Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği (TAB) Genel Başkanı Ziya Şahin, Muğla'nın Türkiye'deki çam balı üretiminin yüzde 70-80'ini tek başına karşıladığını söyledi.
İlde fazla ekim alanı bulunmadığını, insanların arıcılık ve çam balı sektöründen ekmek kazandığını anlatan Şahin, çam balı sezonunda yaklaşık 3,5 milyon kovana ulaşıldığını aktardı.
Şahin, 20 gün sonra bu yangınlar başlasaydı olacaklara da işaret ederek, şunları kaydetti;
"Şimdi burada bulunan kovan sayısı 3-4 bini geçmez. Ama 20 gün sonra bu yangınlar yaşansaydı milyonlarca kovan kaybedilecekti. Kovanlarımız şu anda Anadolu'da yüksek yaylalarda, Kayseri'de ve Sivas'ta. Biz gezici arıcılık yapıyoruz. Ağustos 15'ten sonra arıcılar Muğla'ya gelir. Arıcılarımızın şu anda evleri, malzemeleri ve ekmek tekneleri yandı. Muğla'daki arıcılarımızın 30 yılı gitti. Bu çam ağaçları buradaki arıcıların bal bahçeleridir. Türkiye'de üretilen balın 35-40 bin tonu çam balıdır. Bunun da 15-20 bin tonunu Muğla tek başına karşılar. Şu anda yanan ormanlar da Muğla'nın çam balı üretim alanlarının yarısını bitirdi. Biz 3,5 milyon arı konaklatıyorduk. Türkiye'nin bütün arıları buraya geliyordu. Şu anda boştayız. Ne yapacağımızı bilmiyoruz. Muğla'da 6 bin arıcımız var. Sadece Marmaris ve Milas'ta 1600 arıcımız var. Bu arıları nasıl kıştan çıkartacaklar?"
Çam balı üretiminde koşnil böceklerinin önemine dikkati çeken Şahin, "Çam balı 1 yıllık bir baldır. Basra böceğinin yaşam döngüsü 1 yıldır. Mart sonunda yumurta döngüsüne girer. 1,5-2 ay sonra ağacın ince kabuklarının altına konuşlanır. Bunların beslenmesi de çamın öz suyuyla devam eder. Bu suyun yüzde 20'si protein, yüzde 80'i karbonhidrattır. Böcek, proteini alır, karbonhidratı dışkılardı. Yaşamını devam ettirmek için bunu yapıyordu ama böcek de bitti." değerlendirmesinde bulundu.
Şahin, yangından sonra mutlaka arıcılarla bir araya gelinmesini ve yol haritası için çalıştay yapılmasını istediklerini belirterek, "Bu anlamda uygulanacak acil eylem planı balı Bosna-Hersek'ten ithal etmek değildir. Bal ithalatının artmasını istemiyoruz. İhtiyaç diğer bal çeşitleriyle karşılanabilir. Çam balı Ege'de yapılır ama merkezi Muğla'dır. Çam balı yine olacaktır. Ama artık ihraç yapamayız. Devletin birtakım önlemler alması lazım." diye konuştu.
Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli de 8,1 milyon arılı kovan, 83 bin 210 arıcılık işletmesi ve 114 bin 471 ton bal üretimiyle Türkiye'nin, dünyada ikinci sırada yer aldığını söylemişti.
Üretilen 114 bin 471 ton balın 30-40 bin tonunun çam balı olduğunu ve bunun 6-8 bin tonunun ihraç edildiğini dile getiren Pakdemirli, "Türkiye'de bal üretiminin yaklaşık yüzde 25'i çam balı niteliğinde olup doğrudan çam orman alanlarından elde edilmektedir. Dünya çam balı üretiminin yüzde 90'ını da ülkemiz karşılamaktadır." ifadelerini kullanmıştı.
Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü Müdürlüğü Arıcılık Ürün Raporu 2021'e göre, Türkiye'de bal üretimi 2020'de bir önceki yıla kıyasla yüzde 4,8 azalarak 104 bin ton olarak gerçekleşti.
Bal üretimi il bazında incelendiğinde geçen yıl Türkiye’deki toplam bal üretiminde Ordu 17 bin 213 tonla birinci, Adana 12 bin 172 tonla ikinci, Muğla ise yaklaşık 6 bin 104 ton bal üretimi ile üçüncü sırada yer aldı.
Geçen yıl, bir önceki yıla oranla üretim miktarı Ordu'da yüzde 0,9, Adana'da yüzde 9,9 artarken, Muğla’da yüzde 58,4 azaldı.
Önceki yıllarda 15 bin ton seviyelerinde seyreden Muğla'daki bal üretiminde yaşanan bu ciddi düşüşte, çam balı üretiminde ihtiyaç duyulan koşnil böceklerinin popülasyonunda mayısta yüksek sıcaklıklara bağlı azalış etkili olmuştu.
Ciddi verim kayıplarına neden olan bu durum, Türkiye'de arılı kovan varlığında yüzde 11'lik pay ile lider konumdaki Muğla’nın bal üretiminde üçüncü sıraya gerilemesine sebebiyet vermişti.
Kaynak: AA