklerine göre, zaman ve yerine göre madde madde değerlendireceklerini vurguladılar.

Analistler, petrol zengini Abu Dabi'nin, Dubai borç sorununun bir krize dönüşmesini engelleyebilecek mali kapasiteye sahip olduğuna dikkati çekiyorlar.

BROWN: DÜNYA EKONOMİSİ ÜSTESİNDEN GELİR
İngiltere Başbakanı Gordon Brown, Dubai'nin borcunu ödeyememesinin bir sorun teşkil ettiğini, ancak dünya ekonomisinin, bu durumun üstesinden gelmek için yeterince güçlü olduğunu söyledi.

Brown, gazetecilere, "Bana göre dünya finansal sistemi şimdi güçlü ve ortaya çıkan sorunlarla baş edebilir. Bu bir aksilik olsa bile, daha önce başa çıktığımız sorunlar ölçeğinde olmayacağını düşünüyorum. Küresel düzelme, parasal faaliyet ve mali teşviklere bağlı" diye konuştu.

Fransa'da bulunan Rusya Başbakanı Vladimir Putin de, Paris yakınlarındaki Rambouillet Şatosu'nda yaptığı açıklamada, Dubai'nin borç sorunlarının, dünyanın finansal krizden çıkmasının zor olacağını bir kez daha gösterdiğini bildirdi.

Putin, "Krizden çıkış kolay olmayacak ve dalgalanmalar muhtemel... Bunun (Dubai sorunu) Rusya ekonomisinde etkisi oldu. Borsa hafifçe geriledi ve dolar rubleye karşı değerlendi. Ancak sonuçta, krizden çıkma eğiliminin üstün geleceğini düşünüyorum" dedi.

BANKALARIN MİLYARLARCA DOLARI TEHLİKEDE
Dubai'nin iki şirketinin borçlarını ertelemesini istemesi üzerine dünden bu yana özellikle Ortadoğu bölgesine yatırım yapan bankaların hisseleri önemli ölçüde değer kaybederken, bu bankalar milyarlarca dolar zarar etme riskiyle karşı karşıya bulunuyor.

Birçok banka risk altındaki kredilerinin miktarına ilişkin açıklama yapmazken, Avrupa'nın en büyük bankası HSBC, 2008 yılı sonu itibariyle 17,03 milyar dolar olan kredi miktarının, Haziran ayı sonu itibariyle 15,9 milyar dolara indiğini bildirdi.

BAE Bankalar Derneği'nin verilerine göre, 2008 yılı sonu itibariyle Birleşik Arap Emirlikleri'nde (BAE) 10 yabancı bankanın risk altındaki kredi tutarları şöyle sıralanıyor:

- HSBC/17,03 milyar dolar
- Standard Chartered/7,77 milyar dolar
- Barclays/3,58 milyar dolar
- ABN AMRO/2,24 milyar dolar
- Arab Bank/2,09 milyar dolar
- Citigroup/1,92 milyar dolar
- Bank of Baroda/1,78 milyar dolar
- Bank Saderat Iran/1,74 milyar dolar
- BNP Paribas/1,69 milyar dolar
- Lloyds/1,57 milyar dolar

Sıklıkla bir "şehir devleti" ya da kendi içinde bir devlet olarak tanımlansa bile Dubai, Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) kurucu üyesi. İngiltere'nin 1971 yılında Basra Körfezi'nden çekilmesinden sonra kurulan BAE'de önemli petrol rezervlerine sahip Abu Dabi emirliği, dışişleri ve savunma gibi federal siyasetin önemli alanlarında söz sahibi konumunda bulunuyor.

Büyük yabancı finansman desteğiyle yapılan insan yapımı adalar gibi dev projelere imza atılan Dubai'de, küresel ekonomik krizle birlikte emlak sektörü büyük darbe aldı ve geriye milyarlarca dolarlık borç yükü kaldı.

Bu büyük yatırımların inşaatında çalışmak için çoğu Güney Asya'dan olmak üzere binlerce göçmen işçi Dubai'ye akın etti. Bu işçilerin ülkelerine dönme sıkıntısı baş gösterirken, bazı Batılılar da işlerini kaybetme tehlikesiyle karşılaştı. Dubai'de emlak sektörüne yatırım yapan yabancıların da önemli kayıplarla karşılaşması bekleniyor.

Dubai'ye Şubat 2009 ve bu hafta başında sınırlı finansal destek sağlayan Abu Dabi, daha fazla yardım etmezse Dubai için iflas tehlikesi görünüyor.