Küresel piyasalar, teknoloji şirketlerinin açıkladığı güçlü bilançolar ve ABD ile Çin arasındaki ticari gerginliğin azalmasının yarattığı olumlu etkilerle haftaya pozitif başladı. Türkiye İstatistik Kurumu, ekim ayına ilişkin enflasyon rakamlarını açıkladı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, haftalık para ve banka istatistiklerini yayımlayacak. Türkiye için kasım ayında yoğun bir ekonomi gündemi var. Gözler, Türkiye Büyük Millet Meclisindeki (TBMM) 2026 yılı bütçe görüşmeleri ve Merkez Bankasının yayımlayacağı raporlarda olacak.
Kasım ayında TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda yoğun bütçe mesaisi yapılacak.
2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi'nin TBMM'ye sunulmasının ardından bütçe maratonu başladı. Bakanlık ve kurumların kasım ayı boyunca devam edecek komisyondaki bütçe görüşmeleri 28 Kasım'da sona erecek. Bu müzakerelerin tamamlanmasının ardından bütçe teklifi, TBMM Genel Kurulunda görüşülecek.
Merkez Bankasının açıklayacağı raporlar da kasımda izlenecek konular arasında yer alıyor. Bu kapsamda, Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan 7 Kasım'da bu yılın son Enflasyon Raporunu kamuoyuyla paylaşacak. Karahan'ın vereceği mesajlar piyasalar tarafından yakından takip edilecek.
Karahan, yılın üçüncü Enflasyon Raporu Bilgilendirme Toplantısı'nda, "2025 sonunda enflasyonun yüzde 25 ile yüzde 29 aralığında olacağını tahmin ediyoruz. 2026 sonu için ise tahminlerimiz, enflasyonun yüzde 13 ile yüzde 19 aralığına gerileyeceğine işaret ediyor." değerlendirmesinde bulunmuştu.
Merkez Bankası, yılın ikinci Finansal İstikrar Raporu'nu da 28 Kasım'da açıklayacak. Raporda, finansal istikrara ilişkin gelişmeler, alınan tedbirlerin finans sektörüne etkileri değerlendirilecek. Karahan'ın, raporun ön sözünde yapacağı değerlendirme de ekonomi çevreleri tarafından izlenecek.
TÜİK, 10 Kasım'da eylül ayı sanayi üretim endeksini açıklayacak. Sanayi üretim endeksi, ağustosta aylık yüzde 0,4, yıllık bazda yüzde 7,1 artış göstermişti. TÜİK, 13 Kasım'da ekim ayına ilişkin konut satış, 28 Kasım'da da ekim ayı iş gücü istatistiklerini yayımlayacak.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, 17 Kasım'da ekim ayı merkezi yönetim bütçe uygulama sonuçlarını kamuoyuna duyuracak.
Kasımda milyonlarca işçiyi yakından ilgilendiren asgari ücretin tespitine ilişkin açıklamalar da yakından izlenecek. Aralık ayında başlayacak asgari ücret görüşmeleri öncesi Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun yapısı ve işleyişiyle ilgili gelişmeler takip edilecek.
Asgari ücret, şu anda bir işçi için aylık brüt 26 bin 5 lira 50 kuruş, kesintiler uygulandığında net 22 bin 104 lira 67 kuruş olarak uygulanıyor.
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI ekimde 46,5 değerini aldı. İSO Türkiye İmalat PMI anketinin Ekim 2025 dönemi sonuçları açıklandı. Eşik değer olan 50'nin üzerinde ölçülen tüm rakamların sektörde iyileşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına göre, eylülde 46,7 olan manşet PMI ekimde hafif bir düşüşle 46,5'e gerileyerek son 3 ayın en düşük değerini aldı.
Böylelikle endeks, imalat sanayi sektörünün faaliyet koşullarında bozulmanın devam ettiği yönünde sinyal verdi. Üretimde yavaşlama eğilimi 19. aya ulaştı ve düşüş eylül ayına kıyasla daha yüksek oranda gerçekleşti. Anket katılımcılarının geri bildirimleri, müşteri talebinde zayıflamaya ve buna bağlı olarak da yeni siparişlerde yavaşlamaya işaret etti.
Yeni siparişlerdeki gerileme nispeten hafiflemekle beraber ekim ayında da sürdü. Zayıflama iç talepte olduğu gibi ihracat pazarlarında da gözlendi ve böylece yurt dışından alınan yeni siparişler de ekimde yavaşlama sergiledi.
Yeni siparişlerin azalmasıyla birlikte, imalatçılar ayrılan personelin yerine işe alım yapma ve ek girdi satın alma konusunda isteksiz davrandı. Bunun sonucu olarak, istihdam, satın alma faaliyetleri ve girdi stokları azalma kaydetti. Girdi talebindeki düşüş, bazı firmalarda tedarikçilerin teslimatlarını hızlandırabilmelerini sağladı. Teslimat süreleri hafif kısaldı ve böylece tedarikçi performansı iki aylık bozulmanın ardından iyileşme gösterdi.
Türk lirasındaki değer kaybının ham madde fiyatları üzerindeki baskıyı artırmasına bağlı olarak girdi maliyetleri ekim ayında keskin şekilde artmaya devam etti. Bununla birlikte, enflasyon eylül ayına kıyasla hafif ivme kaybetti. Benzer şekilde nihai ürün fiyatlarındaki artış hız kesmekle beraber yine güçlü düzeyde gerçekleşti.
İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI Ekim 2025 raporu, son 4 ayda ilk kez olmak üzere, anket kapsamında izlenen 10 sektörün tamamında üretimin yavaşladığını gösterdi.
Bu durum, sektörlerin çoğunluğunda yeni siparişlerin zayıf seyretmesinden kaynaklanırken istihdamda da genellikle düşüş görüldü. Maliyet baskılarının gücünü koruması, tüm sektörlerde ürün fiyatlarının yükselmesine yol açtı. En keskin üretim daralması kara ve deniz taşıtlarında kaydedildi. Yeni siparişlerde ise 10 sektörden yalnızca birinde görülen genişleme sayesinde kısmen daha pozitif bir görünüm ortaya çıktı.
Gıda ürünlerinde yeni siparişler üst üste 3. ay arttı ancak bu artış ılımlı düzeyde gerçekleşti. En sert düşüş ise ağaç ve kağıt ürünlerinde yaşandı. Yeni ihracat siparişlerinde ise en belirgin yavaşlama tekstil ürünlerinde gerçekleşti. Burada da 10 sektörden 9'u daralma bölgesinde yer alırken söz konusu eğilimin tek istisnası, yurt dışından alınan yeni sipariş hacminin yatay seyrettiği gıda ürünleri sektörü oldu.
Türk imalat sektörlerinin çoğunluğu yılın son çeyreğine istihdam azaltma eğilimiyle girdi. Elektrikli ve elektronik ürünler ile ana metaller olmak üzere yalnızca iki sektörde çalışan sayıları artış kaydetti. Sektörlerin büyük bölümünde satın alma faaliyetleri de yavaşladı. Sadece gıda ürünlerinde yeni siparişlerin artmasıyla birlikte girdi alımlarının yükseldiği görüldü.
Girdi talebindeki zayıflık, anket kapsamında izlenen sektörlerin yarısında tedarikçilerin teslimat sürelerinin kısalmasına yol açtı. Tedarikçi performansında en belirgin iyileşme kimyasal, plastik ve kauçuk sektöründe gözlendi. Girdi maliyetleri, takip edilen 10 sektörün tamamında keskin bir şekilde artmaya devam etti. En hızlı yükseliş makine ve metal ürünlerinde, en düşük enflasyon ise giyim ve deri ürünlerinde kaydedildi.
Ekim ayında girdi maliyetlerindeki belirgin artışa bağlı olarak nihai ürün fiyatları da genel olarak yükseltildi. Talepteki düşüşün hız kestiği tekstil sektörünün de artış yapmasıyla birlikte, son 8 aydır ilk kez, on sektörün tamamı satış fiyatlarını yükseltmiş oldu. En yüksek enflasyon, birbiriyle aynı oranda olmak üzere gıda ürünleri ile makine ve metal ürünleri sektörlerinde görüldü. Açıklamada görüşlerine yer verilen S&P Global Market Intelligence Ekonomi Direktörü Andrew Harker, Türk imalat sektörünün ekim ayında yine durağan talep koşullarıyla karşı karşıya kaldığını ve bu durum üretim, yeni siparişler, istihdam ve satın alma faaliyetlerinde yavaşlamaya yol açtığını belirtti.
Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), ekimde aylık bazda yüzde 2,55, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 1,63 artış gösterdi. Yıllık enflasyon, tüketici fiyatlarında yüzde 32,87, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 27 olarak kayıtlara geçti.
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, ekimde 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 37,15, yurt içi üretici fiyatları yüzde 25,49 arttı. Aylık bazda TÜFE yüzde 2,55, Yİ-ÜFE yüzde 1,63 artış gösterdi. TÜFE, ekimde geçen yılın aralık ayına göre yüzde 28,63, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 32,87 arttı. Yİ-ÜFE'de Aralık 2024'e göre yüzde 25,67, geçen yılın ekim ayına kıyasla yüzde 27 artış oldu. Böylece, TÜFE yıllık bazda son 47 ayın en düşük seviyesine geriledi. Söz konusu endeks, Kasım 2021'de yüzde 21,31 olarak kayıtlara geçmişti.
Ekim ayı enflasyon verilerinin açıklanmasıyla kira artış oranı da belli oldu. Kasımda ev ve iş yerleri için uygulanacak kira artış oranı yüzde 37,15 olarak belirlendi.
Öte yandan, Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen yeniden değerleme oranına esas teşkil eden Yİ-ÜFE, ekim ayı sonunda 12 aylık ortalamalara göre yüzde 25,49 artış gösterdi.
TÜRK-İŞ Başkanlar Kurulu, yaklaşan asgari ücret görüşmeleri öncesi güncel gelişmeler ışığında durum değerlendirmesi yapmak için 4 Kasım'da toplanacak. Kamu Toplu İş Sözleşmeleri Çerçeve Protokolü'nün 2 Ağustos'ta imzalanmasının ardından Konfederasyon bünyesinde eğitim faaliyetleri ile üniversite işbirliğinde kongreler düzenleyen TÜRK-İŞ, aralık ayında görüşmeleri başlayacak asgari ücreti gündemine aldı.
4 Kasım'da TÜRK-İŞ Başkanlar Kurulu, asgari ücret başta olmak üzere çalışma hayatındaki gündem başlıklarını ele almak için Konfederasyon Genel Merkezi'nde bir araya gelecek. Kamu Çerçeve Protokolü'nün 2 Ağustos'ta imzalanmasının ardından üç ay aradan sonra toplanacak olan Kurul'da, TÜRK-İŞ'in Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nda yer almama kararıyla ilgili güncel gelişmeler ışığında yeni değerlendirmelerin de yapılması bekleniyor.
ABD'de şirketlerin açıkladığı güçlü bilançolar, küresel piyasalarda yükseliş eğiliminin devam etmesini sağlıyor. Açıklanan bilançolar, teknoloji devleri için sürdürülebilir büyümeye yönelik iyimserliği yeniden canlandırırken, yapay zeka altyapısına aşırı harcama yapıldığına dair endişeleri de hafifletti.
Piyasalarda ABD ve Çin arasındaki gerginliğin azalması ve özellikle teknoloji şirketlerinin bilançolarının iyi gelmesinden kaynaklı iyimserliğin devam etmesi bekleniyor. ABD'de federal hükümetin kapalı olmasından dolayı bu hafta tarım dışı istihdam verisinin açıklanması beklenmiyor. Ülkede, bu hafta açıklanacak ISM imalat sanayi PMI ile ADP istihdam raporundan ekonomiye ilişkin ipuçları aranacak.
Ekonomik verilerin yanı sıra ABD Başkanı Donald Trump'ın açıklamaları da yakından takip ediliyor. Hükümetin kapalı kalmaya devam etmesi nedeniyle Demokratları eleştiren Trump, "Demokratlar ne yaptıklarını bilmedikleri için kapanma devam ediyor. Onların sorunu ne bilmiyorum. Çılgın delilere döndüler." dedi. ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, Çin'in nadir toprak elementleri ihracatını durdurma tehdidinde bulunarak "hata yaptığını" belirterek, iki yıl içinde alternatif tedarik kaynaklarını güvence altına alacaklarını ifade etti.
Öte yandan Beyaz Saray, Trump ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in vardığı ticaret anlaşmasının detaylarını paylaştı. Açıklamada, Çin'in, nadir toprak elementlerin ihracatına yönelik kısıtlamaları kaldıracağı ve fentanil üretiminde kullanıldığı belirlenen kimyasalların Kuzey Amerika'ya ihracatını durduracağı belirtildi.
Bazı Fed yetkililerinin açıklamaları yatırımcıların faiz indirimlerine ilişkin umutlarının azalmasına neden oldu. Kansas City Fed Başkanı Jeffrey Schmid, faiz indirimine karşı yönde oy kullanmasına gerekçe olarak enflasyona dair endişeleri gösterdi.
Dallas Fed Başkanı Lorie Logan da iş gücü piyasasının yavaş yavaş soğuduğunu, enflasyonun ise çok yüksek olduğunu belirtti. Cleveland Fed Başkanı Beth Hammack da bu haftaki faiz indirimi kararına katılmadığını, Fed'in enflasyonu düşürmek için bazı kısıtlamaları sürdürmesi gerektiğini kaydetti. Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic ise faiz indirimini desteklediğini, çünkü indirimin ardından bile para politikasının hala "kısıtlayıcı bir alanda" kaldığını söyledi. Fed üyelerinin faiz indirimlerine ilişkin açıklamaları yatırımcıların temkinli davranmasına neden oluyor. Para piyasalarında Fed'in aralık ayında faiz indirimine gitme ihtimali yüzde 70 ile fiyatlanıyor. Bu gelişmelerle ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,0980, dolar endeksi ise yüzde 0,1 azalışla 99,7 seviyesinde seyrediyor.
New York borsasında cuma günü şirketlerin bilançolarının iyi gelmesiyle pozitif bir seyir izlendi. Amazon'un net satışları bu yılın üçüncü çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 13, net karı da yaklaşık yüzde 39 artış kaydetti. Tahminleri aşan gelir ve kar açıklamasının ardından Amazon'un hisseleri yüzde 10'a yakın değer kazandı.
ABD'nin teknoloji devlerinden Apple'ın net satışları da temmuz-eylül döneminde yüzde 8, net karı yüzde 86 yükseldi. Apple'ın hisseleri piyasa beklentilerinin üzerinde kar ve gelir bildirmesine rağmen cuma gününü hafif kayıpla tamamladı. Ayrıca, 1'e 10 hisse bölünmesine gideceğini duyuran Netflix'in hisseleri yaklaşık yüzde 3 artış gösterdi.
Karı azalmasına rağmen beklentilerden güçlü finansal sonuçlar yayımlayan ABD'li enerji şirketi Chevron'un hisseleri de yaklaşık yüzde 3 değer kazandı. Beklentilerin altında kar açıklayan ExxonMobil'in hisseleri de hafif geriledi. Bu gelişmelerle cuma günü Dow Jones endeksi yüzde 0,09, S&P 500 endeksi yüzde 0,26, Nasdaq endeksi yüzde 0,61 değer kazandı. ABD'de endeks vadeli kontratlar güne pozitif başladı.
Avrupa tarafında bu hafta İngiltere Merkez Bankasının (BoE) faiz kararı yatırımcıların odağında bulunuyor. İngiltere'de enflasyonist baskılar devam ederken, BoE'nin politika faizini sabit bırakması bekleniyor. Ülkede, hükümetin bu ay gerçekleştirmesi planlanan bütçe görüşmelerine ilişkin endişeler de İngiltere borsası üzerinde baskı oluşturuyor.
Makroekonomik veri tarafında Avro Bölgesi'nde eylülde yüzde 2,2 olan yıllık enflasyon, ekimde yüzde 2,1'e indi. Enflasyon, ekimde aylık bazda ise yüzde 0,2 oldu. Ülkede çekirdek enflasyon ise yüzde 2,3'ten yüzde 2,4'e çıktı. Analistler, Bölgede çekirdek enflasyondaki katılığın hala devam ettiğini söyledi.
Öte yandan Fransa'da devam eden siyasi belirsizliğin de Avrupa piyasalarının yönü üzerinde belirleyici olabileceği öngörülüyor. Bu gelişmelerle cuma günü Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,44, İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi ise yüzde 0,06, Almanya'da DAX 30 endeksi yüzde 0,67, İngiltere'de FTSE 100 endeksi de yüzde 0,44 azaldı.
New York borsasında cuma günü görülen pozitif seyir haftanın ilk işlem gününde Asya piyasalarına da taşındı. Öte yandan Çin'de açıklanan makroekonomik veriler ülkede ekonomiye dair endişelerin devam ettiğini ortaya koyuyor. Çin'de ekim ayına ilişkin RatingDog imalat sanayi PMI 51,2'den 50,6'ya geriledi. Ekim ayında ticaret belirsizliklerinden dolayı ihracat siparişlerinin azalması ülkede imalat sanayi PMI verisinin gerilemesine neden oldu.
Analistler, Çin yönetiminin ülke ekonomisini desteklemek için daha fazla teşvik açıklamasının beklendiğini söyledi. Güney Kore'de Kospi endeksi çip üreticisi şirketlerin hisselerindeki yükselişlerin etkisiyle 4.216,93 puanla rekor seviyeyi test etti. Kapanışa yakın Güney Kore'de Kospi endeksi de yüzde 2,3, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,1 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksinde yüzde 0,6 değer kazandı. Japonya borsasında bugün tatil nedeniyle işlem yapılmıyor.
Cuma günü ons fiyatındaki düşüşe paralel değer kazanan altının gramı, günü yüzde 0,3 azalışla 5 bin 411 liradan tamamladı. Yeni güne yükselişle başlayan gram altın, saat 09.40 itibarıyla önceki kapanışın yüzde 0,4 üstünde 5 bin 433 lira seviyesinde bulunuyor. Çeyrek altın 9 bin 243 liradan, cumhuriyet altını ise 36 bin 825 liradan satılıyor. Güne yükselişle başlayan altının ons fiyatı yüzde 0,4 artışla 4 bin 16 dolarda seyrediyor.
Teknoloji şirketlerinin açıkladığı güçlü bilançolar ve ABD ile Çin arasındaki ticari gerginliğin azalmasının varlık fiyatlarını etkilemeye devam ediyor. ABD Merkez Bankasının (Fed) faiz indirim sürecine ilişkin belirsizliklerin altın fiyatları üzerinde etkili olduğunu belirten analistler, Çin'de perakende altın satışlarında uygulanan vergi teşvikinin kaldırılmasının da fiyatlar üzerindeki etkili olduğunu bildirdi.
Cuma günü yükseliş eğiliminde hareket eden dolar/TL, günü önceki kapanışının yüzde 0,2 üzerinde 41,0645'ten tamamladı. Dolar/TL bugün saat 09.45 itibarıyla yatay seyirle 42,0650 seviyesinden işlem görüyor. Aynı dakikalarda avro/TL yüzde 0,1 yükselişle 48,5820, sterlin/TL ise yüzde 0,1 artışla 55,3530 seviyesinde bulunuyor. Dolar endeksi yüzde 0,1 azalışla 99,7'de seyrediyor.
Teknoloji şirketlerinin açıkladığı güçlü bilançolar ve ABD ile Çin arasındaki ticari gerginliğin azalması varlık fiyatlarını etkilemeye devam ediyor.
Cuma günü 65,05 dolara kadar yükselen Brent petrolün varil fiyatı, günü 64,57 dolar seviyesinde tamamladı. Brent petrolün varil fiyatı, bugün saat 09.38 itibarıyla kapanışa göre yüzde 1 artarak 65,21 dolar oldu. Aynı saatte Batı Teksas türü ham petrolün varili 61,37 dolardan işlem gördü.
Fiyatlardaki yükselişte, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubunun 8 üyesinin, gelecek yılın ilk çeyreğinde üretim artışını erteleme kararının ardından piyasalarda arz fazlası endişelerinin hafiflemesi etkili oldu.
Cuma günü alış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 1,24 değer kazanarak 10.971,52 puandan tamamladı. Açılışta BIST 100 endeksi, önceki kapanışa göre 48,08 puan ve yüzde 0,44 artışla 11.019,60 puana çıktı. Bankacılık endeksi yüzde 0,69, holding endeksi yüzde 0,57 yükseldi. Sektör endekslerinden en çok yükselen yüzde 0,85 ile bilişim, tek gerileyen ise yüzde 0,72 ile turizm oldu.
Bugün yurt içinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) haftalık para ve banka istatistikleri, yurt dışında ise dünya genelinde açıklanacak imalat sanayi PMI verilerinin takip edilecek. Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 11.100 ve 11.200 seviyelerinin direnç, 10.800 ve 10.700 seviyelerinin ise destek konumunda olduğunu ifade etti.
markasıdır.
Haber Gönder
Okuyucu Yorumları 0 yorum