Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) bünyesinde sigortalı olarak çalışan annelere erken emeklilik müjdesi verildi. Kadınlar için özel olarak tanınan doğum borçlanması hakkıyla kadınların doğum ve sonrasında çalışma hayatından uzak kaldıkları döneme yönelik geriye dönük prim ödemesi imkânı tanınmıştır. Doğum borçlanması annelerin çalışma hayatına katılımını arttırmak ve kadın istihdamını güçlendirmek için getirilen sosyal imkanlar arasında yerini almıştır. 4A, 4B veya 4C statüsünde sigortalı olarak çalışan anneler ilk sigorta giriş tarihinin ardından doğan çocukları için SGK’ya borçlanabiliyorlar.
Doğum ve sonrasındaki istirahat döneminde çalışan anneler işyerinden belirli bir süre ile ayrılmak zorunda kalırlar. Bu dönemde genellikle kadınlara ücretsiz izin kullandırılır ve işverenler sigorta prim ödemelerini gerçekleştirmez. Annelerin bu mağduriyetini geçirmek için devlet doğum borçlanması formülünü geliştirdi. Doğum borçlanması hakkıyla çalışan anneler doğum nedeniyle uzak kaldıkları döneme dair prim ödemelerinin daha sonraki süreçte ödeyerek erken emeklilik hakkını kazanabiliyorlar. Doğum borçlanması yasasında yapılan değişiklik ile; kadınlar sigorta başlangıç tarihinden sonra yaptıkları doğumlar için belirlenen şartlara uygun olması halinde üç çocuğa kadar borçlanabiliyorlar. Kadın işçilerin emeklilik için yaş ve yıl şartları uygun ise; 2760 gün prim ödemesi ile 6 yıl erken emekli olabiliyorlar.
Her doğum için yapılabilen borçlanma sigortalı olarak çalışan annelerin geriye dönük olarak prim ödemesi yapmasına imkan tanır. Annelerin uzak kaldıkları dönemleri borçlanabilmesi için gerekli olan koşullar yasalar çerçevesinde belirlenmiştir:
Doğum borçlanması başvurusu, kişinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü ve Sosyal Güvenlik Merkezi’ne yapılabilir. Kamu görevlileri ise; SGK Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Kamu Görevlileri Tescil ve Hizmet Daire Başkanlığı’na başvuru dilekçesiyle ya da e-Devlet kapısı üzerinden taleplerini iletebilirler. Borçlanma başvurusunu iletmek isteyenlerin ilgili kuruma üzerinde T.C. kimlik numarasının yazılı olduğu nüfus cüzdanı ya da kimlik kartı ve doğum borçlanması formu ile gitmeleri yeterlidir.
Doğum borçlanması için kişinin işveren ya da kurumdan herhangi bir belge almasına gerek yoktur. Doğum borçlanması dilekçesini ilgili kurum ya da kuruluşlara ileten kişilerin talebi, SGK hizmet kayıtlarından tespit edilerek sonuçlandırılır.
Doğum borçlanması prim ödemeleri, asgari ücret üzerinden hesaplanır. 2020 yılında asgari ücretin belirlenmesinin hemen ardından doğum borçlanmasının alt ve üst sınırları da düzenlenmiştir. Doğum borçlanmasında ödenecek en düşük miktar günlük olarak asgari ücretin yüzde 32’si; en yüksek tutar ise günlük olarak asgari ücretin yüzde 32’sinin 7.5 katıdır.