Döviz getiren "çöğür"ün hasadı başladı

UĞUR ÇİÇEK - Türkiye'nin önemli çöğür (tohumdan yetiştirilen küçük anaç fidan) ve aşılı fidan üretim merkezlerinden Bursa'nın İnegöl ilçesine bağlı kırsal Cerrah Mahallesi'nde hasat başladı.

Yıllık üretilen ortalama 20 milyon çöğürün 1,5 milyonu, çöğürden aşılanan 7 milyon fidanın da 3 milyonunun ihraç edildiği kırsal mahallede, ortalama 10 milyon dolar civarında döviz girdisi sağlanıyor.

Cerrah Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Mehmet Bayram, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kooperatiflerinin 2007 yılında kurulduğunu, 2011'den itibaren 66 ortak ile çöğür üretimine başladıklarını söyledi.

- "Yurt dışına 1,5 milyon civarında çöğür gönderiyoruz"

Fidancılık sektörüne hitap eden bir üretim yaptıklarını, ülke genelinde yetiştirilen fidanların büyük kısmının anacının Cerrah'tan gittiğini anlatan Bayram, şunları kaydetti:

"Şu anda 20 milyon civarında çöğür üretimimiz var. Ürettiğimiz çöğürler ağırlıklı İzmir'e, Isparta'ya gidiyor, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ne gidiyor. Aslında yaptığımız iş çok güzel. Tohumdan ürettiğimiz anaç, fidana dönüştürdüğümüz an 40 yıl yaşıyor. Bundan her türlü canlı faydalanıyor, ülkemiz faydalanıyor. Kaldı ki yurt dışı da faydalanıyor. Bizim yurt içi ayağımız olduğu gibi aynı zamanda yurt dışı ayağımız da var. Yurt dışına ortalama 1,5 milyon civarında çöğür gönderiyoruz."

- "Bizim fidanlarımız daha kaliteli"

Bayram, aşılı fidan ihracatının ülke genelinde 10 milyon civarında olduğunu, İnegöl'ün ise ürettiği 7 milyon fidanın 3 milyonunu yurt dışına gönderdiğini belirterek, şöyle devam etti:

"Türkiye genelindeki ihracatın mali değeri 30 milyon dolarken, İnegöl'den ihracatımız 10 milyon dolar civarında. Bu rakam, ilçemiz ve ülkemiz için güzel. Bu rakamların 50 milyon dolara yükselmesini istiyoruz. Ekip olarak Kazakistan'a gidiyoruz. Pazarlarımızı geliştirmek istiyoruz. Ülkemizde üretici olmak kolay ama desteğe ihtiyaç var. Pazarlama sıkıntılarımız var. Biz aslında Avrupa'dan daha güzel ve kaliteli fidan üretiyoruz. Ama mevzuatın altı biraz daha doldurulursa Avrupa'ya da fidan satabiliriz. Avrupa bugün 5-6 dolara fidan satarken, biz niye 2-3 dolara fidan satalım? Bugün 2,5 dolara fidan satıyoruz ve bizim fidanlarımız daha kaliteli."

- "Bu iş uzun ve meşakkatli bir iş"

Üreticilerden Ragıp Kutlu da ağırlıklı olarak ülke genelindeki fidancılar için çöğür üretip sattığını söyledi.

"Bu iş uzun ve meşakkatli bir iş." diyen Kutlu, şunları dile getirdi:

"Türkiye'deki anaç fidanların yüzde 65'i Cerrah'tan karşılanıyor. Türkiye'deki tüm meyve anaçları da Cerrah'ta üretilir. Bunun üretimi, pazarlaması zor. Çöğür üretimi 6 aylık bir evre. Ancak tohumdan, fidana tam 3,5 yıl sürüyor. Fideyi biz tüm Türkiye'deki firmalara satıyoruz. Biz dahil bunu alanlar ihracat yapıyor. Bu süreçte ekonomiye katkı sağlıyoruz. "

Cerrah Mahallesi Muhtarı Hasan Ayar da mahallenin fidancılık ile geçindiğine dikkati çekti.

Ayar, buradan yurt dışına fidan ihraç edildiğini belirterek, "Ülke ekonomisine büyük bir katkı sağlıyoruz. Kooperatif başkanımız, fidan üreticilerimiz bakanlığımızdan destek bekliyor. Fidan hasadı başladı. Mahalle olarak geçim kaynağımız ilk olarak çöğür." ifadelerini kullandı.