Kredi risk raporu nedir, ne işe yarar? Kredi risk raporu nasıl öğrenilir?

Kredi Kayıt Bürosu’na ait olan Findeks tarafından detaylı verileri içerecek şekilde oluşturulan kredi risk raporu, yalnızca kredi notu gibi bilgileri içermez. Bu belge bir kişinin finansal hareketleri ile finansman ürünü kullanımlarına dair güncel ve geçmiş döneme ait bütün bilgilerini incelemesini mümkün kılar. Findeks üzerinden alınabilen kredi risk raporu e-Devlet platformundan veya bankaların çeşitli kanallarından da sorgulanabilir. Ancak kredi risk raporunun içerdiği verilerin detayları, bu belgenin nereden alındığına göre değişkenlik gösterebilir.

Kredi risk raporu nedir?

Kredi risk raporu, hem bireysel hem de ticari müşteriler için oluşturulur. Bu rapor kredi notu ile aynı şey olmasa da bireylerin finansal durumlarına yönelik olan benzer ayrıntıları gösterir. Ancak kredi notu özellikle bankaların dikkate aldığı bir risk durumu göstergesi iken kredi risk durumu müşterilerin kendi finansal hareketlerini de analiz etmelerini sağlayan dokümanlardandır. Bu bağlamda “Kredi risk raporu hangi verileri içerir?” diyenlere temelde aşağıdaki hususlar sıralanabilir:

• Kişinin tüm bankalardaki kredi kartları
• Müşterinin tüm bankalardaki kredi borçları
• Risk raporu sahibinin tüm bankalardaki kredili mevduat hesaplarına ait borç ve limit bilgileri

Kredi risk raporu ne işe yarar?

Bir banka müşterisinin gerek kendi finansal hareketlerini takip etmek için gerek ise farklı kişi veya kurumlara ait olan finansal bilgileri analiz etmek amacıyla alabildiği kredi risk raporu bir Findeks hizmetidir. Bu raporla finansal hareketlerin ve finansman ürünü kullanımlarının her biri detaylı olarak incelenebilir. Ayrıca kredi risk raporuna konu olan detaylı veriler, kişinin veya kurumun kredi skorunun hesaplanmasında rol oynar. Risk raporunun ne işe yaradığının tam olarak kavranması amacıyla bu belgede yer alan veriler aşağıdaki gibi listelenmiştir:

• Kredi notunun değişim hareketleri
• Findeks kredi notu bilgisi
• Kredi skorunun ülke ortalamasına göre karşılaştırması
• Sahip olunan geçmiş döneme ait veya güncel kredili ürünlerin listesi ve çeşit bilgisi
• Kredili ürünlerin toplam limitleri ve borç tutarları
• Geçmiş döneme yönelik kredili ürün ödemelerinin performans analizi
• Açık veya kapalı durumdaki kredili ürünlerin bilgisi

Kredi risk raporu nasıl öğrenilir?

Kredi risk raporunun alınması için pratik bir yöntem vardır. Bu yöntemden söz edilmeden önce ise tüzel veya gerçek kişiler için raporun nasıl alınabildiği belirtilmelidir.

BDDK tarafından belirtilen güncel verilere göre kredi risk raporu alınacak olan şahıs gerçek kişiyse bu bireyin Findeks’e üye olması zorunlu değildir. Ancak tüzel kişiye ait olan kredi risk raporunun talep edilebilmesi için ilgili kişinin Findeks üyesi olması istenir. Kredi risk raporu öğrenme işleminin tamamlanması için tüzel veya gerçek kişilere sunulan yöntem ise şu şekildedir:

• İlk olarak gerçek veya tüzel kişilerin Findeks üyesi olmaları mümkündür.
• Findeks üyesi olan kişiler sistemde yer alan risk raporu hizmetini satın alarak ilgili rapora erişim sağlayabilir.
• Findeks’e üye olmayan kişiler ise direkt olarak bu kuruluşun resmî sitesine erişim sağlayarak belli başlı bilgileri girerek risk raporu hizmetini satın alabilir.
• Kredi risk raporunun satın alınması için ödenmesi gereken ücret dönem dönem değişkenlik gösterebilir.
• Bu belgeye erişim sağlanması için gerçek kişiler tarafından ilgili platforma aktarılması gereken veriler ise kimlik numarası, telefon numarası, doğum tarihi şeklindedir.

Kredi risk raporu sorgulama işlemi ücretsiz olarak nasıl tamamlanır?

Findeks kredi risk raporunun öğrenilmesi için ilgili kuruluş tarafından bu hizmete yönelik olarak belirlenen ücretin ödenmesi gerektiği bilinir. Ancak günümüzde farklı yöntemlerle de kredi risk raporunun görüntülenmesi mümkündür. Bu bağlamda Findeks tarafından hazırlanan rapor gibi finansal hareketleri anlık olarak takip etme şansı sunmada da kredi risk durumunu öğrenmek için belge talep edilebilen kanallar aşağıdaki gibi belirtilmelidir:

• Bankaların mobil uygulamaları, internet bankacılığı sistemleri ve bankamatikleri üzerinden kredi risk raporu bilgisine ulaşma imkanı sunduğu bilinir. Dolayısıyla “Kredi risk raporu nasıl sorgulanır?” sorusuna yanıt olan seçenekler arasında anlaşmalı olunan bankaların çeşitli platformlarında yer alan kredilerim ve bilgi sorma menüleri yer alır.
• Özellikle “Ücretsiz kredi risk raporu nasıl alınır?” sorusuna yanıt arayan kişilerin bu belgeyi e-Devlet üzerinden temin etme seçeneğini sorguladığı bilinir. e-Devlet sisteminde yer alan Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi Rapor hizmetinden yararlanan kişiler kredi risk raporuna ücretsiz olarak erişim sağlayabilir. Ancak bu belgenin söz edilen yöntemle ilgili kurum tarafından belirlenen periyotlarda güncel olarak sorgulanabildiği unutulmamalıdır.

e-Devlet Risk Merkezi raporu ücretli mi?

Bireysel kredi başvuruları, ihale yasaklılık durumu, çek yasaklama ve kaldırı kararları gibi bilgileri içeren e-Devlet Risk Merkezi raporu gerçek kişiler tarafından talep edilebilir. Bu işlem ticari işletmesi bulunan gerçek kişiler de dahil olmak üzere şahıslar tarafından ücretsiz olarak sorgulanabilir. e-Devlet üzerinden alınabilen bu raporun günde 1, ayda 4, bir takvim yılı içerisinde ise toplamda 24 adet olmak üzere ücretsiz olarak talep edilebildiği bilinir. Kredi risk raporu e-Devlet üzerinden sorgulanacak ise aşağıdaki adımların tamamlanması gerekir:

• İlk olarak e-Devlet üzerinden kullanıcı girişi yapılarak arama butonuna Türkiye Bankalar Birliği yazılmalıdır.
• Bu menüye erişim sağlayan kişiler Risk Merkezi Raporu Başvurusu adıyla sunulan hizmete ulaşacaktır.
• Ardından başvuru için onay verilerek e-Devlet sistemine kayıtlı olan cep telefonuna raporun hazırlandığına dair bilgi mesajı gelmesi beklenir.
• Risk Merkezi raporu hazır olduğu zaman belgenin görüntülenmesi amacıyla kullanılması gereken şifre de e-Devlet kullanıcılarının sistemde kayıtlı olan cep telefonuna gönderilir.
• Raporun hazırlandığını öğrenen kişiler yine aynı menüden Risk Merkezi Rapor Başvurusu sayfasına erişim sağlayarak cep telefonlarına gelen doğrulama koduyla raporlarını görüntüleyebilir.

Kredi risk raporu kaç olması lazım?

Kredi risk raporu yalnızca kredi notu bilgisini içeren bir belge değildir. Bu belge bir kişinin finansal hareketleri ile finansman ürünü kullanımlarına yönelik olan detaylı analizlerle birlikte kredi notuna da ulaşabildiği önemli bir rapordur. Ancak kredi risk raporunda yazan skorun kaç olması gerektiğini soran kişilere Findeks kredi notu aralıkları şu şekilde sıralanabilir:

• 1-699 puan: Çok riskli
• 700-1.099 puan: Orta riskli
• 1.100-1.499 puan: Az riskli
• 1.500-1.699 puan: İyi
• 1.700-1.900 puan: Çok iyi