Son dakika... Sıfır kilometre otomobil fiyatları her geçen gün artmaya devam ederken, rakam yıl başından bu yana yüzde 50’nin üzerine çıktı. Araba fiyatları yükselirken vergisiz fiyatı 200 bin TL'yi aşan tüm otomobiller yüzde 80 ÖTV dilimine girdi. Türkiye'de satılan neredeyse tüm otomobillerin yüzde 80 ve daha yüksek ÖTV ile fiyatlanır hale gelmesi ise tüketicinin nezdinde haklı olarak bir ÖTV güncellemesi beklentisi yarattı. Bununla birlikte Ekim ayı birlikte markalar modellerine ortalama yüzde 3 ile 5 arasında değişen zamları yansıtmış durumda.
ÖTV sisteminde en son Ocak ayında değişiklik yapılmış ve dilim sayısı artırılmıştı. Bu kapsamda, motor silindir hacmi 1.6 litreyi geçmeyen araçlarda yüzde 45 ÖTV oranı için belirlenen matrah limiti 120 bin lira oldu. Yüzde 50 ÖTV için belirlenen matrah üst sınırı ise 150 bin TL iken, yüzde 60 ÖTV için 175 bin TL ve yüzde 70 ÖTV için 200 bin TL’ye yükseldi. 353 bin TL ile 401 bin TL arasında kalan otomobiller yüzde 70'lik ÖTV dilimine, 401 bin TL'den daha pahalı otomobiller ise yüzde 80'lik ÖTV dilimine giriyor. Ancak şu anda yüzde 70 ÖTV diliminin altında kalan bir otomobil kalmadı.
İlk otomobilini alanlara 5 yıl satmama koşulu ile ÖTV'siz araç satılacağı yönünde sosyal medyada ortaya atılan kampanya ile ilgili kamu tarafında bir çalışma yapılmazken artan kur ve yurt dışı fiyatları nedeniyle matrah ayarlaması gündeme alındı. Otomobil sektöründe matrah artırımı ile vergi oranının düşürülmesi çalışması olduğu öğrenildi. Edinilen bilgilere göre ÖTV'ye baz teşkil eden matrah artırılarak başta yerli üretim otomobiller olmak üzere 8-9 modelin daha düşük vergi oranlarından faydalanması sağlanacak. Yapılacak değişiklik ile bazı modellerin ÖTV'sinin yüzde 50'ye kadar inebileceği ifade ediliyor.
Bakanlığın henüz kesin çerçevesi çizilmemiş çalışmasını baz alarak bizim yaptığımız tahminlere göre matrah arttığında ÖTV oranı düşecek olan muhtemel modeller şunlar: Fiat Egea, Fiat Egea Cross, Hyundai i20, Hyundai Bayon, Toyota Corolla sedan, Renault Clio, Renault Taliant, Dacia Sandero, Dacia Sandero Stepway, Dacia Duster, Citroen C-Elysee, Peugeot 208, Citroen C3, Opel Astra, VW Polo, Kia Picanto, Kia Rio.
Sıfır otomobilde yüksek kur, enflasyon ve krediye erişimdeki zorluklar fiyatları daha da yukarı taşıyor. Özellikle döviz kurundaki en ufak hareketlilik, otomobilin TL cinsinden vergisiz fiyatını artırıyor. Vergisiz fiyatı artan otomobil bir üst ÖTV dilimine geçiyor ve tüketicinin karşısına döviz kurundan daha çok artmış fiyatlar çıkıyor. Habertürk’ün haberine göre, bu durum zaman zaman yapılan matrah güncellemeleri ile engellenmeye çalışılıyor. Fakat, dövizdeki artış vergisiz fiyatları artırdığından, yapılan güncellemeler bir zaman sonra güncelliğini yitiriyor.
Dövizdeki artışın yanı sıra, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ardından başlayan gelişmeler de otomobil fiyatlarının son dönemde artan fiyatlarında etkili oluyor. Batı ve Rusya'nın karşılıklı yaptırımları neticesinde, Rusya'nın Avrupa'ya doğalgaz akışını kesmesiyle birlikte kıtada enerji krizi baş gösterirken, otomotiv endüstrisinde de üretim maliyetleri artıyor.
Ayrıca, otomotiv firmalarına parça sağlayan tedarik sanayisi de enerji krizi ile karşı karşıya kaldığından, yedek parça fiyatlarında da hatırı sayılır artışlar yaşanıyor. Tüm bunlar, araçların ülkeye giriş fiyatının artıran etkenler olarak karşımıza çıkıyor.
S&P Global Mobility raporuna göre, otomobil üretim maliyeti araç başına 50 euro artmış durumda.
Motor Aşin CEO'su Saim Aşçı, gelişmelerin yıl sonuna kadar sıfır kilometre araç fiyatlarında ortalama yüzde 20 artışa neden olacağını söyleyerek, "Aynı durum yedek parçalar için de geçerli. Örneğin sadece debriyaj balatalarında ve termostatlarda 3 hafta içinde yüzde 15’den fazla fiyat artışı yaşandı" dedi.
Otomerkezi. net CEO'su Muhammed Ali Karakaş da, Avrupa ülkelerinde yaşanan enerji kriziyle paralel olarak üretim maliyetlerinin artmasıyla birlikte kademeli olarak sıfır kilometre araç fiyatlarının artacağını, bunun ikinci el araç fiyatlarını da yukarı çekeceğine değindi.
Kia Türkiye Genel Müdürü Can Ağyel ise, Avrupa'nın gündeminde enflasyonun olduğunu vurgulayarak, önümüzdeki dönemde araçlara zam gelebileceğinin işaretini verdi. Ağyel, "Avrupa enflasyonu bilmiyordu. Sıfır enflasyon olduğu dönemlerde, otomobillere sadece yeni model yılında zam gelirdi, şimdi tablo değişti. Enerji krizi, otomobillere zam yapmak için tek başına yeterli bir sebep. Avrupa'da üretim yapan tüm markalar bu kışı zor geçirecek. Biz Almanya'ya toplantıya gittiğimizde 'siz enflasyon ile nasıl yaşıyorsunuz' şeklinde sorular alıyoruz" diye konuştu.