Hazine’nin şubat ayında 22. 5 milyar TL’lik iç borç ödemesi var. Özellikle 4 Şubat’ta 16,5 milyar lira borç ödemesi için 3 Şubat’ta yapılacak ihale en önemli sınav olarak görülüyor.
Faiz 2009’un en önemli sınavına 3 Şubat’ta girecek. Çünkü Hazine 2009’un en yüklü iç borç ödeme günü 4 Şubat’ta olacak. O gün 16.2 milyar TL ödeyecek olan hazine bir önceki gün olan 3 Şubat’ta bu ödemenin bir kısmını borçlanacak.
Merkez Bankası’nın faiz indirimi ile birlikte yüzde 15 seviyesine gelen gösterge bono faizi de 3 Şubat yaklaştıkça dünyadaki gerilimin yanı sıra yaklaşan yüklü borçlanma tarihi nedeniyle tırmanışa geçti. Dün yüzde 15.10 seviyesinden güne başlayan gösterge bono faizi de yüzde 15.90 seviyelerini geçti. Şubat ayında bir tek 4 Şubat’ta değil ay genelinde Hazin9e toplam 22.5 milyar YTL iç borç ödeyecek. İşte bu nedenle piyasa oyuncuları ve bankalar Hazine’nin şubatta daha yüksek faizle borçlanacağını tahmin edip bono piyasasında satış yaparak pozisyonlarını alıyorlar.
YA KASADAN KULLANIRSA
Ancak Hazine’nin zorlanıp yüksek faizle borçlanmasını önleyecek bir unsur da var. Çünkü hazine şu anda kasasında 16.5 milyar YTL bulunduruyor. Eğer ihaleler sırasında faiz yükselirse bu parayı kullanıp rahatlayabilir. Hazine’nin elini güçlendiren bir başka etken şubat ayından sonra uzunca bir süre böyle yüklü borç ödemesinin olmaması. İşte bu nedenle piyasa oyuncuları faiz oranlarının yükselmesini kasadaki paranın önleyeceği düşünüyor.
Ancak normal şartlarda problem yaratmayacak bu borç yenilemesi, özellikle bu tarihlerin yurtdışı piyasalarda bir bozulma dönemine denk gelmesi durumunda, faizlerde yukarı yönlü baskı yapması olasılığına dikkat çekiliyor.
Finansman şartları açısından ikinci önemli konu ise daha uzun vadelidir. Önceki yıllarda Hazine’nin borç yenileme oranını yüzde 70’li değerlere kadar çekmesi ile bir tarafta faizlerde aşağı yönlü baskı oluşmuş, diğer taraftan da borçluluk oranları aşağı indi. Henüz bu durum, borçlanma vadelerini istenildiği kadar uzatamasa da, özellikle bankaları bilançolarında kredi portföyünün büyümesine imkan verdi ve ekonomik büyümeye katkıda bulundu.
AĞUSTOS’A KADAR RAHATLAR
Hazine’nin 2008 sonu itibariyle kesinleşmiş borçlanmalardan kaynaklanan ödemeleri, 2009 yılında Şubat, Mayıs, Ağustos ve Ekim aylarına yoğunlaşmış durumda. Sonradan kõsa vadeli borçlanmalarla diğer aylardaki itfalarınartması ihtimal dahilinde olsa da, şu anki görünüme göre en yüksek finansman ihtiyacı 23.8 milyar TL ile Şubat ayında olacak. Bunun 22.5 milyar TL’si iç borç ödemelerinden oluşurken, 4 Şubat’ın ardından 18 Şubat tarihinde de 5.7 milyar TL’lik yine yüksek sayılabilecek bir ödeme olacak. İç borç ödemelerinin tamamına yakın kısmının TL cinsinden olacağı görülmekle birlikte, yılın tek yüklü döviz cinsinden iç borç itfası, 2.5 milyar dolar ile Nisan ayında
gerçekleşecek. İç borç ödemeleri büyük çoğunlukla piyasaya yapılacak ancak Mayıs ve Ağustos aylarında kamuya itfalar yüklü olacak. Bu doğrultuda, Mayıs ayındaki 15.8 milyar TL’lik yüklü itfanın 3.7 milyar TL’lik kısmının Merkez Bankası’na, 4.2 milyar TL’sinin de kamuya yapılacağını dikkate alırsak, piyasaya yapılacak ödemeler açısından bu ayın da rahat geçmesi bekleniyor. Fortis yatırım araştırmasına göre Şubatın ardından sonra Hazine’nin, Ağustos ayına kadar piyasaya itfalarının 10 milyar TL’nin altında kalacak. Bu da, Şubat ayı atlatıldıktan sonra Hazine’in borçlanma konusunda elinin uzun süre rahatolacağına işaret ediyor.