27 Şubat önemli ekonomi başlıkları: Yeni küresel risk 'AB tarifeleri', farklı gelir gruplarının tüketim harcamaları...

Türkiye'de ve dünyada neler yaşanıyor? Fintables, ekonomi dünyası için öne çıkan başlıkları aktarıyor...

☑ Trump’ın ikinci dönemindeki hamleleri küresel ticaretin dengesini sarsıyor. Kanada, Meksika ve AB’ye %25’lik gümrük tarifeleri yolda, Avrupa ise misilleme hazırlığında.
☑ Nvidia, AI çiplerine olan güçlü talep sayesinde beklentileri aşan bir çeyrek geçirdi. Ancak ticaret politikalarındaki belirsizlik şirket için yeni bir risk oluşturuyor.
☑ TCMB’nin gelir gruplarına göre tüketim analizi, sıkı para politikasının farklı kesimler üzerindeki etkisini ortaya koyuyor.
☑ ABD-Ukrayna stratejik iş birliği sürecinde kritik bir anlaşma imzalanmak üzere. Avrupa ise güvenlik endişeleriyle belirsizlik yaşıyor.

AJANDA

• Türkiye İstatistik Kurumu, ocak ayına ilişkin dış ticaret istatistiklerini ve şubat ayına yönelik ekonomik güven endeksini duyuracak.
• Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, haftalık bankacılık sektörü verilerini açıklayacak.
• Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, haftalık para ve banka istatistiklerini duyuracak.
• Turkcell ve Şişecam, 2024 yılına dair finansal sonuçlarını duyuracak.

TARİFELER

ABD Başkanı Donald Trump, ikinci döneminin ilk kabine toplantısında Kanada, Meksika ve Avrupa Birliği’ne yönelik gümrük tarifeleri konusunda net mesajlar verdi. ABD’nin yıllardır ticari açıdan haksız muameleye maruz kaldığını savunan Trump, özellikle Kanada ve Meksika üzerinden ülkeye giren fentanil krizine dikkat çekerek, bu ülkelere yönelik %25’lik tarifelerin 2 Nisan’da yürürlüğe gireceğini belirtti. Ancak daha önce tarifelerin 4 Mart’ta uygulanacağını duyuran Beyaz Saray yetkilileri, zamanlama konusunda belirsizlik yarattı. Ticaret Bakanı Howard Lutnick’in, Kanada ve Meksika’nın ABD’nin taleplerini henüz karşılamadığını vurgulaması, tarifelerin ertelenmesi ihtimalini zayıflattı. Trump yönetiminin ticaret politikalarındaki bu gelgitler, ABD’nin küresel ticaret ortaklarıyla ilişkilerinde yeni bir belirsizlik yaratırken, finansal piyasalarda dalgalanmalara neden oldu.

Trump’ın asıl sert mesajları ise Avrupa Birliği’ne yönelik oldu. AB’yi “ABD’yi kandırmak için kuruldu” diyerek hedef alan Trump, Avrupa’dan ithal edilen otomobiller başta olmak üzere birçok ürüne %25 gümrük vergisi uygulanacağını açıkladı. Ancak hangi sektörlerin tam olarak etkileneceğine dair net bir çerçeve çizilmedi. Trump, AB’nin yıllardır Amerikan otomotiv ve tarım ürünlerine çeşitli engeller koyduğunu, ABD’nin ise Avrupa’dan gelen önlemlere karşı zayıf kaldığını savundu. Beyaz Saray’dan gelen bu açıklamalara karşılık Avrupa Komisyonu sert bir yanıt verdi ve serbest ticarete yönelik haksız engellere “kararlı ve hızlı” bir şekilde karşılık verileceğini duyurdu. AB yetkilileri, Trump yönetiminin tarifeleri uygulaması durumunda, Amerikan ürünlerine yönelik misilleme hazırlıklarını hızlandırdı. Otomotiv sektörü, transatlantik ticaret ilişkilerinde en kırılgan alanlardan biri olarak öne çıkarken, Avrupa’dan ithal edilen araçlara uygulanacak ek vergilerin ABD’de tüketici fiyatlarını yükselteceği ve talebi baskılayacağı öngörülüyor.

NVIDIA

Nvidia, yapay zeka çiplerine yönelik güçlü talep sayesinde ocak ayı sonunda tamamlanan çeyrekte beklentileri aşarak 39,3 milyar dolar gelir ve 22,1 milyar dolar net kâr açıkladı. Veri merkezi gelirleri 35,6 milyar dolarla öngörülen seviyenin üzerine çıkarken, yeni nesil Blackwell AI çipleri şirketin tarihindeki en hızlı satış rampasını gerçekleştirdi. CEO Jensen Huang, AI alanındaki büyümenin hız kesmeden devam ettiğini vurgularken, Nvidia’nın mevcut çeyrek için 43 milyar dolar gelir beklediği belirtildi. Ancak şirketin oyun segmenti gelirleri, arz sıkıntıları nedeniyle yıllık bazda %11 düştü. Nvidia hisseleri piyasa sonrası işlemlerde dalgalanırken, yapay zeka yatırımlarına milyarlarca dolar harcayan büyük teknoloji şirketlerinin de hisse performansları yılın ilk aylarında baskı altında kaldı.

Şirket, Trump yönetiminin çip ithalatına yönelik %25 gümrük tarifesi ve Çin’e ihracat kısıtlamaları gibi risklerle karşı karşıya. Tayvan’daki üretim süreci nedeniyle tarifelerin Nvidia’nın maliyetlerini artırabileceği, bunun da fiyatlar veya kâr marjları üzerinde baskı yaratabileceği öngörülüyor. Ek olarak, Amazon, Google, Microsoft ve Meta’nın kendi AI çiplerini geliştirmesi, Nvidia’nın pazardaki hakimiyetine yönelik uzun vadeli soru işaretleri yaratıyor. Ancak Wall Street analistleri, Nvidia’nın gelişmiş ekosistemi ve ürün üstünlüğü nedeniyle rekabet avantajını sürdüreceğini düşünüyor. Şirketin AI pazarındaki liderliğini koruyarak büyümeye devam etmesi beklenirken, özellikle ABD’nin ticaret politikalarındaki değişiklikler yakından izleniyor.

MERKEZ’İN GÜNCESİ

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), farklı gelir gruplarındaki tüketim harcamalarını analiz ederek parasal aktarım mekanizmasının etkilerini inceledi. Çalışmada, sıkı para politikasının tasarruf ve kredi kanalları üzerinden hanehalkı harcamalarını farklı şekillerde etkilediği vurgulanıyor. Yüksek gelir grubundaki bireylerin artan mevduat getirileriyle harcamalarını kısmaya yöneldiği, düşük gelir grubunun ise yükselen kredi maliyetleri nedeniyle talebini azaltmak zorunda kaldığı görülüyor. TCMB, Hanehalkı Bütçe Anketi verileri ve perakende sektörü ciro ve satış hacmi verilerini kullanarak tüketim eğilimlerini takip ederken, ürünleri gelir gruplarına göre kategorize ederek harcamalardaki değişimleri ölçümlüyor.

Analize göre, parasal sıkılaşma sonrasında tüm gelir gruplarında tüketim harcamaları yavaşladı, ancak en büyük düşüş yüksek gelir grubuna hitap eden ürünlerde yaşandı. 2023’ün ikinci çeyreğinde yüksek gelir grubuna hitap eden ürünlerdeki yıllık ciro artışı, düşük gelir grubundaki artışın bir buçuk katı seviyesindeyken, parasal sıkılaşma sonrası her iki grubun artış oranları birbirine yaklaştı. Yüksek gelir grubuna yönelik ürünlerde satış hacmindeki artış da ciddi oranda yavaşladı ve düşük gelir grubuna hitap eden ürünlerle benzer bir seyir izledi. Bu durum, yüksek gelir grubundaki hanelerin tasarrufa yöneldiğine ve fiyat dinamiklerinin ürün grupları arasında farklılaştığına işaret ediyor. Sonuç olarak, sıkı para politikası tüm gelir gruplarını etkilerken, en büyük etki yüksek gelir grubunda gözleniyor.

ATIŞTIRMALIKLAR

• ABD’nin ticaret politikalarındaki belirsizlik ve Avrupa’nın güvenlik endişeleri, Euro’nun toparlanmasını zorlaştırıyor. ING’den Chris Turner, ABD-Ukrayna nadir toprak elementleri anlaşmasının Avrupa açısından bir tür güvenlik hamlesi olarak görülebileceğini ancak Trump yönetiminin Avrupa’nın kendi savunmasına daha fazla katkıda bulunması gerektiğine dair söylemleri sonrası, bu sürecin belirsizleştiğini belirtiyor. Turner’a göre Euro/Dolar kuru çeyrek boyunca 1,05 seviyesinin üzerine çıkmakta zorlanabilirken, ABD’nin 4 Mart’ta Kanada ve Meksika’ya yönelik tarifelere yeniden odaklanmasıyla 1,04 veya altına inme riski taşıyor.

• ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray’da düzenlediği ilk kabine toplantısında Ukrayna ile stratejik iş birliklerine dair önemli açıklamalarda bulundu. Trump, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’nin Cuma günü Washington’a geleceğini ve iki ülke arasında büyük bir anlaşma imzalanacağını duyurdu. Beyaz Saray Sözcüs Leavitt de bu anlaşmanın stratejik önemine vurgu yaparken, sürecin nihai aşamaya geldiğini ifade etti. Ukrayna Başbakanı Denis Şmigal ise yaptığı son açıklamada, anlaşmanın nihai taslağının hazırlandığını ancak Ukrayna’nın ABD’den garanti almadan herhangi bir imza atmayacağını vurguladı.

• İstanbul Sanayi Odası (İSO) Başkanı Erdal Bahçıvan, Trump yönetiminin gümrük tarifeleri ve küresel ticaret politikalarının Türkiye’nin AB ile olan ticari ilişkilerini içinden çıkılmaz bir hale getirebileceği uyarısında bulundu. İSO Meclisi’nin Şubat ayı olağan toplantısında konuşan Bahçıvan, dünya ekonomisinde korumacılık politikalarının yükseldiğine, küresel tedarik zincirlerinin yeniden şekillendiğine ve yeni sanayi politikalarının önem kazandığına dikkat çekti. ABD-Çin ticaret savaşlarının giderek derinleştiğini belirten Bahçıvan, Çin’in yüksek gümrük duvarları nedeniyle oluşacak kapasite fazlasını küresel pazarlara fiyat kırarak yönlendirmesinin rekabet açısından risk oluşturduğunu vurguladı.

• Brisa’nın toplam lastik satış tonajı yıllık bazda %2 daralma gösterirken, yurt içi satışlar %3, yurt dışı satışlar ise yatay seyretti. Özellikle yenileme lastik pazarındaki %5’lik düşüş, iç pazardaki talep zayıflığını yansıtırken, orijinal ekipman (OE) tarafında %4’lük artış, otomotiv sektörünün güçlü performansına işaret ediyor. Şirketin üretim tarafında, adet bazında %5’lik bir artış kaydedilmiş olmasına rağmen, tonaj bazında %2’lik bir düşüş yaşanması, ürün gamındaki değişimi ya da hafifleme trendini işaret ediyor. Kapasite kullanım oranlarındaki hafif gerileme ise genel talep dinamikleriyle uyumlu bir görünüm sergiliyor.

• Aselsan Genel Müdürü Ahmet Akyol, Bloomberg HT’de yaptığı açıklamada, ihracatın büyüme stratejilerinde öncelikli konumda olduğunu vurguladı. Şirketin küresel bir savunma sanayi devi olma hedefiyle ilerlediğini belirten Akyol, 2024’te başlayan Aselsan Next dönüşüm programı ile oyun değiştirici teknolojilere odaklandıklarını ifade etti. Yeni sözleşmelerde %70’lik bir artış sağlandığını ve varlık gösterilen ülke sayısının 20’ye çıkarıldığını belirten Akyol, özellikle Doğu Avrupa ve diğer pazarlarda büyümeye devam edeceklerini söyledi. Şirket, yüksek teknolojiye sahip, katma değeri yüksek ve rekabetçi ürünlere yönelerek küresel pazardaki konumunu güçlendirmeyi hedefliyor.

Kaynak: Fintables

O ilde ruhsat süreçleri için önemli gelişme!

Beklentilerin üzerinde geldi! Avro Bölgesi'nde...