BİZE ULAŞIN
Pandemi döneminde otomobilin adeta bir yatırım aracı haline gelmesi, ikinci el araç sektörünü gündemin ilk sıralarına taşımıştı. Fakat, 2023'ün yaz aylarında Ticaret Bakanlığı'nın fırsatçılara 'dur' diyerek, otomobilin yatırım aracı olmaktan çıkarmaya yönelik attığı adımlar, bu sefer de ikinci el otomobil piyasasında aylardır sürecek bir fiyat düşüş trendi yarattı.
Habertürk'ün haberine göre, kısa süre içinde birçok değişim yaşayan sektörde, fiyatların ne yöne gideceği merak konusu haline gelirken, analiz şirketi Cardata'dan dikkat çeken bir açıklama geldi. Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın, yılın ilk 3 aylık döneminde ikinci el araç fiyatlarının yaklaşık yüzde 15 arttığını bildirdi.
Geçtiğimiz yılın mayıs ayı sonunda ikinci el otomobil fiyatlarının ve satışlarının düşmeye başladığını hatırlatan Yalçın, "Bu durum aralık ayının son günlerine kadar devam etti ve pazar yüzde 30 daraldı. Ancak 2024’ün ocak ayıyla birlikte ikinci el pazarı yavaş yavaş hareketlenmeye başladı. İkinci ele talep artınca da satışlarda bir hareketlenmeye sebep oldu. Bir başka deyişle tüketici, 800 bin TL ile 1.2 milyon TL arasında 1-1.5 yaşındaki ikinci el araçlara, konuttan daha fazla yatırım yapmaya başladı. Yıl başından bu yana fiyatlarda aylık yüzde 3-5’lik artışlar görüldü. Bu da ilk çeyrek sonunda da ikinci elde fiyatları yüzde 12-15 seviyesinde yükselmiş oldu. Bu fiyat artışı devam edecek" dedi.
Bayramdan önce ve yaz mevsiminin yaklaşması gibi etkenlerle tüketicinin mobilite ihtiyacını gidermeye çalıştığını da söyleyen Yalçın, "Sıfır otomobil pazarındaki hareketlilik aslında benzer şekilde ikinci elde de görülüyor. Geçmişte yüksek fiyatla ikinci el otomobil satın alıp piyasa düştüğü zaman bu duruma dayanıp aracını elinde tutanlar, şimdi satışa koyuyorlar. Dolayısıyla o satışa konulan araçların fiyatı da piyasayı yükseltiyor. İkinci el araç fiyatları bir dönem olduğu gibi fahiş biçimde artmıyor ama dengesini buldu diyebiliriz" ifadelerini kullandı.
Otomobil satışlarında nakit alımların arttığını da kaydeden Yalçın, "Sıfır kilometre C segment bir otomobilin ortalama fiyatı yaklaşık 1.3-1.6 milyon TL arasında. Kredi musluklarının kapalı olduğu bir dönemde sıfır kilometre araç alımı neredeyse sadece nakit paraya döndü. Tabii buna ulaşamayan yaklaşık yüzde 60-70’lik kesim ikinci ele yöneldi. İkinci el daha fazla talep gördüğü konuma tekrardan yerleşmeye başladı. Para politikaları, enflasyon ve faizlerin durumuna göre yılın ikinci çeyreğinde ikinci eldeki talep daha da artacaktır" öngörüsünü paylaştı.
Sıfır otomobil pazarının ikinci çeyrekte hafif bir tempo kaybı yaşasa da istikrarını sürdüreceği tahmininde bulunan Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın, "Fakat ikinci el, sıfır otomobil pazarından daha dinamik ve daha istikrarlı bir şekilde büyümeye devam edecek. Markaların yüzde 15-20 daha düşük fiyatla sattığı 2023 model sıfır kilometre otomobiller tükendi. 2024 modellerin daha yüksek olan fiyatları da tüketiciyi ikinci ele yöneltecek" dedi.
Tüketicinin yeni nesil araçlara yöneldiğini belirten Yalçın, "Artık başta Çinliler olmak üzere birçok yeni markanın yoğun bir araç satışı var. Gücü yetebilen tüketici de daha fazla yeni teknolojili ikinci el otomobil almaya ve eski teknolojili aracından kurtulmaya çalışıyor. İkinci el yaş ortalaması hala 8-12 yaş. Önümüzdeki 3-4 senede ikinci el parkının çok daha gençleşeceğini öngörüyoruz" diye konuştu.
İkinci el otomobil şirketi Otomerkezi.net'in CEO’su Muhammed Ali Karakaş ise, otomobil alımlarındaki kredi kullanımında yaşanan zorluklara değindi.
Son 4-5 aylık dönemde satışlarda kredi kartlarıyla işlem yapıldığını kaydeden Karakaş, "Ancak kredi kartlarının komisyonları da son zamanlarda oldukça arttı. Kredi kartı seçeneği halen krediye göre daha avantajlı olmakla beraber birçok satıcı da senetli sistemle yüzde 70'e kadar kredilendirip 48 aya kadar vade yapmaya başladı. Şu anda tüketicinin önünde iki seçenek var, kredi kartıyla 12 taksit imkânı ve senetli sistemle 48 ay vade. Tüketici bu yolları kullanarak satın alma yapmaya çalışıyor, genel itibarıyla finansal desteği otomotiv piyasasının tamamında yok hükmünde denilecek durumda" dedi.
Karakaş, bayram ve yaz ayları etkisiyle piyasada hareketliliğin görüldüğüne, ancak hareketliliği destekleyecek finansmana ihtiyaç duyulduğuna dikkat çekerek, "Güncel durumun sürdürülebilir olmadığını düşünüyoruz, faizler en azından Merkez Bankası politika faizi dolaylarında olması gerekiyor. Zira son artırımlarla beraber bankalar çok daha yüksek seviyelerde faiz oranları belirlediler. Artı olarak kredi musluklarını da neredeyse kapattılar" ifadelerini kullandı.
İkinci el araç sektöründe, pandemi dönemindeki uygun faiz-çok stok yönünde değil, az stok ve az kârla hızlı devir yapmak üzerine kurulu bir düzene geçildiğini de söyleyen Karakaş, "Tabii bu durum da ancak otomobilin fiyatı çok cazipse ve ödeme seçeneklerinde esneklikler, kolaylıklar sağlarsanız gerçekleşebiliyor. Şu anda ikinci elde bu anlamda bir kaos hâkim. Piyasa netleşmiş değil, bayramın oluşu, yaz aylarına giriş, seçim sonrası kur artışı beklentisiyle birlikte geçtiğimiz aylara göre piyasada bir talep ve hareketlilik var. Ama bu talebi karşılayacak finansman desteği alıcı ve satıcı tarafında yok" değerlendirmesinde bulundu.
