Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) 1 Haziran 2023 ile 31 Mayıs 2024 tarihleri arasında kesinleşen ve toplam tutarları 5 milyon TL’yi aşan tarhiyatlara ilişkin listede vergi borç ve cezası bulunan 2 bin 464 mükellef ile vergi borcunu ödememiş 36 bin 806 mükellef bulundu.
En fazla borcu olan kuruluşlar incelendiğinde ise ilk sırada 3 milyar 23 milyon TL ile TÜRKTAB tütün; , ikinci sırada 2 milyar 449,5 milyon TL ile Uluslararası Akaryakıt Dağıtım; üçüncü sırada 2 milyar 255 milyon TL ile ENKAD inşaat (hırdavat ve el aletleri) şirketleri sıralandı. Listede bu grupta 35 şirket ve şahsın borcunun 1 milyar TL ve üzerinde olduğu gözlendi.
Dünya Gazetesi'nin haberine göre, Gelir İdaresi Başkanlığı'nın 10 yıldır yürüttüğü teknik çalışmalar sonucunda vergi mükellefleri için zorunlu yerli ve milli sistem geliyor. Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi’nin (UTTS) tüm altyapı çalışmalarının tamamlanması ile beraber akaryakıt sektöründe usulsüz fatura kullanımının önüne geçmek ve vergi kaybını engellemek için bu sistem hayata geçirilecek. Darphane ve Damga Matbaası Geneş Müdürlüğü'ne verilen sistem, 1 Ocak 2025’ten itibaren vergi mükellefleri için zorunlu hale gelecek.
1 Temmuz 2025 yılı itibarıyla trafiğe kaydolacak bireysel araçlar için de 'Taşıt Tanıma Birimleri’ni (TTB) taktırma zorunlu olacak. Ayrıca, vergi mükelleflerinin 2025 yılbaşından itibaren akaryakıt harcamalarını 'gider' olarak gösrebilmesi için otomobillerine TTB'lerini bu yıl içinde taktırmaları gerekiyor.
Sistem kapsamında yükümlü kılınan taşıtların yakıt depo girişlerine TTB takılacak. Bu sayede taşıtın sahiplik ve plaka bilgisi kayıt altına alınacak. TTB’ler tüm araçlarda aynı tip olacak ve tüm istasyonlarda okunabilecek. UTTS ile birlikte tüm özel TTS’lerde, bu TTB’leri kullanma zorunluluğu başlıyor ve TTS firmaları bu TTB’leri 6 ay içerisinde değiştirmek zorunda.
Darphanenin web sitesinde yayınlanan fiyatlara göre taşıtlara takılacak TTB fiyatı 1.100 TL + KDV fiyatlar yurt çapında sabit olacak.
Ayrıca, akaryakıt istasyonlarındaki pompa tabancısına takılan Taşıt Tanıma Okuyucu cihaz ile şifre çözümleme işlemlerini, Taşıt iletişim modülündeki (TİM) Güvenlikli Haberleşme Anahtarı ile yapacak. Bu sistem ile beraber UTTS yükümlüsü taşıtlar yakıt dolum işleminde plaka bilgisi otomatik olarak Yeni Nesil Pompa Ödeme Kaydedici Cihaz Üreticisine aktarılacak, fatura ve satışa ilişkin veriler de UTTS’ye işlenecek.
Her akaryakıt istasyonu en az bir pompasında TTO ve TİM bulundurmak zorunda olacak ve bir akaryakıt istasyonun mecburi olarak 92 bin lira yatırım yapması gerekiyor.
UTTS sayesinde yıllık 40 milyar dolarlık yakıt sektöründe usulsüz fatura kullanımından kaynaklanan ve her yıl tahmini 50 milyar TL’yi geçen vergi kaybının önüne geçilecek.