Tek ana gündeme karşılık çeşitli endişeler
Yurtdışında ana gündem kaynak sıkıntısı.
Ana gündem bankaların ve ülkelerin kaynak sıkıntısı olarak ikiye ayrılıyor.
Büyük ölçekli bankalara kaynak, büyük merkez bankalarının matbaaları ile sağlanıyor. ABD’de artık kurtulan bankalar ikinci ve üçüncü kez kurtarılmaya başlandı.
ABD Hükümeti, AIG’ye 30 milyar dolar daha kaynak sağladı ve toplam sağladığı kaynakların tutarı 163 milyar dolar seviyesine yükseldi.
Ana gündem kaynak sıkıntısıdır. Piyasaların sıkıntısı ise aynı şirketlerin devamlı suretle kaynak verilmesine karşı bu şirketlerin kaynak ihtiyacının sona ermemesidir. Sürekli sermaye enjeksiyonu süre yaratmak amaçlı olup, tasfiye etmek ya da tamamen kamulaştırmak bir çözüm olarak durmaktadır.
Zaten sermaye enjeksiyonları başarısız olursa sonuç olarak bu şirketler ya tasfiye olacaktır ya da tamamen kamulaştırılacaktır. Kötü bankalara sermaye enjeksiyonu yerine artık iyi bankaları korumak tercih edilebilir. ABD’de durum böyle.
Matbaaya dayalı bir kurtarma planı oluşturabiliyor. Fakat para talebi düşük olan ülkelerin merkez bankalarının matbaalarının çalışmasına imkan yok. Bu yüzden bu tip ülkelerin bankacılık sektörünün kaynak ihtiyacı büyük ama bu ülkelerin bankacılık sektörünü kurtaracak planlara ayıracakları kaynakları yok. Hatta kendilerini kurtaracak paraları yok. Doğu Avrupa ülkelerinin hem kamu borçları yüzünden hemde bankacılık sektörü yüzünden zor günler geçiriyorlar.
Macaristan Başbakanı Gyurcsany, AB’de 350 milyar dolar tutarında Doğu Bloğu bankalarına maddi destek istiyor. Fakat Almanya başta olmak üzere blok olarak yardıma karşı çıkıyor. Moody’s dünkü açıklamasına Arjantin’nin 2010 yılında borçlarını ödeyemez duruma düşeceğini belirtti. Arjantin böylece Ekvador sonrasında en riskli 2. ülke durumuna yükseltti.
Bu tür ülkeler kaynak bulamadığı taktirde tek yapacakları paralarını devalüe etmek. Fakat çözümde değil. Çünkü devalüe ülkelerin yeni kaynak ihtiyacı azaltabilir ama borcunun yerli para karşılığında artırır ve çözüm yine sorun olur. Piyasalarda radikal çözümler gerekiyor. Yoksa bu kısır döngüler, kurunun yanında yaşı da yakabilir.
(Turkish Yatırım Menkul Değerler)
