Manda sayısı desteklerle artıyor

MUSTAFA ÇALKAYA - "Anadolu Mandasının Halk Elinde Islahı Projesi" çerçevesinde üreticilere sağlanan desteklerle, 2010'da 85 bine kadar gerileyen manda sayısı 200 bin seviyesine yaklaştı.

Türkiye Damızlık Manda Yetiştiricileri Merkez Birliği (DMYMB) Genel Başkanı Hüseyin Yılmaz, AA muhabirine, 1980'li yıllarda bir milyonun üzerinde olan manda varlığının sulak alanların daraltılması ve süt inekçiliğinin desteklenmesi sonucunda 2010'da 85 bine kadar gerilediğini söyledi.

Manda sayısını tekrar artırmak için 2012'de Anadolu Mandasının Halk Elinde Islahı Projesi'nin başlatıldığını anımsatan Yılmaz, "Projeyle manda yetiştiriciliğini teşvik amacıyla yetiştiricinin ilgisi çekildi. Sağlanan desteklerle manda varlığımız şu an neredeyse 200 bin başa ulaştı. Bu varlığımızın daha da artırılması lazım." dedi.

Yılmaz, manda yetiştiricileri olarak verim artışı ve güvenilir manda ürünleri sunabilmek için çalıştıklarını ifade ederek, ıslah çalışmalarıyla mandaların süt miktarı, yavrulama oranı ve canlı ağırlıklarında gözle görülür artış gözlemlendiğini dile getirdi.

Birliklerin kurulmasıyla Anadolu mandasının daha çok ilgi gördüğünü ve çok değerli olan manda ürünlerinin tüketicilerin dikkatini çektiğini anlatan Yılmaz, "Bugün üretimi yapılan süt, kaymak, yoğurt, peynir ve tereyağı pazarlamasında herhangi bir sıkıntı yaşanmamaktadır. Üretilen süt miktarı az olduğundan ve genelde yerel pazarlarda satıldığından şu an süt fabrikalarına verilmemektedir." diye konuştu.

- "Genç kuşaklar manda etine soğuk bakıyor"

Anadolu mandasının diğer hayvan cinslerine göre hastalıklara karşı çok daha güçlü olmasının yetiştiricilere avantaj sağladığını belirten Yılmaz, mandanın, sığırların yemediği selüloz oranı yüksek kaba yemleri tüketmesinin de yetiştiricilerin işini kolaylaştırdığını kaydetti.

Yılmaz, sektörün en büyük sıkıntısının genç kuşakların mandayı tanımaması olduğunu ifade ederek, genç kuşakların sığır etine göre çok daha az kolestrol ve yağ içeren, ayrıca daha sağlıklı olduğu bilinen manda etine soğuk baktığını sözlerine ekledi.

Türkiye İstatistik Kurumuna göre, 2010-2019 Haziran dönemindeki büyükbaş hayvan sayısı şöyle:

Sığır

Manda

2010

11.369.800

84.726

2011

12.386.337

97.632

2012

13.914 912

107.435

2013

14.415 257

117.591

2014

14.223 109

122.114

2015

13.994 071

133.766

2016

14.080 155

142.073

2017

15.943 586

161.439

2018

17.042 506

178.397

2019 (6 ay) 18.070.500 180.8262010-2019 Eylül dönemi kırmızı et üretim verileri (ton) şu şekilde :

Keçi etiKoyun etiManda eti Sığır etiToplam201023.061135.6883.387618.583780.719201123.318107.0761.615644.906776.915201217.43097.3341.736799.344915.844201323.554102.943336869.292996.125201426.77098.977525882.0001.008.272201533.990100.0213261.014.9251.149.262201631.01182.4853511.059.1961.173.043201737.525100.0581.339987.4811.126.403201813.603100.8314021.003.8591.118.6952019 (9 ay)13.56883.25873813.004909.903