MYNET ÖZEL | Dolar krizi beklenenden çok daha büyük! Tek tek şehirleri saydı: Ankara, İstanbul, Antalya, İzmir, Samsun... Sahte doları nasıl anlarsınız?

Sahte döviz krizi tüm Türkiye'yi çalkalarken Kapalıçarşı adeta kırmızı alarm verdi. 600 milyon dolar olduğu düşünülen sahte paraları ATM'ler ve para sayma makineleri de ayırt edemiyor. Türkiye genelinde 50 ve 100 dolarlık banknotların alımı durduruldu.

TÜYEMDER Kurucu Üyesi Mustafa Ünver Mynet'e olan açıklamasında;

"Serbest piyasada bahsedilen sahte 50 ve 100 dolarlık banknotlar, abartıldığı kadar çok değil. Bu işin bu kadar büyümesinin sebebi, bankaların "50 ve 100'lük dolar almıyoruz" diye piyasayı sıkıntıya sokmalarından kaynaklanıyor. Hal böyle olunca, bankalar alım yapmadığı için serbest piyasada doları veren bir yer bulamayan kişiler bu aksiyonu almak zorunda kaldı. Sahte banknotlar her zaman olmuştur, fakat bu sefer piyasaya sürülmeye çalışılan banknotlar daha profesyonel bir şekilde yapılmış. Vatandaşlarımızın bunu anlaması çok mümkün değil, ancak işin uzmanları tarafından el ve göz kontrolü ile anlaşılabilir bir baskı ile karşı karşıyayız." dedi.

"BU PARA SERBEST PİYASADA DEĞİL"

Konuşmasına devam eden Ünver, "Önce belirttiğim gibi, bu olay abartıldı ve çok büyütüldü. Bankaların "almıyoruz, vermiyoruz" demeleri bu olayın büyümesinin sebeplerindendir. Piyasanın ve vatandaşlarımızın ne kadar zarar gördüğünü bilemiyoruz; miktarla ya da piyasanın ne kadarına sokulduğuna dair net bir bilgimiz yok. Emniyet güçlerinin yaptığı operasyonlarla yakalanan banknotlar ve sorgulamalarda, nerelerde ne kadar olduğu ve nerelerde basıldığına dair kesinleşmiş bir bilgimiz de yok. Bahsedilen 600 milyon dolar gibi rakamlar konuşuluyor, ancak bu para serbest piyasada değil. Farz edelim ki farklı sektörlerde bu paraların 3-5 milyonunu kullandılar. Peki geri kalan ne oldu? Bence bunun cevabını bu işi bu kadar büyütenlerde aramak lazım, yani bankalarda. Ne oldu da birden vatandaşlardan alımı ve satımı durdurdunuz? Demek ki bir şekilde sahte banknotları aldınız; gerek personel eğitiminin yetersizliği, gerekse teknik yetersizlik yüzünden. Bu şekilde düşünmekten kendimizi alamıyoruz." şeklinde sözleriyle kafa karışıklıklarını dile getirdi.

"BANKALARIN TUTUMU ÖNEMLİ"

Para sayma makinelerine Büro Başkanı Ünver'de değindi. İşlem hakkında konuşan Ünver, "Para sayma makinelerinin yazılımları bir hafta içinde gelir ve yüklenir, yetkili müesseseler olarak biz vatandaşlarımıza hizmet vermeye devam ederiz. Ancak bankaların da tutumu burada çok önemli. Bunu da ayrıca belirtmek isterim." sözleriyle bankalara da seslendi.

PROFESYONELCE TASARLANMIŞ!

Öte yandan Kapalıçarşı Döviz Bürosu Operasyon Sorumlusu Emre Köz, sahte paranın daha öncesinde nasıl anlaşıldığı şu an ise nasıl anlaşılabileceği üzerine açıklamalarda bulundu.

Köz, geçmiş döneme işaret ederek, "2007, 2013 ve 2017 basımlı dolarlarda sahteyi ayırt etmek daha kolaydı. O dönemdeki sahte paralarda daha fotokopi gibi olduğu için anlaması da kolaydı. Şu dönemde sahte çıkarılan paralar gerçekten çok profesyonelce tasarlanmış." söylemlerinde bulundu.

"BAŞKA TÜRLÜ AYIRT ETME YÖNTEMİ YOK"

Köz, kapalıçarşıda her gün onlarca parayı manüel kontrol etmek durumunda kalan esnafın dolarları nasıl ayırt ettiğini tek tek anlattı.

Köz, "Paranın üzerindeki resimde sağ gözün üzerine gelen çizgiler doların sahte olup olmadığını ele verir cinsten. Sahte dolarları anlamak için sadece yüzündeki simadan sağ gözdeki çizgilere bakabilirsiniz. Makineden geçen bu sahte dolarları başka türlü ayırt etme ihtimaliniz yoktur. Çok profesyonel şekilde yapılan bu sahte dolarlardan dolayı 15-20 gün boyunca banka ve döviz büroları para alımını durdurdu. Ancak bu sahte dolarlar 6.5 milyon kadardır tahminen. 600 milyon çok abartılı bir rakam. Yılbaşından sonra para sayma makinelerine yazılım güncellemesi yapılacak zaten. Ancak bundan sonrasında para alımlarının başlaması bekleniyor. Bununla beraber yılbaşından sonra doların değerinin de artacağını düşünüyoruz." dedi.

Çarpıcı açıklamalarda bulunan Köz, piyasadaki faiz artışının önlenmesi için de böyle bir söylentinin çıkmış olabileceğini vurguladı.

TEK TEK ŞEHİR SAYDI

Döviz - Altın Piyasası Uzmanı Orçun Aydınoğlu, şehir şehir piyasada yaşanan durgunluğu aktardı. Aydınoğlu, "Kapalıçarşı'da son günlerde bir Dolar krizi yaşanıyor aynı zamanda da bir belirsizlik söz konusu. 50 ve 100 dolarlarla alakalı büyük döviz alım satım yapan firmaların yaptığı açıklamalar piyasayı özellikle tedirgin etmiş durumda. Para makinalarından geçmemesi ATM'den geçmesi gibi konular gündemde. Ankara, İzmir, Antalya, Samsun gibi büyük ticaretin döndüğü lokasyonlarla konuştuğumuzda orada da ciddi bir sakinliğin olduğu, piyasada bir durgunluğa yol açtı bu haberler. Zaten başsavcılık da bu konuyla alakalı soruşturma başlattı. Dolardaki bu çalkantının halihazırda piyasayı bir sakinliğe sevk ettiğini söyleyebiliriz." şeklinde konuştu.