Maliye ve Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından yapılan kontrollerde düşük teminat oranıyla Türkiye’ye binlerce ton akaryakıt getiren bazı şirketlerin ÖTV’yi devlete ödemediği ortaya çıktı. Bir akaryakıt dağıtım şirketi genel müdürü piyasada yasal olarak alınan maldan litrede 60 kuruş daha ucuz fiyata motorin satıldığını belirterek, “Yağmur gibi mal satma teklifi geliyor. Ve bu yakıt yasal.” dedi. Yeni yöntem ise şöyle işliyor: Gümrükte teminat ödeyerek Türkiye’ye yüksek düzeyde ürün ithal eden bir şirket, limanlardan indirdiği malı ulusal marker alarak yasallaştırıyor. Akaryakıt piyasaya sürülürken ÖTV, Maliye’ye ödenmiyor. Sektör temsilcilerinden edinilen bilgilere göre bazı firmaların bu yöntemle piyasaya sürdüğü yakıtın tutarı 50 milyon doları buluyor. ÖTV ihbarlarını değerlendiren Vergi Denetim Kurulu (VDK) kapsamlı bir incelemeye hazırlanıyor. 2011 yılına kadar akaryakıt ithal eden şirketlerden akaryakıtın ÖTV (Özel Tüketim Vergisi) miktarı kadar teminat talep ediliyordu. 2011’de çıkan düzenlemeyle şirketlerin gümrüklerden geçişlerini kolaylaştırmak amacıyla sadece 250 bin Euro teminat gösterilmesi istendi. Hükümetin bürokrasiyi kolaylaştırmak için getirdiği bu hamle ise ÖTV vurguncularının yeni kapısı oldu. Gümrükte düşük teminat ödeyerek Türkiye’ye yüksek düzeyde ürün ithal eden şirketler, limanlardan indirdiği malı ulusal marker alarak yasallaştırdı. Piyasaya sürülen malın ise ÖTV’sini ödemeden piyasadan kayboluyorlar. Bazıları ise teminat ödeyerek mal alımını sürdürüyor. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ise ÖTV yolsuzluğunu önlemek amacıyla teminat miktarını 5 milyon Euro’ya yükseltti. Ancak sektör temsilcilerinden edinilen bilgilere göre bu durum da suistimalin önüne geçmede yeterli olmadı. Bir firma yetkilisi, “Kaçakçılar o kadar palazlandı ki bir kalemde 5 milyon Euro’yu yakmayı göze alacak hale geldiler.” şeklinde gelinen noktayı anlatıyor.
Vergi yolsuzluğu hakkında bilgi veren bir akaryakıt dağıtım şirketi genel müdürü piyasada yasal olarak alınan maldan litrede 50-60 kuruş daha ucuza benzin-motorin satışının yapıldığını belirterek, “Bize yağmur gibi mal teklifi geliyor. Bu mallar Türkiye’ye yasal olarak girmiş. Bu yakıt yasal denetim yapılsa bile yasa dışı olduğu tespit edilemez ve biz bu fiyata alıp satarsak büyük kâr kapısını aralarız.” diye konuştu. Enerji yönetiminden bir yetkili ise sadece 10 bayisi olan bir şirketin bir kalemde bu yöntemle 50 milyon dolarlık akaryakıt getirdiğine dikkat çekiyor (Zaman/İsmail Altunsoy)