Türkiye ekonomisinde 1 yılda neler yaşandı?

**İşte krizin dönüm noktası kabul edilen Lehman Brothers'ın iflasından bu yana Türkiye'nin ekonomik karnesi...

**

"Türkiye'nin krizlere bağışıklığı var, bunu da en az hasarla atlatır" denildi ama öyle olmadı. Bu kriz diğerlerine hiç benzemiyordu. Dünya piyasalarını sarsan küresel ekonomik kriz Türkiye'yi de derinden etkiledi. Türkiye 2001 krizinde bile böylesine kötü bir performans sergilememişti. İşte krizin dönüm noktası kabul edilen Lehman Brothers'ın iflasından bu yana Türkiye'nin ekonomik karnesi...

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, "Kriz teğet geçecek" dedi ama yaşananlar, gelen ekonomik veriler tam tersini gösterdi.

Eylül ayından itibaren tarihin en büyük krizlerinden bir tanesi dünyayı pençesine aldı. Türkiye ise hayli kötümser bir ekonomik tabloyla karşı karşıya kaldı.

Krizin en hararetli günlerinde özel sektörden acil IMF ile anlaşma çağrıları yükselmeye başladı. Hükümetin bu çağrılara yanıtı sert oldu.

Türkiye'nin krize karşı güçlü olduğunu savunan Başbakan Erdoğan, siyasi literatüre geçen bir konuşma yaptı ve "Ümüğümüzü sıktırmayız" dedi.

Ancak ekonomideki kötüleşme hız kesmeden devam etti.

YILLIK BÜYÜME YÜZDE 1'İN ALTINA İNDİ

Türkiye 2008 yılının son çeyreğinde yüzde 6.5 küçülürken yıllık büyüme de yüzde 1'in altına indi.

2009'un ilk çeyreği ise 2008'i mumla arattı. Türkiye, küresel krizin en fazla hissedildiği Ocak-Şubat-Mart'ta küçülme rekoru kırdı, ekonomi 13.8 geriledi.

Türkiye yılın ilk 3 ayında dünyada en fazla küçülen ülkeler arasında hem de listenin en başlarında yerini aldı.

Bir anda savaş yıllarına geri dönüldü. 1945 yılından beri Türkiye böylesini görmemişti.

İkinci çeyrekte ise yüzde 7 daralan ekonomi tam 9 ay üst üste küçülmüş oldu.

İlk altı aylık bu kötü performansla birlikte Türkiye ekonomisinden tam 100 milyar dolar silindi. Kişi başına milli gelir 9 bin doların altına düşerken Türk halkı 6 ayda bin 400 dolar fakirleşti.

İŞSİZLİK GİDEREK KÖTÜLEŞTİ

Türkiye'nin en büyük sorunlarından işsizlik cephesinde ise tablo 2008'in son çeyreğinden itibaren giderek kötüleşti.

Kasım ayında işsizlik yüzde 12.3 ile tarihi rekorunu kırarken, her geçen ay bir öncekini arattı.

İşsizlik ocak ayında yüzde 15.5'e, şubatta yüzde 16.1'e çıkarken, mart ayının ardından yaz dönemi geçici işlerinin başlamasıyla aylık bazda düşüşe geçti. Ancak işsizlik rakamları bir önceki yılın aynı dönemiyle kıyaslandığında hala endişe vericiydi.

İhracatçı için sıkıntılı günler başladı

Türkiye'nin en büyük ihracat pazarlarından Avrupa da krizin etkisi altına girince ihracatçı için sıkıntılı günler başladı.

İhracatçılar rekorlara alışıktı ama 2008 Eylül ayı itibarıyla tablo tamamen tersine döndü. 2008 Eylül ayında ihracat 32 ay sonra ilk defa geriledi. Bu düşüş trendi 2009'da da devam etti. Ağustos ayında Türkiye'nin yıllık ihracatı 100 milyar doların altına indi, 97 milyar dolar oldu.