Blockchain nasıl çalışır? Blockchain nedir?

Blockchain özel bir veritabanı türüdür. Dağıtılmış kayıt defteri (distributed ledger technology/DLT) terimini de duymuş olabilirsiniz, bu ikisi çoğu zaman aynı anlamda kullanılır.

BLOCKCHAİN NEDİR?

Blockchain yalnızca ekleme yapılabilen (append-only) bir kayıt defteridir: yani deftere yalnızca yeni veri eklenebilir. Bilgi bir kez eklendiğinde bu bilgiyi değiştirmek ya da silmek son derece zordur. Blockchain bunu her bir bloğun kendisinden önce gelen blok için bir işaretçi içermesiyle başarır.

İşaretçi aslında önceki bloğun bir hash'idir. Hashing, girdinin eşsiz bir “parmak izini” oluşturmak için verilerin tek yönlü bir fonksiyondan geçirilmesidir. Girdide çok küçük bir değişiklik yapılsa bile parmak izi tamamen başka şekilde gözükür. Bloklar arka arkaya bağlandığı için de bir kişinin sonraki blokları geçersiz hale getirmeden eski bir girdiyi değiştirebilmesi söz konusu olmamaktadır. Blockchaini güvenli hale getiren öğelerden biri de bu yapıdır.

BLOCKCHAİN NASIL ÇALIŞIR?

Çok geniş bir çalışma alanına sahip olan Blockchain teknolojisi sıklıkla kripto para birimleriyle anılsa da merkezî ya da merkezsiz pek çok endüstride kullanılmaktadır. Blockchain kullanım alanları arasında bankalardan hükûmetlere, akıllı sözleşmelerden noter işlemlerine varan sayısız resmi ve gayriresmi kullanım durumundan söz edilebilir. Teknolojinin dünya üzerindeki neredeyse tüm iş modellerinde devrimsel nitelikte değişimlere ve dönüşümlere yol açabilecek bir potansiyeli olduğu bilinmektedir.

Günümüzde blok zinciri teknolojisini oylama sistemlerine entegre eden pek çok yerleşim yeri söz konusudur. Bunun yanı sıra tedarik zincirlerinin kontrolü yine bu teknolojiyle çok daha şeffaf ve tutarlı yürütülen bir süreç halini almıştır. Önceden güveni sağlaması için ihtiyaç duyulan her türlü aracı, blokzinciri sayesinde ihtiyaç olmaktan çıkmıştır. Bu teknoloji sayesinde eskiden insanların kontrolünde olan pek çok süreç prosedür artık çok daha risksiz ve şeffaftır. Blockchain teknolojisini internetin doğuşundan beri en inovatif icat olarak nitelendiren bazı otoriteler vardır.

Blockchain teknolojisinin çalışma prensibinin altında yatan en önemli özellikler; anonim, dağıtık, merkezsiz ve kamusal olmasına karşın bozulamaz ve hacklenemez oluşudur. Bir bilgi kayıt zincirinin hem herkesçe erişilebilir hem de bozulamaz oluşu, bilgisayar bilimcileri başta olmak üzere herkesin bu teknolojiye hayranlıkla yaklaşmasına sebep olmaktadır. Bloklara işlenen kayıtların kırılamaz ve değiştirilemez olmasının altında ise basit bir mantık yatmaktadır: Blokları bozabilmek için milyarlarca kopyası olan bu kayıt defterindeki tüm blokların değiştirilmesi gerekmektedir. Böyle bir müdahalenin yapılabilmesi ise neredeyse imkansızdır.