Son aylarda hareketli günler geçiren dolar bugün itibariyle çok tartışılan 2 lira seviyesini gördü. Peki dolar buraya kadar nasıl ve neden geldi?
Son aylarda hareketli günler geçiren dolar bugün itibariyle çok tartışılan 2 lira seviyesini gördü.
Özellikle Fed başkanlarından tahvil alımının azaltılabileceğine yönelik gelen açıklamalar sabah saatlerinde sakin seyreden dolar kurunun bir anda hareketlenmesine neden oldu. Önce 1.9950 TL'yi deneyen dolar, arkasından 1.9980, sonra da 2 lirayı geçti ve 2.010 TL ile tarihi rekorunu kırdı.
Peki dolar buraya kadar nasıl ve neden geldi?
Uzun süre 1.75-1.85 TL bandında seyreden dolar Mayıs ayının sonuna gelindiğinde yukarı doğru hareketlenmeye başladı. 28 Mayıs'ta 1.85 TL olan doların yönü o tarihten sonra yukarı döndü.
ABD Merkez Bankası Fed'in tahvil alım programını azaltacağına yönelik tartışmalarla birlikte Türkiye'deki Gezi olaylarının yarattığı tedirginlik dolar kurunu 6 Haziran'da 1.90 TL seviyesinin üzerine taşıdı.
11 Haziran'a kadar bu seviyelerde hareket eden dolar kuru Merkez Bankası'nın yaptığı döviz satışları, ek parasal sıkılaştırma önlemleri ve yurtdışındaki seyrin de normalleşmesiyle gerilemeye başladı.
Dolar kuru yaşanan normalleşmeyle birlikte 14 Haziran'da tekrar 1.85 TL sınırına geriledi.
Ancak bu tarihten sonra yeniden Fed devreye girdi. Fed Başkanı Ben Bernanke, ekonomide iyileşme halinde tahvil alımlarını yıl sonundan itibaren azaltabileceklerini açıkladı. Bu sözler gelişmekte olan ülke para birimleri üzerinde olumsuz bir etki yaptı.
Dolar Merkez Bankası'nın hamlelerine rağmen 24 Haziran'da 1.95 TL'ye kadar çıkarak rekor kırdı.
1.95'i gören dolar Merkez Bankası'nın döviz satışlarına devam etmesi ile birlikte tekrar yavaş yavaş gevşemeye başladı. Dolar tarihler 2 Temmuz'u gösterirken 1.92 TL seviyelerine indi.
Merkez Bankası dolardaki seyrin normalleşmesiyle birlikte günlük döviz satım tutarlarını 50 milyon dolara indirdi.
Ancak ABD'deki veri akışına odaklanan dolar kuru oradan gelen iyi verilerin FED'in tahvil alım programını azaltacağı beklentisini yaratması ile 1.97 TL sınırına kadar yükseldi ve piyasada 1 doların 2 lirayı göreceği yönündeki beklentiler de yoğunlaştı.
Gelişmekte olan ülke para birimlerindeki çıkışlar TL'yi olumsuz etkilemeye devam etti. Merkez Bankası gün içinde çok fazla sayıda döviz satım ihalesi yapıp piyasaya dolar vererek devamlı müdahale etti.
Bu müdahaleler ve yurtdışının sakinleşmesi ile dolar yönünü aşağı çevirdi ve temmuz ayının son haftasına kadar düşüş yönünde bir trend izledi.
Dolar 24 Temmuz'da 1.90 TL sınırına geriledi ve dolardaki yükseliş gündemden uzaklaşmaya başladı.
Ağustos ayının ikinci haftasına kadar dolarda nispeten sakin bir seyir hakim oldu. dolar kuru genelde 1.90 TL ile 1.9250 TL arasında gidip geldi.
Ancak 19 Ağustos'tan itibaren dolar tekrar hareketlenmeye başladı. Yine FED'in tahvil alımı ile ilgili olarak FED tutanaklarından yansıyan endişeler doları ilk etapta 1.95 TL seviyesinin üzerine attı.
Dolar 21 Ağustos'ta 1.97 sınırına kadar çıktı.
22 Ağustos'ta 1.9980 TL'ye kadar çıkan dolar Merkez Bankası'ndan gelen açıklamalara rağmen yüksek seyrini korudu.
23 Ağustos'ta ise Fed başkanlarından tahvil alımının azaltılabileceği ile ilgili gelen açıklamalar, Merkez Bankası'nın döviz satım müdahalesinin önüne geçti ve dolar 2.010 TL'ye kadar çıkarak kendi rekorunu kırdı.
Analistler, doların bundan sonraki hareketlerinde yine FED'den gelecek açıklamaların belirleyici olacağına dikkat çekiyor. Gelişmekte olan ülkelerde görülecek hareketlerin Türkiye'yi de etkileyeceği yönünde yorumlar yapılıyor.