Ev alıp-satacaklar için yeni dönem duyuruldu. Adalet Bakanı Bekir Bozdağ tarafından ev alıp satacakları doğrudan ilgilendiren bir açıklama geldi. Bozdağ, "Gayrimenkul alım ve satım işlemlerini noterliklerde de yapılmasına imkan sağlayacağız." diye konuştu. Peki yeni sistem nasıl işleyecek? Noter ile tapu daireleri arasında yasal olarak ne gibi farklar var? İşte haberin ayrıntıları...
Bakan Bozdağ, noterliklerle ilgili yeni bir düzenlemenin de hayata geçirileceğini bildirerek, şunları kaydetti:
"Atacağımız yeni adımla gayrimenkul alım ve satım işlerinin, tapu sicil müdürlükleri yanında noterliklerde de yapılmasına imkan sağlıyoruz. Bu düzenlemeden sonra Türkiye'de gayrimenkul alım ve satımı yapan her bir vatandaşımız bir yandan isterse tapu sicil müdürlüklerimize giderek bu işlemi yapabileceği gibi noterliklere de giderek bu işlemi yapabilme imkanına kavuşacaktır. Noterlere gitmek veya tapu sicil müdürlüğüne gitmek tamamen vatandaşımızın tercihine bırakılmaktadır ama noterliklere bu yetki ve görevin verilmesinin, vatandaşlarımız için çok büyük kolaylıklar ortaya çıkaracağına yürekten inanıyoruz. İnsanımız bu tercihten dilediğini kullanacak ve bu sistem işleyecek. Burada şunu da ifade etmek isterim: Tapu devir işlemleri, alım satım işlemleri sırasında Tapu Kadastro Genel Müdürlüğümüz ile Noterler Birliği, ortak çalışmalar yaparak burada güvenli bir sistemi hayata geçirecekler. İşlem noterde yapıldığı an, aynı şekilde Tapu Müdürlüğündeki kayda, aynı anda düşecek. Dolayısıyla arada bir fasıla da olmayacak, güvenlik riskleri hiç olmayacak. Vatandaşımızın hakkını, hukukunu koruyan güvenlik tedbirlerini içeren adımlar, bunun içerisinde olacaktır."
Yeni uygulamanın vatandaşlara büyük kolaylık sağlayacağına işaret eden Bozdağ, bunun da önemli bir reform ve değişim olduğunu sözlerine ekledi.
Avukat Oğuz Kara, "Noter ile tapu daireleri arsındaki farklara değinirken öncelikle noteri ve işlevlerini tanımlamakta fayda var. Noterler, anlaşmazlıkları önlemek amacıyla taraflar arasındaki işlemleri belgelendirir. Noterler, bir belgeyi düzenleyebilir ve bir belgedeki imzaları onaylayabilir. Her iki yol da belgeye resmi belge sıfatını kazandırır. Noterlerde düzenlenen belgelerdeki yazılar veya imzalar inkâr edildiğinde ve belgedeki yazı veya imzanın sahteliği mahkeme kararıyla sabit olmadıkça belge kullanılabilir" diye konuştu.
Tapu dairelerinin ise temel fonksiyonu tapu sicillerini tutmak olduğunu söyleyen avukat Kara, "Tapu sicilleri gayrimenkuller üzerindeki hakların aleniyetini sağlamaktadır. Aleniyetten kastedilen ilgisini ispatlayan herkesin tapu sicilini görebilmesidir. Bu nedenle kimse tapu sicilindeki bir kaydı bilmediğini ileri süremeyecektir" dedi. Bununla birlikte tapu dairesinin de resmi olarak düzenleyebildiği bazı belgelerin mevcut olduğuna değinen Kara, noterlerin ve tapu dairelerinin görevleri, fonksiyonları bu yönleriyle farklılık gösterdiğini ancak görev alanlarının, hukuki işlemlere resmiyet kazandırabilme yetkisi bakımından benzediğinin altını çizdi.
Peki yapılması planlanan düzenlemeye göre 'noterler gayrimenkul alım satımlarında daha güvenli bir seçenektir' diyebilir miyiz? Avukat Oğuz Kara, "Gayrimenkul alım-satım sözleşmelerinin geçerli olması, resmi şekilde düzenlenmiş olmasına bağlıdır" dedi. Mevcut düzenlemeler uyarınca bu tür sözleşmelere resmiyet kazandıracak olan makamın tapu dairesi olduğunu söyleyen Kara, "Tapu Kanunu düzenlemesine göre de alım satım sözleşmesi ve gayrimenkul üzerinde düzenlenmek istenen diğer haklara ilişkin resmi belgeler ve senetler tapu sicil müdürü veya tapu sicil görevlileri tarafından düzenlenir" bilgisini verdi.
Gayrimenkul satış sözleşmelerinin tapu sicil memurları tarafından düzenlenmesi gerektiğini, her ne kadar Noterlikler sözleşmelere resmiyet kazandırma konusunda genel bir yetkiye sahip olsalar da Gayrimenkul satışına ilişkin sözleşmelere yalnızca tapu daireleri resmiyet kazandırabileceğinin altını çizen Oğuz Kara, "Bu sebeple, Noterlerde yapılacak gayrimenkul alım-satım sözleşmesi şu anki düzenlemeler uyarınca geçersiz bir sözleşme olacaktır. Yalnız şu ihtimale de değinmek gerekir: Yargıtay kararları uyarınca noterde usule aykırı bir şekilde yapılan sözleşmenin usulsüzlüğünü kötü niyetle ileri süren taraf başkaca şartların da bir araya gelmesi halinde sözleşmeye uymak zorunda kalabilecektir" ifadelerini kullandı.
Noterlerin gayrimenkul satış sözleşmelerini düzenlemek konusunda yetkilendirilmesi halinde bürokratik işlemlerin yoğunluğunun azalacağı düşünülüyor. Gayrimenkul alım satımlarında noterlerin devreye girmesi devir işlemlerinde bürokrasiye takılma sorunu azaltacak mı? Avukat Oğuz Kara, "Esasen bu süreç motorlu araç alım satımındaki süreci andırıyor, güncel durumdan önce bir otomobilin satımı için noterde işlem yapıldıktan sonra trafik tescil bürosuna gitmek ve ruhsat başvurusunda bulunmak gerekiyordu, şu anda sırf noterlerde yapılacak işlemlerle satış gerçekleştirilebilmektedir" dedi.
Gayrimenkul satışında tapu işlemlerinin de işleyişine değinen Kara, "Tapu daireleri Gayrimenkul satışlarında nüfus cüzdanı, ödeme dekontları vb. bazı belgeleri talep edecektir. Aynı belgeler noterlerin yetkilendirilmesi halinde noterler tarafından da istenecektir İlgili belgeler hazırlandıktan sonra taraflar tapu dairesine giderek işlemlerini gerçekleştirirler" dedi. Randevu alınmasından işlemlerin tamamlanmasına kadar olan kısmın teoride ortalama bir gün sürdüğünü ileten Kara, bu sürenin aslında kısa olduğunun söylenebileceğini ancak tapu dairelerinin sayıca az olması, iş yüklerinin yoğun olması gibi sebeplerle sürenin uzadığını ve işlemlerin yavaşlayabildiğini söyledi.