Hazine ve Maliye Bakanı Nebati, AA Editör Masası'nda gündeme ilişkin açıklamalarda bulundu. Geçtiğimiz hafta açıklanan orta gelirliye yönelik 'Yeni Evim' projesinin ardından Bakan Nebati ikinci el konutlarla ilgili çalışma başlatıldığını duyurdu.
İki konut kampanyası düzenlendi. Bir tanesi TOKİ'nin düzenlemiş olduğu yüzyılın kampanyasıydı. Bu kampanya sayesinde özellikle de asgari düzeyde konuta ulaşımda zorluk çekenlere kapı aralamış olduk. İkinci kampanyayı uzun süren çalışmalar sonucunda sonuca getirip ilan ettik. Şartları izah ederek ortaya koyduk. Amacımız, zaman zaman bu kampanyaları yapıyoruz. Konut üreticileriyle de kampanya yaptık. Bunu sadece faiz kampanyasına dönüştürmeyelim, finansal bir mimari olsun. Özellikle de orta gelir seviyesindeki vatandaşlar konuta ulaşırken bunu kalıcı olarak bilsin, üretici de önünü görsün. Mortgage'ın bir uygulamasını da gerçekleştirmiş olalım. 15 yıl vade yaptık. Orta gelir seviyesindeki vatandaşların konut fiyatlarında yükseliş oldu. İlk yıllardaki taksitlerin ödenmesi konusunda kolaylıklar getirdik. Faizi asgari seviyeye getirdik.
Daha önceki kampanyalarda konut fiyatları yükseldi, konuta ihtiyacı olmayanlar aldılar, evini satanlar da paraları dövize yatırdılar. Konut fiyatlarının yükselmesi için kimlerin niçin yaptığını radarla takip altına almış olduğumuz için internet sitelerinden emlakçılara kadar her türlü fiyatlandırma bizim elimizde. Bunu yapmayın diyoruz. Bizim amacımız konuta ihtiyacı olan vatandaşların konut alabilmeleri. İlk 3 yıl kendisi kirada oturuyormuş gibi taksit belirledik. Hazine Bakanlığı olarak faizin büyük kısmını üstlenmiş olacak. 5 yıl da satılmayacak.
İkinci elle ilgili talep var. Bankalarımızla görüşerek özel hukuk çerçevesi içinde bu oranlardan faydalanmamak kaydıyla ikinci elde çalışma yapılıyor, son noktaya geldiğimizde belirlenen faiz oranlarıyla ikinci el konut konusuna girilebilir.
Olağanüstü dönemlerdeki şartlarla ilgili aldığınız kararları olağan dönemlerde yapmayacaksınız. Geçen yıl kiracılarımızı rahatlatmak için konutlarda yüzde 25'lik sınır getirmiştik, Temmuz ayında bitiyor. Burada konut fiyatlarındaki yükseklikten şikayetçi bulunan vatandaşların kira veriyormuş gibi ev sahibi olmasını sağlıyoruz. Buna ek olarak bankaların konut kullanımında ortaya koymuş olduğu sert duruşu bu kampanyalar dışında konut edinimi sağlayacak imkanları gevşeteceğiz. Önümüzdeki süreçte konut sahipliği daha da kolaylaşmış olacak. Her attığınız adımda mutlak surette birileri bu işten günün kısa karı diye düşünür açık kapılarından faydalanmak ister.
Bir önceki kampanyalarda bu açık kapıdan faydalananların sayısı ilkinde çok fazlaydı, sonra aldığımız tedbirlerle azaldı. Gerekli tedbirleri alıyoruz. İstismarlar var diye bu işlerden kısa getirisi var diye bakanlar var diye vatandaşın ihtiyacı olan işlemlerde vatandaşı engelleyici davranışlarda bulunamayız. Kullandırdığımız kredilerdeki miktar tükenirse imkanımız var. Pazartesi gününden sonra gelecek olan taleplere biz gerekirse adımlar atılması hasıl olursa yapacağız. Konuta gidenin paranın mutlak suretle konut üretiminde kalması koşulumuz var. İstismarlar yukarı gidiyorsa fazla yumuşatmışız.
EYT için işverene verilecek kredi desteğinin ayrıntılarını açıklayan Nebati, "36 aya kadar vadesi, 6 ay ödemesiz dönemi olacak. Faiz oranları da düşük. Bankalar ve katılım finans kurumları da iştirak edecek" diye konuştu.
KGF paketlerimizle ilgili basın toplantımız olacak. 14 başlığı olan Türkiye'deki tüm vatandaşlarımızı ilgilendiren bir kampanya. Gayrimenkulle ilgili bir tarafta satın alacaklara yönelik kampanya üreticiler için kampanya yaptık. EYT ile ilgili de karar alındı. EYT kanunu meclisten geçtiğinde başvurular başlayıp insanlar emekli olmaya başlayacaklar. KOBİ'lerimiz başta olmak üzere öngörülmeyen bir maliyet çıkacak. Yanında birlikte çalıştığı personelinin 10-15 yıl sonra emekli olacağını düşünürken bu yıl ciddi sayıda emekli olacak sayı var. Bir yılın değerlendirmesi toplantımız olacak. EYT ile ilgili bir firma öngöremediği ama karşı karşıya kalacağı kıdem tazminatını biz karşılayacağız ve doğrudan çalışanın hesabına gidecek. Herkes bütçe üzerindeki yükü konuşuyor. Evet yük geliyor ama bunun karşılığını koymuş durumdayız. Biz bir karar aldık, kararın etkilenenleri var. EYT'den emekli olanlar mutlu ama kıdem tazminatını ödeyecek vatandaşlar var. Köşe başında az sayıda işçi çalıştıran da etkilenecek. Vatandaşa sıkıntı yaşama diyoruz, kıdem tazminatın hazır. Çalışana da kıdem tazminatını hesabına biz yatıracağız.