İhracat şampiyonu illerde "ekonomik kriz depremi"

**Ekonomik kriz, Türkiye'nin toplam ihracatının yüzde 90'ını gerçekleştiren, şampiyon illeri vurdu. 2009 yılı Ocak-Ağustos döneminde Türkiye'nin ihracat şampiyonu 13 ilin ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre ortalama yüzde 31.4 oranında azaldı.

**

Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) verilerinden ANKA’nın yaptığı hesaplamaya göre, ihracatı 1 milyar doların üzerinde olan “şampiyon iller” krizden büyük yara aldı. 2008 sonu itibariyle 1 milyar TL'nin üzerinde ihracat yapan 13 ilin 2009 yılı 8 aylık ihracatı, geçen yılın aynı dönemine göre ortalama yüzde 31.4 oranında geriledi. Söz konusu dönemde Türkiye’nin ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 30 oranında azalarak 64 milyar 622.2 milyon dolara geriledi. İhracat şampiyonu illerin toplam ihracat içindeki payı geçen yıl 8 aylık döneminde yüzde 92 iken, 2009 yılının eş döneminde bu oran yüzde 90'a düştü.

İSTANBUL’UN İHRACATI YÜZDE 30.42 GERİLEDİ
Türkiye’nin toplam ihracatının yüzde 55.4’ünü gerçekleştiren İstanbul’un 2009’un 8 aylık döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 30.42 azaldı. İstanbul, geçen yıl Ocak-Ağustos döneminde 51 milyar 436.5 milyon dolar ihracat yaparken, bu yıl aynı döneminde 35 milyar 788 milyon dolar ihracat gerçekleştirdi. Krizle birlikte İstanbul’un toplam ihracat içindeki payında çok büyük bir değişim olmadı. İstanbul, geçen yıl toplam ihracatın yüzde 55.7’sini gerçekleştirirken, bu yıl bu oran yüzde 55.4 oldu.

BURSA’DA İHRACAT KAYBI YÜZDE 32.86 Türkiye’nin en büyük ihracatçı illerinden biri olan Bursa’da yaşanan ihracat kaybı söz konusu dönemde yüzde 32.86’yı buldu. Geçen yıl 8 aylık dönemde 8 milyar 194.1 milyon dolarlık ihracat yapan Bursa, bu yıl aynı dönemde 5 milyar 501.7 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Bursa’nın 2008 yılı sonunda ihracatı 11 milyar 103 milyon 935 bin dolardı. Geçen yıl 6 milyar 198.2 milyon dolarlık ihracat yapan Kocaeli’nin 8 aylık ihracatı geçen yıla göre yüzde 54.9 azalarak 2 milyar 795 milyon 447 bin dolar oldu. Geçen yıl aynı dönemde Kocaeli 8 milyar 468.8 milyon dolarlık ihracat yapmıştı.

İZMİR’DE İHRACAT 8 AYDA YÜZDE 27.75 GERİLEDİ
Türkiye’nin 4’üncü büyük ihracatçı ili olan İzmir’in ihracatı 8 aylık dönemde yüzde 27.75 oranında gerileyerek, 3 milyar 800 milyon 414 bin dolar oldu. Geçen yıl söz konusu dönemde İzmir’in ihracatı 5 milyar 260.1 milyon dolar düzeyindeydi. İhracat şampiyonu illerden Ankara, 8 ayda yüzde 18.95 oranında ihracat kaybı yaşadı. Geçen yıl Ocak-Ağustos döneminde 3 milyar 739.9 milyon dolarlık ihracat yapan Ankara, bu yıl aynı dönemde 3 milyar 31 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirebildi.

SAKARYA’NIN İHRACATI YÜZDE 57.37 GERİLEDİ
Yılın 8 aylık döneminde Gaziantep yüzde 9.24’lik ihracat kaybıyla 1 milyar 894.2 milyon dolar, Denizli yüzde 37.52’lik kayıpla 948.7 milyon dolar, Sakarya yüzde 57.37’lik kayıpla 1 milyar 42.6 milyon dolar, Hatay yüzde 20.88’lik kayıpla 945.6 milyon dolar ihracat gerçekleştirdi. Söz konusu iller içinde 2008 yılında 2007’ye göre düşüş gösteren tek il Sakarya’ydı. Sakarya 2008’i yüzde 2’lik bir kayıpla 2 milyar 907 milyon 203 bin dolar ihracatla kapatmıştı. 2009'un 8 aylık döneminde Adana’nın ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 18.38 azalarak 712.3 milyon dolara gerilerken, İçel’in ihracatı yüzde 4.14 azalışla 649.4 milyon dolara, Kayseri’nin yüzde 18.16 azalışla 610.8 milyon dolara, Manisa’nın yüzde 16.05 azalışla 546.1 milyon dolara geriledi.

KRİZE KARŞIN 19 İLİN İHRACATI ARTTI
Küresel ekonomik krize karşın, Ocak-Ağustos döneminde 19 ilde ihracat artışı yaşandı. Bu illerden çoğu düşük miktarda ihracat yapan Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi ile Karadeniz Bölgesi’ndeki illerden oluştu. İhracat artışı yaşayan iller arasında en dikkat çekicilerden biri Kahramanmaraş’tı. Kahramanmaraş geçen yıl 8 aylık dönemde 261.6 milyon dolar ihracat yaparken, bu yılın aynı döneminde yüzde 7.68 oranında artışla 281.6 milyon dolar ihracat gerçekleştirdi. İhracat miktarı düşük olup, oransal anlamda büyük ihracat artışı yaşanan iller arasında yüzde 561’lik artışla Muş, yüzde 330.7’lik artışla Gümüşhane, yüzde 160’lık artışla Bingöl izledi.