Dr. Mehmet Bulut – İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
Mynet Finans okurlarından Sadık Bey çalıştığı işyerinde kendisinden istifa dilekçesi istediklerini, mecburen imzalayıp verdiğini ve bir süre sonra da işyerinin istifa dilekçesini işleme koyduğunu belirtiyor ve kıdem tazminatı alıp alamayacağını soruyor.
Öncelikle belirtelim ki bir işçinin kıdem tazminatı alabilmesi için en az 1 yıllık çalışmasının bulunması ve İş Kanununda belirtilen şekillerde işten çıkmış olması gerekiyor.
Peki istifa durumunda hangi hallerde kıdem tazminatı alınabiliyor?
-İşçinin işveren tarafından işten çıkartılması (işçinin ahlak ve iyiniyet kurallarını çiğnemesi halleri hariç)
-İşin yapılması, işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olursa
-İşçinin sürekli olarak yakından ve doğrudan buluşup görüştüğü işveren yahut başka bir işçi bulaşıcı veya işçinin işi ile bağdaşmayan bir hastalığa tutulursa
-İşçinin İş Kanununda belirtilen işverenin ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı hareketleri nedeniyle istifa ederek işten ayrılması (işçiyi yanıltma, psikolojik veya cinsel taciz, sataşma, şeref ve haysiyet kırıcı hareket, süresinde ücret ödememe, sigortasız çalıştırma, iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini almama gibi…)
-İşçinin askere gitmesi
-İşçinin emekli olması
-Evlenen kadın işçinin 1 yıl içinde işten ayrılması
-İşçinin ölümü (tazminat hak sahiplerine verilir)
Dolayısıyla bu haller dışında iş sözleşmesi sona ererse kıdem tazminatına hak kazanılamaz. Bu sebeple de işçi istifa etmesi halinde kıdem tazminatı alması mümkün değil.
Zorla İstifa Dilekçesi İmzalatılırsa
Bazı işverenler işçilerine işe başladıkları zaman veya iş sözleşmesi devam ederken istifa dilekçesi imzalatıyorlar. Böylece kıdem tazminatı ödemeksizin istedikleri zaman işçiyi işten çıkartabiliyorlar.
Normal şartlar altında işçi her hangi bir baskı altında kalmadan istifa dilekçesini imzalamışsa yapabileceği herhangi bir şey bulunmuyor ve ne yazık ki kıdem tazminatı da alamıyor. Ancak işveren işçiye istifa kağıdını kandırarak veya zorla imzalatmışsa işçi mahkemeye başvurarak hakkını arayabilir ve bunun sonucunda da tazminatını alabilir.
Böyle durumlarda iş mahkemesinde açacağınız bir alacak davası ile irade beyanınızın tehdit veya kandırma yolu ile fesada uğratıldığını belirterek tazminatlarınız için dava açmanız mümkün.
Aynı zamanda, tehdit ve baskı ile bir kişiye zorla bir hukuki işlem yaptırmak, özel evrak imzalatmak veya düzenletmek Ceza Kanunu kapsamında da suç olarak belirlendiği için bulunduğunuz yer Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda da bulunabilirsiniz.
Çalışma hayatına ilişkin her türlü sorunuz için:
twitter: @mhmtblt79