Emekli olabilmek için belli bir prim doldurmak, erkekler için 25 kadınlar için 20 yıllık sigortalı süresini tamamlamak ve EYT yasası dışında kalanlar için ise belli bir yaşa gelmek gerekiyor. Yaş ve yıl dışındaki prim şartı ise çalışarak ya da kendi işini yaparken ödeyerek tamamlanıyor.
Bunların dışında primi eksik olanlar için ise borçlanma imkanları var. Kadınlar sigortadan sonra dünyaya gelen üç çocuğunu borçlanarak 6 yıl yani 2.160 gün satın alabiliyor.
Erkekler ise askerde geçen günlerini borçlanarak satın alıp primlerine ekleyebiliyor. Hatta eğer askerlik sigortadan önce ise işe giriş tarihi satın alınan gün kadar geriye götürülüyor. Bu yöntemler çok sayıda sigortalı EYT kapsamına girerek yaş şartı olmadan emeklilik hakkına kavuştu. Yurt dışında yaşayanlar ise yurt dışı borçlanma yaparak günlerini artırabiliyor. Borçlanmalar yani prim satın almalar için ödenecek paranın asgarisi brüt asgari ücrete göre hesaplanıyor.
Aylık ödemeler doğum ve askerlik borçlanmasında brüt asgari ücretin yüzde 32'si kadar olurken, yurtdışı borçlanmalarda bu oran yüzde 45 olarak uygulanıyor. 2023 yılı için brüt asgari ücret 13 bin 414 lira olarak uygulanıyor. Buna göre bir aylık doğum ve askerlik borçlanması için 4.292 lira ödenirken yurt dışı borçlanma için ise 6.036 TL ödeniyor. Borçlanmalarda ne kadar güne ihtiyacınız varsa o kadar gün satın alınabiliyor. Borçlanma miktarları geçerli brüt asgari ücrete göre belirlendiği için asgari ücret de yapılan her artış borçlanma maliyetlerini de yukarı çekiyor. 2024 yılı için geçerli olacak asgari ücret Aralık ayındaki Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplantılarında belli olacak.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu Aralık ayında toplam 4 toplantı yaparak yeni ücreti belirleyecek. Asgari ücret artışları genel olarak enflasyona göre yapılıyor. Geçtiğimiz yıllardaki artışlara bakıldığında artışların çoğunlukla enflasyonun üzerinde yapıldığı görülüyor. 2024 yılı için ise masaya gelecek enflasyon rakamları tahmini olarak yıllık yüzde 65 oranında 6 aylık ise yüzde 38 civarında olacak. Buna göre asgari ücretin yüzde 40-50 arasında artması öngörülüyor. Asgari ücrete yapılacak bu artışlar borçlanma maliyetlerini de yüzde 40- 50 oranında yukarı çekecek. Ancak bu masraftan kurtulmanın yolu var.
Emeklilik primine ihtiyacı olanlar eğer borçlanma başvurularını Aralık ayının sonuna kadar yaparlarsa 2023 yılına ait asgari ücrete göre ödemede bulunacaklar. Eğer başvuru Ocak ayına kalırsa bu kez belirlenen yeni asgari ücrete göre rakam ortaya çıkacak. Yüzde 40-50 arısında bir artış düşünüldüğünde 2 yıllık bir çocuk borçlanmasında 50 bin liranın üzerinde bir fazladan para ödeme durumu ortaya çıkacak.
Bugün aylık borçlanma miktarı 4.292 TL olarak uygulanıyor. Eğer asgari ücret yüzde 40 artarsa bu rakam 6.009 TL'ye, yüzde 50 artış olursa 6.435 TL'ye yükselecek. Aylık fazladan ödenen para 2 bin lirayı geçmiş olacak. 1 yıllık borçlanan birisi Aralık ayında başvurursa 51.504 TL öderken, Ocakta başvurduğunda yüzde 40 artışta 72.108 TL, yüzde 50 artışta ise 77.256 TL ödeyecek.