Verginin akaryakıt fiyatlarına etkisi resmi raporlara da yansıdı. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) raporuna göre, benzinin vergisiz fiyatı mazottan ucuza gelirken işler Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ile değişti.
Mazota gelen vergi 2 TL 27 kuruşta kalırken benzine 2 TL 95 kuruş vergi kondu. Avrupa’da benzine en çok vergi konan 3. ülke olan Türkiye’de benzin ile mazot arası vergi oranı farkı yüzde 10’u buldu.
EPDK raporuna göre vergiler çıkarıldığında, haziranda 95 oktan benzinin litresi 2.10 TL, motorinin litresi 2.14 oldu. Türkiye yüksek benzin fiyatında sadece Danimarka’nın arkasında kalırken mazotta da Danimarka, Finlandiya ve Yunanistan’ın ardından en pahalı vergisiz fiyata ulaşıldı.
Bu fiyatta, uluslararası piyasalardaki artan mazot talebinin, benzinin yeterince alıcı bulamamasının yanı sıra Türkiye’ye özgü ulusal marker ve istihdam maliyetlerinin de etkili olduğu belirtildi. Türkiye’deki Kaçak da vergisiz akaryakıt maliyetlerini artırıyor.
Vergisiz hali mazottan ucuza gelen benzin, vergilerden sonra haziran sonu itibariyle İstanbul’da 5.11 TL’ye çıkarken mazot 4 TL 46 kuruşta kaldı. Türkiye’de satılan benzinin yüzde 61’ini vergi oluşturdu. Bu oran mazotta yüzde 51.
İDO’da, tarlada mazot
Mazotla birlikte yüzde 18’lik vergi dilimine tabi olan benzine asıl kötü haber ÖTV’den geldi. Mazota litre başına 1.5 TL vergi uygulayan Maliye, benzinden 2.1 TL vergi aldı.
Mazotun cazip vergilere sahip olmasının sebeplerinden biri Avrupa’da da olan tarımı destekleme eğilimi. Gemicilerin, özellikle de İstanbul Deniz Otobüsleri (İDO) gibi işletmelerin de mazottaki düşük vergiden yararlandığı belirtiliyor.
Akaryakıtta kredi kartı payı azaldı
Kredi kartıyla alışverişlerdeki büyümeye akaryakıt yetişemedi. Kredi kartıyla yapılan alışverişlerdeki benzin ve mazot payı düştü.
Kredi kartı ödeme tutarı bu yıl haziranda geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 42 artarak 6.5 milyar liraya yükseldi. Bankalararası Kart Merkezi verilerine göre, Nisan ayında yapılan 3 milyar 582 milyon liralık kredi kartlı akaryakıt satışı, mayıs ayındaki 3 milyar 764 milyon liralık satışın gerisinde kaldı. Buna karşın akaryakıt satışında kredi ve banka kartının payı düştü.
Güney Akım hattına ‘batık gemi’ ayarı
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Güney Akım Açık Deniz Boru Hattı Türkiye kesimine ilişkin hazırlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Raporu’nu onayladı. Hatta, gemi batıkları için de önlem alındı.
Onaylanan rapora göre boru hattı yapım sürecinin çevre üzerinde kayda değer bir etkisi olmayacak. Rapora göre boru hattı, Türkiye kıyısından 110 kilometreyi aşkın uzaklıkta, 2200 metreyi bulan derinlikte inşa edilecek.
150 metre öteden...
Karadeniz’in 100 ila 200 metreyi aşan derinliklerde oksijen barındırmamasından dolayı boru hattının çevre üzerindeki etkisinin asgari düzeyde olması bekleniyor.
Raporda, olası etkilerin ortadan kaldırılması ya da azaltılması için önlemler belirleniyor. Boru hattının güzergâhı, deniz dibindeki gemi batıklarının inşaat sürecinden etkilenmemesi için batıkların en az 150 metre uzağından geçecek.
Ankara’da gaza toptan çözüm
Ankara’da kota getirilen ön ödemeli doğalgaz satışlarında yeni bir geri adım gündemde. Zamlara karşı toptan alış olanağı sağlayan ön ödemeli sayaçların mekanik sayaçlarla değiştirilmesi planlanıyor.
Ankara’da geçtiğimiz yıl sonbaharda vatandaşların toplu gaz alması üzerine sıralar oluşmuştu. Pek çok vatandaş istediği zaman doğalgaz temin edememişti. Tepkiler üzerine ön ödemeli doğalgaz satışında kota artırılmıştı.
135 lira olarak uygulanan kota önce 250 liraya, daha sonra 500 liraya çıkarılmıştı. Kota 2014’ün ilk 3 ayı için de 600 TL olarak belirlenmişti. Bu uygulamadan, geçtiğimiz bahar aylarında geri adım atıldı. Ön ödemeli doğalgaza başvuran vatandaşlar 140 lira kotayla sınırlandı.
Enerji Bakanı Taner Yıldız bir soru önergesine yanıtında ön ödemeli sayaçtan mekanik sayaca geçiş çalışmalarının başladığını belirtti.