Doların sonu mu geliyor?
ABD kaynaklı küresel mali kriz beraberinde bir çok yeni önerinin de su yüzüne çıkmasına neden oldu.
Rusya, geçen hafta G-20 Toplantısı'nda, IMF'nin dolara karşı alternatif olabilecek yeni bir para biriminin çıkarılması yönünde teklifte bulunmuştu.
Gazeteport'ta yer alan habere göre, Benzer bir öneri de Çin'den geldi. Çin Merkez Bankası Başkanı Zhou Xiaochuan, kaleme aldığı makalede dünyanın yeni bir para birimine geçmesi gerektiğini savundu.
Peki dünya, dolara alternatif olacak yeni bir para birimine geçebilir mi?
'KEYNES'İN HAYALİYDİ'
Konuyla ilgili Gazeteport'a özel açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Seyfettin Gürsel, dolara karşı yeni bir para biriminin ünlü ekonomi profegörü John Maynard Keynes'in hayali olduğunu ancak o dönemde ABD'nin böyle bir öneriyi kabul etmediğini söyledi.
Gürsel," Keynes zamanında böyle bir öneride bulunmuş, ancak ABD bunu kabul etmemişti. Bu aslında dünyada dolar egemenliğinin bitmesi demekti. Çin, dolar rezervi bulundurmanın o kadar da anlamlı olmadığını anladığı için böyle bir öneride bulunuyor. Dolar, ileride emtia fiyatları karşısında değer yitirecektir. Çin ve Rusya'nın yeni bir para biriminde diretmesi gayet mantıklı" dedi.
YENİ PARA GELİRSE ABD'NİN CARİ AÇIĞI NE OLACAK?
Prof. Gürsel sözlerini şöyle sürdürdü:
"IMF önderliğinde yeni bir para birimi çıkarsa, ABD, cari açığını kapatmak için bu paradan satın almak durumunda kalacak. Bu, şu anda gerçekleşmesi çok güç bir olay ancak öte yandan mevcut konjonktür dünyayı böyle bir yola götürebilir. Doların egemenliğinin bir şekilde bitmesi gerekiyor. Rusya ve Çin yeni para birimi konusunda bastıracaktır. Avrupa'nın da bu konuda nasıl bir karar vereceği büyük önem taşıyor. Dolara karşı alternatif yeni bir para birimi yaratma konusu şu an için hayal olsa da, yarın için hayal değil."
'ABD İZİN VERMEZ' Merkez Bankası Eski Başkanı Gazi Erçel ise, yeni para biriminin dünyadaki siyasi sistemin dengelerini bozacağını ifade ederel," IMF'in zaten şu anda bağımsız bir para birimi var. Dolara karşı bundan başka yaratılacak bir para birimi ekonomik dengelerle birlikte siyasi dengeleri de bozacaktır. Yeni para birimi ABD'nin işine gelmeyecek bir durum. Dünyada tek bir para birimi demek, doların bitmesi demektir. O yüzden bu şimdilik ruya olur" şeklinde konuştu.
'HERŞEY OLABİLİR' UniCorn Capital Ekonomisti Özlem Bayraktar Korcan ise, dolara karşı yeni bir para biriminin çıkmasının şu an için hayal olduğunu ancak küresel mali krizin etkilerine bakıldığında dünyada artık hiçbir şeyin hayal olmadığını ifade etti.
Korcan," FED'in tarihi açıklaması kuşkusuz Çin'in işine geldi. Çin'in elindeki ABD hazine bonolarını düşündüğümüz zaman, FED'in açıklamasından sonra bu ülkenin rahatladığını anlayabiliriz. Şu an için doların dünyadaki tek para birimi olmamasını mümkün görmüyorum. Euronun da uzun vadede değer kazanacağını göreceğiz" dedi.
'BİR DAHA KRİZ OLMAZ' Turkish Yatırım Finansal Strateji Müdürü Gökhan Uskuay ise, Gazeteport'a yaptığı açıklamada yeni para birimi konusunda ABD'nin onayının şart olduğunu söyledi.
Uskuay şöyle konuştu:
"Rusya ve Çin'in böyle bir talepte bulunması mantıklı. Özellikle Rusya'nın, doların dünyadaki tek alternatif olması konusunda ciddi sıkıntıları var. Petrol gelirleri, dalgalanan dolarla bütçelerini olumsuz etkiliyor. Çin de hem emtia üreticisi, hem de alıcısı. ABD buna evet derse herkes evet der. Şu anda yurt dışındaki tüm değerli emtialar dolar cinsinden işlem görüyor. ABD'nin bundan vazgeçmesi şu an için imkansız. ABD bu gelirinden vazgeçemez. Böyle bir durum olursa ABD, dünyanın jandarması olamaz ancak yeni bir para birimi çıkarsa da mükemmel olur. Herşey çok sağlıklı gelişir. Dünyada bundan sonra kriz olmaz. G-7 ve- G - 20 para birimlerinden oluşacak bir sepet global finans sektörüne ilaç gibi gelir."
REKOR DÖVİZ REZERVİ Çin Merkez Bankası'nın dolar rezervi ise 2 trilyon dolarlar seviyesinde. Japonya 973 milyar dolarlık döviz ve altın rezervi ile ikinci, Rusya 479.4 milyar
dolarlık altın döviz rezervi ile üçüncü sırada yer alıyor.
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası'nın dolar rezervi şu anda 68 milyar 817 milyon seviyesinde.
Dünya rezerv artışının üçte biri Çin’den, gerisi ise büyük ölçüde Japonya, Kore, Singapur, Rusya ve Tayvan’dan kaynaklanıyor.
IMF: REZERV PARA BİRİMİ OLUŞTURULMASI UZUN VADELİ BİR KONU
IMF Baş Ekonomisti John Lipsky, uluslar arası bir rezerv para birimi oluşturulması fikrinin yeni olmadığını ve daha bir süre tartışılmaya devam etmesinin beklendiğini söyledi.
Çin'in dün yaptığı 'dolar yerine yeni bir para birimi oluşturulsun' teklifini değerlendiren Lipsky, "Bu tip tartışmalar uluslararası ekonomik ve finansal sisteme ilişkin endişeleri yansıtıyor. Bu konunun kısa vadeli olduğunu sanmıyorum" diye konuştu.
Haber Gönder
