Stagflasyon nedir, sonuçları nelerdir? Staglasyon nedenleri nelerdir, stagflasyon olursa ne olur?

Para piyasalarında iki farklı durumun yani enflasyon ve durgunluk durumlarının aynı anda yaşanması stagflasyon olarak isimlendirilmiştir. Stagflasyon durumu farklı sebeplere bağlı olarak gerçekleşebilir. Ekonomik açıdan işsizlik oranının artması, aşırı fiyat yükselişleri ve piyasada durgunluk gibi bazı olumsuz sonuçlara neden olabilir. Olası tüm sonuçlar için devlet tarafından uygulanabilecek olan bazı politikalar vardır. Bu politikalar ile ekonominin en az zararla kurtulması ya da stagflasyon durumunun sona ermesi hedeflenir.

Stagflasyon nedir?

Stagflasyon, İngilizce olan iki kelimenin bir araya gelmesi ile oluşmuş ve iki farklı durumun bir araya gelmesini ifade eden bir terimdir. Gayri Safi Millî Hasıla'daki büyüme hızının ortalamadan ya da beklenilenden daha düşük olmasına "stagnation" denir. Fiyatların genel düzeyinde sürekli olarak ve hissedilir oranda artış, enflasyon durumu ise "inflation" kelimesi ile ifade edilir. Bu iki kelimenin birleşmesi ile "stagflasyon" kelimesi türetilmiştir. Piyasalarda hem durgunluk hem de enflasyon görülmesi durumu için stagflasyon ifadesi kullanılır.

Klasik İktisat Teorisi ve Keynesyen Teori'de stagflasyon paradoksal bir durum olarak geçer. Bunun nedeni, enflasyon ve işsizlik arasında normal şartlar altında ters oran olmasıdır. Yani normal şartlar altında birisi düşerken diğeri yükselir. Ancak stagflasyon krizi durumunda her ikisinde de yani enflasyonda ve işsizlikte yükseliş görülür. Stagflasyon nedenleri şu şekilde sıralanabilir:

• Tüketim oranının ve fiyatların artması
• Para arzının üretimden daha fazla olması
• Yanlış maliye ve para politikaları uygulanması
• Döviz kurlarındaki istikrarsızlık
• Finansal krizler

Stagflasyon krizi görüldüğünde hükûmetlerin uygulayacağı bazı politikalar vardır. Enflasyonla mücadele etmek için uygulanan para politikaları ile faizler arttırılır, zorunlu olan karşılıklar yükseltilir, nakit para akışı sıkılaştırılır ya da bu minvalde çalışmalar yapılır.

Stagflasyon ekonomide nasıl bir durumu ifade eder?

Stagflasyon krizi yaşayan ülkenin ekonomisi hem gelişmekte olan ülke ekonomisinin hem de gelişmiş ülkelerin ekonomilerinin tepkilerini verir. Stagflasyon yaşanması, yaşanan ülkenin para piyasalarında bozulmaya sebep olur. Ayrıca ülkenin ekonomisinde olumsuz sonuçlar yaşanır. İşsizlik oranı ile birlikte piyasalardaki ürünlerin fiyatları da artar ve geçim sıkıntısı ortaya çıkar.

Stagflasyon olursa ne olur?

Ekonomide stagflasyon görülmesi, para piyasalarında birçok olumsuz duruma sebep olur. Ayrıca işsizlik oranında artış görülmesinin bir nedeni de oluşan stagflasyon durumudur. İşsizlik oranı arttıkça piyasalardaki fiyatlar da artar. Para piyasalarında durgunluk ve enflasyon durumunun aynı anda gerçekleşmesi ile oluşan stagflasyon sonuçları şu şekildedir:

• İşsizlik oranlarında artış görülür.
• Döviz kurunda istikrarsızlık oluşur, bu istikrarsızlığa bağlı olarak türlü spekülatörler çıkar.
• Enflasyonda yaşanan artış yatırımların yavaşlamasına neden olur.
• Hükûmetler, tüketimi azaltma hedefi ile bazı önlemler alır.
• Geçim malzemelerinin fiyatlarında artış görülür.
• Maliyetler artar.

Stagflasyondan nasıl çıkılır?

Stagflasyon çözümü için adım atılmadan önce ülkenin en güncel ekonomik durumunun tablosu oluşturulmalıdır. Ekonomiyi canlandıracak bazı politikaların belirlenmesi gerekir. Stagflasyon çözümü için olası politikalar ve adımlar şu şekilde olabilir:

• İndeksleme yöntemine başvurulur. Bu yöntem ile nominal olan tüm değişkenler belli bir rakam indeksine tabi tutulur. Bu sayede reel değerlerine dönüştürme hedeflenir.
• Fiyat artışları da indeksleme yolu ile düzenlenir. Reel ücretler bu sayede güvence altına alınmış olur.
• Gelir politikaları, kamusal harcamalar ve gelirlerin dışında kalan bütün fiyat ve ücret artışlarına bağlı gelirlere müdahale edilir.
• Vergi temelli gelirler sağlanır.

• Bir fiyat göstergesi belirlenir ve firmalara sunulur. Bu göstergedeki rakamları aşan firmalar vergi yolu ile cezalandırılarak gelir elde edilir.