Otomotiv devlerinin yeni imtihanı: Türkiye’de araba fiyatlarını etkileyecek!

Otomotiv sektörü yeni bir krizle daha karşı karşıya. Çip temini sürelerinin 1 seneye kadar uzaması, resesyon endişesi ve enerji maliyetlerindeki artış otomotiv devi ülkeleri zora soktu. Otomobil markaları üretimde tek tek kısıtlamaya gitmeye hazırlanırken Alman Otomotiv Endüstrisi Birliği (VDA) Başkanı Hildegard Mueller, artan enerji fiyatlarının otomotiv sektöründe yatırımları engellediğini ve giderek daha fazla sayıda şirketin likidite yetersizlikleri yaşadığını bildirdi.

VDA Başkanı, Sueddeutsche Zeitung'a yaptığı açıklamada, “VDA üyelerinin yüzde 10'u hali hazırda likidite problemleri yaşıyor ve üçte biri önümüzdeki aylarda ciddi problemler yaşamayı bekliyorlar” dedi. Mueller, “Üyelerimizin yarısı hali hazırda planladıkları yatırımları iptal ettiler veya ertelediler ve beşte birinden fazlası da yurt dışına yöneliyorlar” ifadelerini kullandı.

Parça tedarikçilerinin yüksek enerji maliyetlerini en çok hissedenler olduğunu ifade eden Mueller, “Elektrik fiyatını düşürmek için her şeyden önce vergileri, harç ve ücretleri aşağı çekmeliyiz” yorumunda bulundu.

HEM ÜRETİM HEM SATIŞLARDA CİDDİ GERİLEME

Avrupa'da yeni araç pazarı geçen ay 13 ayda ilk kez artsa da rekor yüksek enflasyon ve enerji krizinin yarattığı belirsizlik nedeniyle bu artışın uzun soluklu olması beklenmiyor. Türkiye’de ise hem üretim hem de satış rakamları gerilemeye devam ediyor.

Türkiye'de otomotiv üretimi Ağustos'ta bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 13,3 oranında düşüşle 100 bin adetin altında kaldı. Ocak-Ağustos döneminde toplam otomotiv üretimi ise yıllık yüzde 2,3 artışla 833 bin 146’ya çıktı. 2022 yılı Ocak-Ağustos döneminde otomobil ve hafif ticari araç pazarı yüzde 8,5 oranında azaldı. Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) verilerine göre 2022 Ağustos ayında otomobil satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 21,3 azalarak 35 bin 230 adet oldu. Satışlar 2022 yılı Ocak-Ağustos döneminde ise geçen yıla göre yüzde 9,4 oranında azalarak 354 bin 543 adet olarak gerçekleşti.

Mayıs ve Haziran aylarında araba fiyatları ve satışları hızlı bir şekilde yukarı yönde hareket etti. Fakat son 2 aydır satışlar önceki aylara göre neredeyse yarı yarıya geriledi. Fiyatlarda ise neredeyse düşüş görülmedi. Buna rağmen fiyatların hızla yükselmesiyle birlikte ilan sitelerinde satılık araç sayısı yükseliş gösterdi. Son bir yılın ilan sayılarına bakıldığında yüzde 40 oranında artış olduğu gözlemlendi.

MALİYET KAYNAKLI YENİ ZAMLAR KAPIDA

Çip krizinin devam ettiğini ek olarak enerji, lojistik ve hammadde krizlerinin maliyetleri daha da artıracağının altını otomotiv sektörü temsilcileri, yakın zamanda bir düzelme beklemediklerini dile getirdi. Türkiye’de sıfır araç fiyatlarının yıl başına oranla yüzde 50 artış yaşadığını söyleyen sektör yetkilileri, maliyetlerden dolayı yeni zamanların yolda olduğunu kaydetti.

EN UCUZ ARABA İÇİN ‘700 BİN LİRA’ İDDİASI

Eylül ayında satışlarda gözle görülür azalma olduğunu dile getiren otomobil sektörü temsilcileri yıl sonunda büyük daralmanın önüne geçmek için matrah güncellemesinin gerekliliğine dikkat çekiyor. Son olarak Ağustos 2021’de ÖTV matrahlarında güncelleme yapılmış, bu yılın ocak ayında 60 ve 70 ara baremler eklenmişti. Sektör yetkilileri geçtiğimiz ağustos ayında da benzer bir düzenleme bekliyordu. Ancak bu yönde bir gelişme olmadı. Sektör bu konudaki umudunu koruyor. Çünkü artan fiyatlar nedeniyle yüzde 80 ÖTV dilimi altında neredeyse hiç model kalmadı. Yüzde 70 ÖTV dilimine giren bir iki modelin manuel vitesli ve düşük donanımlı başlangıç versiyonu dışında, Türkiye’de en ucuz otomobilin fiyatı 400 bin TL’yi aşıyor. Orta segment SUV araçlarda ise fiyatlar 700 bin TL’nin üzerine çıkıyor. Bu rakamın ise yakın zamanda 700 bin liraya kadar yükseleceği iddia ediliyor.