İSTANBUL (AA) - Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türkiye- Kazakistan İş Konseyi Başkanı Mert Sarı, Kazakistan'daki Türk yatırımlarının toplam tutarının 3 milyar dolar civarında olduğunu bildirdi.
Sarı, DEİK'in düzenlediği Türkiye-Kazakistan İş Forumu'nda yaptığı konuşmada, Kazakistan'ın bağımsız olduğu tarihten itibaren ekonomik istikrarın sağlanması, piyasa ekonomisinin altyapısının oluşturulması ve kurumsal reformlar alanında büyük mesafe katettiğini söyledi.
Sahip olduğu iktisadi potansiyel, bölgesel ve uluslararası sorunların çözümüne yönelik yapıcı politikalar, siyasi ve ekonomik istikrarın Kazakistan'ı Avrasya bölgesinin kilit ülkelerinden biri haline getirdiğini vurgulayan Sarı, son 7-8 yılda AGİT Zirvesi, Asya Kış Oyunları gibi uluslararası organizasyonlar ve Suriye barış görüşmeleri dahil, kritik öneme sahip uluslararası toplantılara ev sahipliği yapan Kazakistan'ın, geçen yıl EXPO Fuarı'nı da büyük bir başarıyla gerçekleştirdiğini kaydetti.
Türkiye ile Kazakistan arasındaki ekonomik ilişkilerin "başlangıç yılı" denilebilecek 1992'de karşılıklı ticaretin sadece 30 milyon dolar olduğunu, bu rakamın hızla artarak 2005 yılında 1 milyar dolar sınırını aştığını bildiren Sarı, şunları kaydetti:
"Türkiye'nin Kazakistan'a ihracatı 1 milyar dolar seviyelerinde bulunmaktadır. Bu rakamın üzerine fazla çıkamıyoruz, hatta bazen çok altında gerçekleşiyor. Kazakistan'ın Türkiye'ye yaptığı ihracatta ana kalemler; enerji kaynakları ve metal ham maddesidir. Kazakistan ikili ticarette fazla verse de, bunun kaynağı yüksek katma değerli ürünler değil. Karşılıklı ticaretin artırılması önündeki engellerin tespit edilerek yeni projeler geliştirilmesi ve en önemlisi de, ticaretin yapısının iyileştirilmesi gerekmektedir. Kazakistan’dan ihtiyacımız olan işlenmiş sanayi ürünleri almaya karşı değiliz. Gelişmekte olan Kazakistan sanayisi, hizmetler sektörü, hatta tarım sektörünün de makine, ekipman ve diğer sermaye malları ihtiyacını en uygun koşullarda Türkiye’nin karşılayabileceğini düşünüyoruz. Her iki tarafın kazançlı çıkacağı ticaret modellerinin belirlenmesi ve uygulanması pekala mümkündür ve bu yönde mutlaka ortak çalışmalar yapılmalıdır."
\
- "Türk firmaları, yaklaşık 15 bin Kazak vatandaşına istihdam sağlıyor"
Mert Sarı, Türkiye-Kazakistan arasında karşılıklı yatırımlar alanında yakın iş birliği olduğunu ifade ederek, "Kazakistan İstatistik Ajansı verilerine göre, Türkiye, Rusya ve Çin'den sonra Kazakistan'da en fazla yabancı hisseli şirkete sahip 3. ülkedir. Resmi rakamlara göre, Kazakistan'daki Türk yatırımlarının toplam birikimli tutarı 3 milyar dolar civarında." şeklinde konuştu.
Kazakistan'da çeşitli alanlarda çalışan Türk firmalarının, yaklaşık 15 bin Kazak vatandaşına istihdam sağladığını kaydeden Sarı, "Son yıllarda giderek güçlenen Kazakistan özel sermayesinin Türkiye’de bankacılık ve finans, otel işletmeciliği ve diğer sektörlerdeki yatırım faaliyetlerinde artış gözlenmektedir." dedi.
\
- "Kazakistan, dünyanın 9. büyük ülkesi"
Kazakistan'ın Ankara Büyükelçisi Abzal Saparbekuly de Kazakistan'ın toprak büyüklüğü bakımından dünyanın 9. büyük ülkesi olduğunu hatırlattı.
Kazakistan'a 2005 yılından beri doğrudan 260 milyar doların üzerinde yatırım yapıldığını belirten Saparbekuly, "Bu yıl Kazakistan'daki yabancı yatırımların artış oranı yüzde 20 civarındadır. Yatırımların yıl sonunda 25 milyar dolar olması beklenmektedir." dedi.
Saparbekuly, Kazakistan'a yapılan yatırımların büyük kısmının enerji alanında olduğunu bildirdi.
\
- "Kazakistan, Türkiye'ye 1 milyar dolardan fazla yatırım yaptı"
Kazakistan'ın Yatırımlar ve Kalkınma Bakanlığı Yatırımlar Komitesi Başkanı Yerlan Hairov ise Kazakistan'ın Türkiye'ye 1 milyar dolardan fazla, Türkiye'nin de Kazakistan'a 3 milyar doları aşkın yatırım yaptığını bildirdi.
Hairov, "Türkiye, Kazakistan için çok stratejik bir ortaktır. Dostluk ve kardeşlik içerisindeyiz. Türkiye, yabancı yatırımcılar içerisinde ilk 10'un içerisinde." dedi.
Kazakistan Uluslararası Ticaret Odası Başkanı Ayan Yerenov, yatırımcılara genel ticari-ekonomik iş birliği konusunda yardımcı olduklarını ifade ederek, bugün Çin'de çok önemli gelişmeler yaşandığını, Kazakistan'ın da Çin'in en önemli komşusu olduğunu söyledi.