Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, "Çiftçi borçları acilen uzun vadeli ve faizsiz olarak ertelenmeli, enflasyonun çok üzerinde artan elektrik, sulama ücretleri makul seviyelere çekilmeli." dedi.
Bayraktar, TZOB Genel Merkezi'nde düzenlediği basın toplantısında, tarımda 2019'u değerlendirdi, 2020 yılı beklentilerine ilişkin bilgi verdi.
Geçen senenin çiftçi açısından zor bir yıl olduğunu belirten Bayraktar, doğal afetlerle, yüksek girdi ve finansman maliyetleriyle mücadele eden üreticinin yeterli gelir elde edemediğini söyledi.
Bayraktar, çiftçinin zor şartlara rağmen tarımsal faaliyetlerini sürdürdüğünü dile getirerek, "Çiftçi borçları acilen uzun vadeli ve faizsiz olarak ertelenmeli, enflasyonun çok üzerinde artan elektrik, sulama ücretleri makul seviyelere çekilmeli." diye konuştu.
Son dönemlerdeki fiyat artışı nedeniyle çiftçinin gübre kullanırken zorlandığına işaret eden Bayraktar, elektrik fiyatlarındaki artışın da sulama maliyetlerini artırdığını belirtti.
Bayraktar, elektrikli traktör konusuna değinerek, "Bilindiği gibi çiftçimizin en önemli maliyet unsurlarından biri mazottur. Elektrikli araçlar bu maliyeti önemli oranda düşürecektir. Yalnız bu konuda önemli bir sorun akü bedelidir. Devlet akü desteği verirse, elektrikli traktör tarımımız açısından önemli bir gelişme olacaktır." dedi.
Tarım sektörü için bu yıl bütçeden 22 milyar lira destek ödeneği ayrıldığına dikkati çeken Bayraktar, "Ancak destekler artırılmalı, Tarım Kanunu'nda belirtildiği gibi Gayri Safi Milli Hasıla'nın en az yüzde 1'ine çıkarılmalıdır. Bu rakam son yıllarda yüzde 0,4 düzeylerinde kalmıştır." ifadesini kullandı.
Bayraktar, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın tarımsal kredilerde faiz oranının yüzde 12'den yüzde 9'a çekildiğini açıkladığını, oranların daha da aşağı çekilmesi gerektiğini söyledi.
Tarım sigortasındaki devlet desteğine rağmen prim oranlarının çiftçiye yüksek geldiğini belirten Bayraktar, sigortaların tüm riskleri karşılaması gerektiğini ifade etti.
- Kuru soğan, marketlerde fiyatı en fazla düşen ürün oldu
Market fiyatlarındaki yıllık değişime ilişkin bilgi veren Bayraktar, "2019 yılında fiyatı en fazla artan ürün, marketlerde yüzde 50,8 ile fındık, üreticide yüzde 120,5 ile limon, fiyatı en fazla düşen ise marketlerde yüzde 39 ile kuru soğan, üreticide yüzde 41,5 ile kabak oldu." diye konuştu.
Bayraktar, son yıllarda hem büyükbaş hem de küçükbaş hayvan sayısında artış görüldüğüne dikkati çekerek şunları kaydetti:
"Büyükbaş hayvan sayısı 2019 yılında 17,3 milyondan 18,3 milyona, küçükbaş hayvan sayısı 47,4 milyondan 49,8 milyona çıkmıştır. Yalnız kırmızı etteki sorunumuz devam etmektedir. 2016 yılında 1 milyon 173 bin tona kadar çıkan kırmızı et üretimi, 2017 yılında 1 milyon 126 bin tona, 2018'de 1 milyon 119 bin tona inmiştir."
Geçen yılın son döneminin besiciler için sıkıntılı geçtiğini belirten Bayraktar, bu kesimin yüksek yem fiyatlarından şikayet ettiğini dile getirdi.
Bayraktar, artan süt üretiminin de ilgili sektör açısından olumlu bir gelişme olduğunu söyledi. Bayraktar, "Öyle ki 2010 yılında 13,5 milyon ton olan toplam süt üretimi yüzde 63,7'lik artışla 2018 yılında 22,1 milyon tona çıkmıştır." dedi.
Canlı hayvan ve et ithalatının ülkeye fayda sağlamadığını vurgulayan Bayraktar, "Üretici, devletin vereceği desteklerle ve gümrük vergilerindeki koruyucu önlemlerle ülke ihtiyacını rahatlıkla karşılayabilir." ifadesini kullandı.
- 2020'den beklentiler
Türkiye açısından stratejik ürün olan buğdayda ithalatın arttığına işaret eden Bayraktar, kullanılmayan tarım alanları değerlendirilerek ve verimlilik artırılarak yaklaşık 30 milyon ton buğday üretim rakamına ulaşılabileceğini söyledi.
Bayraktar, çiftçinin üretimini planlayabilmesi için desteklerin "ekim sezonundan" önce açıklanması gerektiğini ifade etti.