Piyasaları karıştıran konuşma
Avrupa Merkez Bankası Başkanı (ECB) Jean-Claude Trichet'nin Yunanistan konusunda beklenen mesajları vermemesi üzerine, Euro dolar karşısında 14 ayın en düşüğüne gerilirken, borsalar da satış baskısı yedi. Euro'nun değer kaybıyla içeride dolar 1,54'ü aştı.
Trichet, Euro Bölgesi devletlerinden doğrudan tahvil satın almayı düşünmediklerini söyledi. Bu sözler, piyasada Avrupalı yetkililerin, Yunanistan'ın borç krizinin yayılmasını engellemek için yeterli adımları atmadığı kaygısı yarattı. ECB’nin Yunan tahvili satın alması durumunda Atina hükümetine de mali kaynak sağlamış olacak.
Bu kaygılarla Euro, dolar karşısında üst üste dördüncü günde de değer kaybederek, 14 ay sonra ilk kez 1.27 seviyesinin altını gördü.
Hisse piyasalarında da Avrupa'nın önde gelen 600 hissesini kapsayan endeks gün içindeki kazançlarını geri vererek, eksiye döndü. ABD'de de S&P 500 ve Dow Jones Endeksi satıcılı açıldı.
Başta İspanya ve İtalya olmak üzere bono piyasasında düşüşler görülürken, ham petrolün varil fiyatı da 80 doların altına indi.
New York merkezli olan ve yaklaşık 1.6 milyar dolarlık varlık yöneten Chemung Canal Trust'tan Tom Wirth, "Bütün mesele Avrupa'yla ilgili... Avrupa'da yaşananların kıtayı yeniden resesyona sürüklediği yönünde bir algılama var. Buradaki soru, bunun ne kadarının dünyaya yayılacağı" dedi.
İMKB'DE KENDİ PAYINA DÜŞENİ "VERDİ"
İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB), satıcılı seyir izledi.
Birinci seansta 56000 puanın altına sarkan ve 55997 puana gevşeyen Bileşik Endeks, tepki alımları ile 56800 seviyesine yöneldi.
İkinci yarıda bir süre 56600-56200 aralığında hareket eden İMKB 100 Endeksi, artan satış baskısı ile en düşük 55595 puanı gördü.
Ulusal 100 Endeksi, günü 55763 puan ile (yüzde 1.20) 677 puan düşüşle tamamladı.
İşlem hacmi birinci seansta 1.066.456.681 TL, ikinci seansta 1.413.623.626 TL olurken, toplam işlem hacmi 2.480.080.307 olarak gerçekleşti.
Dün ABD borsaları satıcılı açılışın ardından beklentilerden iyi gelen ekonomik dataların etkisiyle toparlanmaya çalışsa da, kapanışa doğru yeniden negatif bölgeye geçti.
Bu sabah Asya borsalarında düşüşler gözlenirken, dışarıdaki satış ağırlıklı seyir İMKB'nin açılışına yansıdı. Yurtdışı piyasalarda toparlanma gözlenmesi, içerideki satışları bir süre sınırlasa da, İtalya'nın notunun düşürüleceğine yönelik spekülasyonların düşüş hareketini desteklediği gözlendi.
Yurtdışı gelişmeler ve özellikle de Avrupa'ya yönelik haber akışı yakından takip edilirken, ABD işsizlik başvuruları ve tarım dışı verimlilik dataları izlendi.
Yurtiçinde ise Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası'nın (TCMB) beklenti anketi ile haftalık bülteni takip edildi.
DOLAR 1,54'Ü GÖRDÜ
Euro/dolar paritesindeki hareket içeride de doların güçlenmesine neden oldu. Bankalararası piyasada dolar gün içinde 1,5460 liraya kadar yükseldi.
Bankalararası piyasada dün spot kapanışta 1,5195 TL olan en iyi dolar alış kotasyonları, bu sabah ilk işlemlerde 1,5300/1,5340 seviyesindeydi.
Bankacılar, AB borç endişelerinin gündemin en önemli maddesi olması nedeniyle piyasalarda iç gündemden ziyade küresel piyasalardaki gelişmelerin ve parite etkisinin yakından izlenmeye devam edileceğini, faiz tarafında risk iştahında artış olmasa bile bir miktar lokal destek görmeyi beklediklerini söylediler.
SORU İŞARETLERİ SÜRÜYOR
"Euro para birimine ilişkin soru işaretleri küresel piyasalarda devam ediyor" diyen üst düzey bir bankacı, "Bugün için yön öngörüsünde bulunmak çok mantıklı olmaz. İç piyasa tamamen küresel risk iştahındaki gelişmeleri yansıtıyor. Endişeleri artıracak bir gelişmeyle içeride de kayıplar artabilir. Azaltacak gelişme de aynen bize de yansıyacaktır. Özellikle dolar/TL dün de olduğunu gibi euro/dolar paritesine ve diğer Gelişen piyasalara tamamen paralel bir seyir izleyecektir. Bono da aynı gelişmelerin yansımasını bekliyoruz ancak olası bir sert yükselişi yavaşlatacak lokal alımlar göreceğimizi de düşünüyoruz. Faiz seviyeleri alım için uygun görülüyor ama yine de sert kayıplar alımlar isteklerini de öteliyor" diye konuştu.
1 EURO=1 DOLAR OLUR MU?
Euro'daki düşüş "1 Euro=1 dolar olur mu?" sorusunu da gündeme getirdi. CNBC-e danışmanı Mahfi Eğilmez konuya ilişkin olarak şunları söyledi: "Böyle bir şeyi tahmin etmek çok zor. İki senaryo ortaya konabilir. Birinci senaryoda mevcut durumuyla Avrupa sistemi gider, Yunanistan toparlanır, Portekiz ve İspanya batmaz. Böyle olursa Euro biraz daha bu seviyede kalır ve sonra toparlanabilir. İkinci senaryoda ise Yunanistan kurtulamaz, sorunlar Portekiz'e ve İspanya'ya sıçrar; ki bu daha olası bir senaryo. Böyle olursa 1 dolara da gider daha aşağılara da gider. 1'in altına giderse bu sefer Euro'nun devam edip etmeyeceği tartışılır. Bu Avrupa Birliği'ni çok zora sokacak bir gelişme olur. Kısa vadede 1 Euro=1 dolar olmasa da 1,25 olabilir."
Euro ilk çıktığı 1999 Ocak'ında 1,17 dolardı. Sonra hızla değer kaybeden Euro/dolar paritesi 0,82'ye kadar indi ancak sonra 1,60'lara çıktı.
YUNANİSTAN'A MÜJDE YOK
Avrupa’daki yasal düzenlemeler, ECB’nin mali kriz sırasında ABD veya İngiltere’nin yaptığı gibi doğrudan devletlerden tahvil satın almasını engelliyor. Ancak, ECB’nin tahvil satın alma işlemini bankalar üzerinde yapmasının önünde herhangi bir engel bulunmuyor.
Trichet, “Yunanistan'ın yanında güçlü bir şekilde duruyoruz. Yunanistan için borcunu ödeyememesi gibi bir durum söz konusu değil. ECB, Yunanistan'ın toparlanma programını tamamıyla gözden geçirdikten sonra kredileri aktive etmeye karar verdi” diye konuştu.
Son dönemde eleştiriler alan kredi derecelendirme kuruluşlarıyla ilgili olarak ise Trichet, rekabet arttıkça kalitenin de artacağını söyledi.
Trichet, "Euro bölgesi ülkeleri arasında farklılıklar olduğunu gözlemliyoruz. Yunanistan ile Portekiz'in aynı gemide olmadığını düşünüyoruz" dedi.
Yunanistan'ın yaşadığı borç krizinin, başta Portekiz ve İspanya olmak üzere diğer euro bölgesi ülkelerine de sıçramasından endişe ediliyor.
