SGK tarafından yayınlanan genelgeyle depremzedelere bir dizi kolaylık sağlanırken, sosyal güvenlik destekleri de hızlı bir şekilde hesaplara yatırılacak. Bu kapsamda EYT, dul-yetim aylığı, cenaze ödeneği, 6 aylık prim borçları ve emekli muayeneleri ilgili detaylar belli oldu.
EYT KAPSAMINDAKİ BORÇLAR ERTELENDİ
Genelgeye göre 6 Şubat-31 Ağustos 2023 tarihleri arasında ödenmesi gereken EYT kapsamında doğum, askerlik, yurt dışı borçlanması dâhil tüm borçlanmalar ve Bağ-Kur'lu olup ihya kapsamına giren borçları 31 Ağustos 2023 tarihine kadar ertelendi. Malulen ya da vergi indirimi belgesiyle emekliliğe hak kazananların 1 Şubat-31 Ağustos tarihleri arasındaki zorunlu kontrol muayene tarihi de 31 Ağustos olarak belirlendi.
1 MART'TAN İTİBAREN GEÇERLİ OLACAK
Depremde yakınlarını kaybedenlere 2 bin 54 lira cenaze ödeneği (yardımı) yatırılacak, ölüm (dul-yetim) aylığı bağlanacak, ölüm toptan ödemesi gerçekleştirilecek.
Cenaze ödeneği sırasıyla sigortalının eşi, yoksa çocuklarına, o da yoksa ana babasına ya da kardeşlerine veriliyor. Depremde eşini, ana-babasını veya çocuğunu kaybedenlere ölüm aylığı başvurusu durumunda 1 Mart'tan geçerli olmak üzere ölüm aylığı bağlanacak.
Depremden zarar gören illerde yaşayan vatandaşların sosyal güvenlik yardımları ve desteklerine ilişkin merak ettiği soruların yanıtları şöyle:
1- Emekli, malul cenaze ödeneğinden yararlanabiliyor mu
?
Depremde yakınlarını kaybedenlere 2 bin 54 lira cenaze ödeneği
(yardımı) yatırılacak, ölüm (dul-yetim) aylığı bağlanacak, ölüm toptan ödemesi
gerçekleştirilecek. Cenaze ödeneği sırasıyla sigortalının eşi, yoksa
çocuklarına, o da yoksa ana babasına ya da kardeşlerine veriliyor. Cenaze
ödeneği, dul-yetim aylığı başvurusu e-Devlet SGK sayfasından
yapılabiliyor. SSK'lı veya Bağ-Kur'lu ise deprem kendisi için iş
kazası kapsamına giriyorsa prim gün sayısına bakılmadan ödeme yapılıyor. İş
kazası veya meslek hastalığı nedeniyle sürekli iş göremezlik geliri, malullük
ve vazife malullüğü, yaşlılık aylığı alanlar, uzun vadeli sigorta kollarını
kapsayan en az 360 prim günü olanlar yakınlarına cenaze yardımı alabiliyor.
2- Depremde yakınlarına yitirenlerin dul ve yetim aylıkları ne zaman bağlanır?
Depremde eşini, ana-babasını veya çocuğunu
kaybedenlere ölüm aylığı başvurusu durumunda 1 Mart'tan geçerli olmak
üzere ölüm aylığı bağlanacak. Ölüm aylığı normal, malulen emekli ya da iş
kazası, meslek hastalığı nedeniyle sürekli iş göremezlik geliri alan, SSK'lı ve
sigorta başlangıç tarihinden itibaren en az 5 yıl geçmiş, uzun vadeli sigorta
kapsamında en az 900 prim günü olanlardan herhangi biri kapsamındakilerin
geride kalan hak sahiplerine bağlanır. Bağ-Kur ve 4C'liler de en az 1800 prim
günü olması gerekiyor.
3- Ölüm aylığı bağlanmasında deprem iş kazası kabul edilir mi, çocuklarını kaybeden anne ve babalara ölüm aylığı bağlanır mı?
Deprem kendisi için iş kazası olanların yakınları
da bu haktan yararlanır. Kız veya erkek çocuğun herhangi bir sigortalı işte
çalışıyor olsa bile lise ve dengi öğrenim, çıraklık ile işletmelerde mesleki
eğitim görmesi durumunda 20 yaşını, yükseköğretim görüyorsa 25 yaşını
doldurmamış olması şartıyla çalışma bile yetim aylığı hakkı sağlıyor.
Dul, yetim aylığı başvurusu e-Devlet, gelir, aylık, ödenek talep belgesi
doldurularak doğrudan SGK'ya başvurularak ya da posta yoluyla gönderilerek
yapılabiliyor. Depremde çocuğunu kaybeden anne ve baba da hak sahibi eş ve
çocuklardan artan hisse olması durumunda aylık gelirinin asgari ücretin net
tutarından az olması, diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç
olmak üzere aylık bağlanmamış olması şartıyla ölüm aylığı alabilir.
4- Sigortalılık süresi yetmeyenlere yapılan ölüm toptan ödemesi için nereye başvurmak gerekiyor?
Sigortalılık süresi, prim gün sayısı dul-yetim aylığı bağlanmasına
yeterli değilse hak sahipleri yaşamını yitiren adına ödenen primleri ölüm
toptan ödemesi olarak SGK'dan geri alabilecek. Toptan ödeme talep
dilekçesine e-Devlet sayfasından ulaşılabilir. Başvurular da buradan
yapılabileceği gibi, gelir/aylık/ödenek talep belgesi doldurarak SGK'ya
doğrudan ya da bu belgeyi postayla göndermek gerekiyor.
5 - Deprem bölgesinde malulen ya da vergi indirimi ile emekliliğe hak kazananlar zorunlu muayene kontrolüne nasıl gidecek?
Malulen ya da vergi indirimi belgesiyle emekliliğe hak
kazananların zorunlu kontrol muayene tarihi de 31 Ağustos olarak
belirlendi. SGK, 10 ilde faaliyet gösteren işyeri ve bu illerde ikamet
eden sigortalılar için 6 aylık prim borçlarını gecikme cezası uygulanmadan 31
Ağustos'a kadar uzattı.