Türkiye'de fon piyasası son 10 yılda 1 milyar dolardan yaklaşık 19 milyar dolara ulaşırken, bankaların, portföy şirketlerinin gözü hedge fonlarda. Sermaye Piyasası Kurulu, son yaşanan türbülans nedeniyle bir ertelemenin söz konusu olmadığını bildirdi. Dünyada 1.5 trilyon dolarlık büyüklüğe sahip hedge fonların, Türkiye'de kurulmasının önünü açılırken, fonlara yatırım yapabilecek yatırımcı sayısı sınırlı olacak.
Amerika'da suprime mortgage kredilerinde başlayan sorunlar ve fondaki bataklarla beraber yaşanan likidite sıkıntısının ardından, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) gündemden düşmeyen hedge fonlar konusunda ince eleyip sık dokuyor. Bu konudaki çalışmalar sürerken, mevcut başvurular da tek tek inceleniyor. Türkiye'nin kendi dinamikleri ve piyasa koşullarını dikkate alarak yapılan çalışmanın 2-3 aylık bir sürede tamamlanması bekleniyor. SPK, kısa bir süre önce yayımladığı tebliğ ile serbest fonlar diye anılacak hedge fonların Türkiye'de kurulmasının yolunu açtı. SPK'dan izin bekleyen dolayısıyla kurulması beklenen fon sayısının 4'ü geçmeyeceği öğrenildi. Uzmanlara göre, Türkiye'de hedge fonların kurulmasının önünün açıldığı bir dönemde, bu fonların getirisi, riskleri, yapısı ve diğer enstrümanların dikkatle izlenmesi
gerekiyor.
TÜRKİYE'DE YÜZDE 4-5
Gelişmiş piyasalarda yatırım fonlarının büyüklüğü GSMH'nin yüzde 40'ına ulaşırken, Türkiye de ise bu oran yüzde 4-5 civarında bulunuyor. SPK Başkanı Turan Erol, SABAH'a yaptığı açıklamada, dünyada yaşanan dalgalanmanın Türkiye için bir risk oluşturmadığını, hedge fona ilişkin çalışmaların da kısa sürede tamamlanacağını söylemişti.
TÜRKİYE'YE İLGİ YOĞUN
Türkiye hedge fon adıyla 2001 yılında tanıştı. Siyasi ve ekonomik krizin yoğun olarak yaşandığı bu dönemde Türkiye'ye gelen hedge fon sektörünün öncüsü de George Soros oldu. O dönemden başlayarak irili ufaklı çok sayıda Türk şirketi ile ortaklıklar kurdu. Aynı yıl hedge sektörünün diğer devi Carlyle da Türkiye'ye gelerek Koç Holding'le birlikte Türk Telekom'un özelleştirmesine katılacağını duyurdu. Türkiye'de gerçekleştirilen büyük ölçekli hemen her özelleştirmede adları gündeme gelen hedge fonların Türkiye'ye ilgisi sürüyor. Bu arada
International Financial Services'in (IFS) rakamlarına göre dünya üzerinde bulunan yaklaşık 9 bin hedge fon şirketi toplam 1.6 trilyon dolarlık bir finansal kaynağın yönünü belirliyor.
HEDGE FON NEDİR?
Hedge fonlar genellikle vadeli piyasalarda işlem yapan, nispeten daha yüksek riskli yatırımlara girişerek, yüksek karlar elde etmeyi amaçlayan fonlar. Bu fonlar vadeli piyasalarda kabaca 1 liralık yatırımla 10 liralık pozisyon alan çok hızlı hareket eden fonlar. Dünyada hedge fonların yönetiminde yaklaşık 1.5 trilyon dolar bulunuyor.. Ama fonların tuttuğu pozisyonların toplam değeri ise 13 trilyon dolar. Bu fonların amacı şöyle: 10 dolar ödeyip 100 dolarlık altın kontratı satın alıyorlar. Altın yüzde 10 değer kazanırsa, yani 100 dolarlık yatırımları 110 dolara çıkarsa yüzde 100 getiri elde etmiş oluyorlar. Altın yüzde 10 değer kaybederse yatırdıkları 10
dolar gidiyor. Yani piyasa beklentilerini doğrultusunda hareket ederse büyük para kazanıyorlar, aksi halde zararları büyük oluyor.