BİZE ULAŞIN
Sıfır araçta bulunabilirlik sorunu devam ederken, ikinci el araç için 6 ay 6 bin kilometre kararı sonrası bir miktar geri çekilme yaşandı ancak; buna rağmen fiyatlar yüksek kalmaya devam ediyor. Ucuz otomobil almak isteyenler fiyat araştırması yaparken satışlara ilişkin gelen veriler sektördeki daralmayı bir kez daha gözler önüne serdi. Ağustos ayında ikinci el otomobil ve hafif ticari araç satışları geçen yılın aynı dönemiyle kıyaslandığında yüzde 10,72 düşüşle 618 bin 720 adette kaldı. Satışlarda daralma yıllık bazda yüzde 13’e yaklaşarak yaklaşık 478 bin adet olarak gerçekleşti. Böylece ocak-ağustos döneminde ise ikinci el otomobil ve hafif ticari araç satışları yıllık bazda yüzde 19,75 artarak yaklaşık 5 milyon 176 bin adet olarak gerçekleşti.
Ocak-Eylül 2022 döneminde sıfır km araç fiyatlarındaki artış yüzde 50’yi buldu. Gelinen noktada, artık yüzde 45, yüzde 50 ve yüzde 60 ÖTV diliminde herhangi bir araç bulunmuyor. Türkiye'de satılan neredeyse tüm otomobillerin yüzde 80 ve daha yüksek ÖTV ile fiyatlanır hale gelmesi ise, tüketicinin nezdinde haklı olarak bir ÖTV güncellemesi beklentisi yaratıyor. Daralmada ÖTV beklentisi ile bekle-gör durumuna geçen vatandaşlar, yüksek fiyatlar ve krediye erişimde de zorluk yaşayınca da araç alma hayalinden bir süre daha vazgeçti.
Araç alımlarında BDDK'nın getirdiği kredi sınırı ve kredilere erişimde yaşanan sıkıntılar da otomobil alımını zorlaştıran diğer etkenler arasında. İhtiyaç kredi faizleri yüzde 33,47'den 9 Eylül haftasında yüzde 32,41'e inerken konut ve taşıt kredisi faizleri 2 Eylül haftasına göre 9 Eylül haftasında arttı. Taşıt kredisi faizleri ise 2 Eylül haftasındaki yüzde 27 seviyesinden yüzde 27,32'ye yükseldi.
Sektör temsilcilerinden Muhammed Ali Karakaş, son 1,5 aylık dönemde tüketici kanadında ÖTV’deki indirim beklentilerinin yüksek olduğunu ve pazarın negatif yönde etkilendiğini kaydederek, “ÖTV konusunda, kısa vadede hayata geçecek bir düzenleme ya da indirim beklentisinin artık yersiz olduğunu önemle belirtmek istiyoruz. Bugün hem ikinci el hem de sıfır kilometre araç pazarının en büyük problemi tüketici finansmanı tarafında, vatandaşların karşılaştığı yüksek faiz ve düşük vade. Merkez Bankası politika faizinin 2-3 katı kadar faizlerin sunulduğu bir ortamda tüketiciler otomobil satın almaktan doğal olarak vazgeçiyor. Sektörün tek çıkış yolu uygun faiz ve yüksek vade” dedi.
Stokçuluğa karşı getirilen kararla ilgili olarak görüşlerini paylaşan Karakaş, “6 bin kilometre/ 6 ay şartı ile pazarı manipüle eden ve stokçuluk yapanların önünü kesilmesi hedeflense de, bireyleri kapsamayışı, cezai yaptırımın caydırıcı olmayışı ve maalesef Ağustos ayı sonu itibariyle elimizde olan verilere göre, 354 bin adetlik sıfır araç satışının olduğu atmosferde pozitif bir etki yaratmakta yeterli olmadı” açıklamasını yaptı.
Öte yandan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın geçen hafta duyurduğu TOKİ ucuz sosyal konut projesi gündemdeki yerini koruyor. Konut projesine ilginin yoğun olması ile sıradaki hamlenin ne olacağı merak edilmeye başlandı. Masadaki bir sonraki projenin otomobillerle veya ÖTV indirimi ile ilgili olabileceği ifade ediliyor.
