"Paradan para kazanma dönemi şimdi başlamıştır"
2009 yılında krizden daha fazla konuşulacak konu tasarruf, yatırım ve tüketim tercihleri arasında olacaktır. 2 ay önce yüzde 23 ve üzerinden yapılan mevduatlar, şimdi yüzde 13’lere gerilemiştir.
Düşen faiz ortamı tasarrufların, yatırım ya da tüketime dönüşmesini sağlayacak bir zemin yaratmaya ilerlemektedir. Bankalarda bulunan vadesiz, 1 ay ve 3 ay vadeli TL mevduatların toplam TL mevduatların yüzde 96’sı, toplam DTH ve TL mevduatların ise yüzde 60’ıdır. Vadesiz, 1 ay ve 3 ay vadeli TL ve DTH mevduatlar, yine toplam mevduatların yüzde 92’sini oluşturmaktadır. 16 Şubat TCMB’nin aylık faiz indirimleri öncesinde bankaların 1 yıla mevduat oranları yüzde 13-14 seviyesindedir. Bir ay sonra bu faiz oranları dahi bulunamayacaktır. 2009’un yatırım anlamında karşılıkları, “Para artık yattığı yerde büyümeyecektir” ve “Paradan para kazanma dönemi esas şimdi başlamıştır”. Şimdiye kadar kısa vadeli yüksek faiz ortamında krizin bitimini bekleyen tasarruf sahipleri, hızla düşen faiz ortamında krizin sonunu beklemeden bir karar verme noktasına gelmişlerdir.
Gelecek dönemde tüketmek amacıyla geçmiş dönemde yaptıkları tasarruflarını, gelmiş bu dönemde ya tüketecekler ya da kriz nedeniyle tüketimlerini bir dönem daha erteleyip tasarruflarını çoklamak arzusunda olacaklardır.
Örnek olarak ev almak için yapılan geçmişte bir mevduat/bono yatırımının vadesi gelmesine karşın belirsizlikten ötürü ev alamamak ve belirsizlik atlatılana kadar mevcut yatırımın getirisini artırmak. 2008 yılı faiz oranlarında yakalanan getiriyi yakalamak ve artırmak için tasarruf sahipleri portföy yapmaktan başka bir çareleri yoktur.
Portföylerine koyacakları alternatif yatırım araçlarının getirileri ile ancak geçmiş dönemde elde edilen getiriler sağlanabilir ki, bu geçmiş dönemle aynı getiriyi sağlamak için daha fazla riske girileceğini göstermektedir. Bankaların tüketici kredisi faiz oranları ile mevduat faiz oranlarını karşılaştığında en az yüzde 4 fark çıkmaktadır.
Bankalardan direkt kredi almak yerine peşin tüketici olmak daha karlıdır. Bankalar mevduat faiz oranlarını nasıl hızlı düşürmüşler ise tüketici kredisi faiz oranlarını aynı hızla, Şubat ve Mart aylarında düşürebilirler. 2009 yılı alternatif piyasaların öneminin ortaya çıkacağı bir dönem olacaktır. Tasarruf sahipleri ya düşük faize razı olacaklar ya da tasarruflarının bir kısmını alternatif piyasalara yönelteceklerdir."
(Turkish Yatırım Menkul Değerler)
