Otomotiv sektöründe 2020 yılında çip krizi ile başlayan sorunlar bu yıl da devam edecek gibi gözüküyor. Sektör temsilcileri bulunurluk sorunlarının halâ devam ettiğini ifade ederken, tüketicilerin ve markaların bu duruma uyum sağladığını belirtiyor. Yaşanan deprem felaketi sonrasında bile hem sıfır hem de ikinci el araçta talebin çok canlı olduğunu söylüyorlar.
SİNEM ERYILMAZ / MYNET
Ocak ayında araç tedariki talebin çok altında olmasına rağmen otomobil satışlarında rekor kırıldı. Türkiye otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarı, 2023 yılı Ocak ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 33,5 oranında artarak 50 bin 894 adet olarak gerçekleşti. Bu rekorun Şubay ayında geçtiğimiz ayın çok daha üzerine çıkılarak rekorun egale edileceği öğrenildi. Deprem felaketinin yaşandığı Şubat ayında otomotiv sektöründe, daha önce sipariş vermiş kişilere yapılan teslimatlar nedeniyle yaklaşık 80 bin adet otomobil satıldığı öğrenildi. Bu da tarihin en yüksek şubat ayı satışı anlamını taşıyor.
İki ay üst üste gelen rekorlar sonrasında 2022’de sıfır kilometre binek otomobil ve hafif ticari araçlardan elde edilen 783 bin adetlik satışın, 2023 yılında en kötü 850 bin adet olarak gerçekleşeceği öngörülüyor. Artık araçlar markaların üretim planlamasında, yani daha kâğıt üzerindeyken satıldığını dile getiren Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın, “Araçlar daha geminin üzerindeyken ya da önsipariş ile satılıyor” dedi.
Sıfır kilometre araçlara gelecek zamlara ilişkin de değerlendirmede bulunan Hüsamettin Yalçın, “Döviz şu an stabil. Dolayısıyla şu an sıfır kilometre araç fiyatlarında distribütörlerin aylık olarak yapacağı zamlarının dışında bir fiyat artışı beklemiyoruz. Sıfır kilometrede Şubat ayı için 70-75 bin bandında bir araç satışı bekliyoruz ki bu çok iyi bir rakam. Son iki senede zaten satışlar 40-60 bin bandına oturmuş durumda. Kısacası sektör hem sıfır hem de ikinci elde kötü durumda değil. İnsanlar sıfır kilometre araç satın alma peşindeler” diye konuştu.
İkinci el otomobilde ise deprem sonrasında yeni bir hayat kurmak isteyenler ellerindeki araçları satmaya çalışıyorlar. Bu sebeple ilan sitelerinde deprem bölgesinde az hasarlı veya hasarsız araçların ilanlara çıktığı görülürken, ilanlarda yüzde 7-8 oranında artış kaydedildi. Fiyatlarda ise deprem sonrasında yaklaşık yüzde 4 ila 5 arasında artış yaşandı.
Depremden etkilenen illerdeki vatandaşlara birçok destek sağlanıp, ödemelerde kolaylıklar getirildi. Bu kolaylıklardan bir tanesi de taşıt kredilerinde oldu. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati deprem bölgesinde taşıt kredilerinde vadenin 60 aya yükseltildiğini duyurdu. Ancak bu kredi 400 bin TL’ye kadar olan araçlar için geçerli. Bu kapsamda sektörde ve vatandaşlar arasında ÖTV’lerde bir kereye mahsus olarak düzenlemeye gidilmesi yönünde beklenti oluştu.
“ÖTV konusunda deprem olmasaydı herhangi bir değişiklik beklenmiyordu. Yine tam olarak bilinmemekle birlikte hükümet deprem bölgesindeki vatandaşlar için araç alımı konusunda bazı kolaylıklar getirebilir” diyen Hüsamettin Yalçın, “Ancak bunun ÖTV kısmında mı yoksa herhangi başka bir konuda destek mi olacağını bilemiyoruz. Deprem sonrasında bazı kolaylıklar sağlanacağını her yerde sık sık duymaya başladık” ifadelerini kullandı.