SPM: Aralık-2018 döneminde işsizlik yüzde 13’e yükselebilir

İstanbul, 11 Mart (DHA) - Türkiye’de istihdam konusunda kısa vadeli geleceğe dönük tahmin yapan TOBB ETÜ Sosyal Politikalar Uygulama ve Araştırma Merkezi (SPM), Cuma günü ilan edilecek Aralık-2018 dönemi işsizlik oranının, Kasım dönemine göre 0.7 puan artışla yüzde 13 olacağını tahmin etti.
SPM’nin tahminine göre Aralık döneminde tarım dışı işsizlik 0.8 puan artarak yüzde 15.1 ve 2018 yılı genelinde işsizlik oranı için de yüzde 10.9 olarak tahmin edildi.
SPM Direktörü Prof. Dr. Serdar Sayan gözetiminde; araştırmacı Pınar Kaynak, genel işsizlik oranı, tarım dışı işsizlik oranı, istihdam oranı ve sanayi istihdamı rakamlarına dair tahminlerini; bu verilerin kendi geçmiş değerleri ile GSYH ve Sanayi Üretim Endeksi’nin (SÜE) geçmiş değerlerini kullanarak gerçekleştirdi.
"İşsizlik verilerindeki artışın devam edeceğini düşünüyoruz"
Kaynak, geçen yılın üçüncü çeyreğinde gayrisafi sabit sermaye oluşumunun (kamu ve özel sektör yatırımları toplamı) yüzde 4.0 küçüldüğünü, diğer yandan Aralık döneminde ihracatın bir önceki döneme göre yüzde 10.5, ham madde ithalatınınyüzde 1.0 gerilediğini ifade ederek, “Diğer yandan, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretim endeksi ise (SÜE) 1.6 puan azaldı. Tüm bu gelişmelerin Aralık dönemi işgücü piyasalarına yansıması beklenmelidir. Kasım döneminde işsizlik verilerindeki artışın devam edeceğini düşünüyoruz” dedi.
Mevsimsellikten arındırılmış tarım dışı işsizlik
SPM, Mart-2019 “Sanayide Gelişmeler ve İstihdam Eğilimleri” çalışmasının sonuçlarını açıklarken, Aralık-2018 dönemine ait 15 Mart’ta ilan edilecek işsizlik oranı tahminini de kamuoyuyla paylaştı.
SPM, 15 Mart’ta açıklanacak Aralık dönemi işsizlik verilerinde mevsimsellikten arındırılmış tarım dışı işsizlik oranının 0.4 puan artarak yüzde 14.5; istihdam oranının ise 0.6 puan azalarak yüzde 45.9 seviyesinde gerçekleşmesinin tahmin edildiğini ifade ederek, sanayi istihdamının ise ufak bir artışla 5 milyon 661 bin kişi seviyesine çıkacağını vurguladı.
"Kasım 2018 dönemi işsizlik verileri tahminimizi aşmıştır"
Geçen ay yayımlanan bültende işsizlik verilerindeki artışın devam etmesi beklentisinde oldukları anımsatılan SPM çalışmasında, “15 Şubat tarihinde ilan edilen Kasım 2018 dönemi işsizlik verileri tahminimizi aşmıştır ve işsizlik oranı yüzde 12.3, tarım dışı işsizlik oranı ise yüzde 14.3 olarak açıklanmıştır. Mevsimsellikten arındırılmış tarım dışı işsizlik oranı ise yine beklentimize paralel olarak artmış ve yüzde 14 olarak açıklanmıştır” denildi.
Sanayi istihdamında ise Kasım dönemi değerine ilişkin tahmin edilen rakam 5 milyon 652 bin kişi iken, gerçekleşmenin 5 milyon 656 bin kişi olduğu anlatılan çalışmada, bu verinin de Aralık döneminde 5 milyon 661 bin kişi seviyesinde seyredeceği öngörüldü.
"Aralık dönemi işgücü piyasalarına yansıması beklenmelidir"
Çalışmanın sonuç bölümünde ise yüzde 13 olan Aralık-2018 dönemi işsizlik tahmininin gerekçeleri ise şöyle açıklandı:
“Kasım döneminde işsizlik verilerindeki artışın devam etmesi beklenmelidir. 2018 yılının 3. çeyreğinde gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 4.0 küçülmüştür. Diğer yandan Aralık döneminde ihracat bir önceki döneme göre yüzde 10.5, ham madde ithalatı yüzde 1.0 azalmıştır. Diğer yandan, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretim endeksi ise (SÜE) 1.6 puan azalmıştır. Tüm bu gelişmelerin Aralık dönemi işgücü piyasalarına yansıması beklenmelidir. Yaptığımız sayısal tahminler de bu beklentimizi destekler niteliktedir.”
Çalışmada Aralık-2018 dönemine ilişkin tahminlerle birlikte 2018 yıllık işsizlik oranlarını hesaplamanın da mümkün olduğu belirtilerek, “Aralık dönemi tahminlerimize bağlı olarak, 2018 yılı itibariyle yıllık işsizlik oranının yüzde 10.9, tarım dışı işsiz oranının yüzde 12.9, mevsimsellikten arındırılmış tarım dışı işsizlik oranının yüzde 12.9 ve istihdam oranının yüzde 47.4 olarak gerçekleşmesini bekliyoruz” denildi.
SPM çalışmasında TÜİK’in Kasım 2018 genel işsizlik oranını yüzde 12.3 olarak açıkladığı ifade edilerek, bu oranın bir önceki yılın aynı döneminden 2.0 puan, Ekim 2018 dönemi işsizlik oranından ise 0.7 puan yüksek olduğu belirtildi.
Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücü azaldı
İşsiz sayısının geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 21.6 arttığı anlatılan çalışmada, tarım dışı işsizlik oranının da Ekim dönemine göre 0.7 puan arttığı ve yüzde 14.3 seviyesine çıktığı kaydedildi ve “Bu oran bir önceki yılın aynı döneminden 2.1 puan yüksektir” denildi.
SPM’nin Kasım-2018 dönemi işsizlik verilerine yönelik diğer tespitleri ise şöyle:
İşgücü: Kasım döneminde işgücü, Ekim dönemine göre yüzde 1.1 azalışla 32 milyon 295 bin kişi olarak açıklandı. Geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 1.6’lik bir artış görüldü. Bu da 505 bin kişinin daha işgücüne katıldığını göstermektedir.
Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücü bir önceki döneme göre 84 bin kişi azalarak 32 milyon 495 bin kişi seviyesine indi.
Bu da bir önceki döneme göre yüzde 0.3’lük bir azalma, geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 1.6‘lık bir genişleme olduğuna işaret ediyor.
İşgücüne Katılım Oranı: Kasım 2018 toplam işgücüne katılım oranı (İKO) yüzde 53 olarak açıklanmıştır. Bu oran Ekim döneminden 0.7 puan düşük olmakla beraber geçen yılın aynı döneminden 0.2 puan yüksektir.
Diğer yandan, mevsim etkilerinden arındırılmış işgücüne katılım oranı Ekim dönemine göre 0.2 puan azalarak yüzde 53.4 olarak açıklandı. Bu oran geçen yılın aynı döneminden 0.3 puan yüksek oldu.
İstihdam: Kasım 2018’de imalat sektöründe istihdam bir önceki döneme göre 13 bin kişi azalarak 5 milyon 230 bin seviyesinde seyrederken, madencilik ve taş ocakçılığı ile altyapı hizmetleri sektörlerinde de toplam istihdam 27 bin kişi azaldı.
Bunlara paralel olarak sanayi sektörü istihdamı Ekim dönemine göre 40 bin kişi azalarak 5 milyon 656 bin kişi seviyesine indi.
Yıllık bazda hem imalat sektöründeki 159 bin, hem de madencilik ve taş ocakçılığı ile altyapı hizmetleri sektöründe meydana gelen 29 bin kişilik artışa mukabil, sanayi istihdamı yıllık olarak 186 bin kişi arttı.