Ömer KOÇ/KAHRAMANMARAŞ, (DHA)- KAHRAMANMARAŞ'ta bilim insanları Prof. Dr. Ali Arda Işıkber ve Doç. Dr. Özgür Sağlam tarafından 7 yıllık bir çalışma sonunda topraktan üretilen böcek ilacının seri üretimine geçildi.
Türkiye'de yıllık 530 milyon liralık böcek ilacı ithal edildiğini belirten Özgür Sağlam, içerisinde kimyasal bulunmayan, yenilebilen, insanlara ve hayvanlara hiçbir zararı olmayan, temas ettiği böcekleri yağını ve sıvısını emerek öldüren yerli ilaçtan önümüzdeki yıl 1 milyon liralık ciro hedeflediklerini, ihracat için de temaslarının devam ettiğini söyledi.
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Arda Işıkber ile Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Özgür Sağlam, diatom toprağından böcek ilacı üretti. TÜBİTAK'ın desteğiyle 7 yıllık bir çalışma sonunda üretilen böcek ilacının seri üretimine geçildi. Depo zararlısı 20 böcek türü için ayrı; kedi, köpek, kuş tavuk gibi hayvanlarda bulunan akar, bit, pire dış parazitlere ve hamam böceği ile karıncalar için ayrı olmak üzere 2 farklı ürünü piyasaya sürüldü.
IŞIKBER: "3 FARKLI DİATOMU KARIŞTIRARAK ELDE ETTİK"
Uzmanlık alanı depo zararlısı böcekler olan Prof. Dr. Ali Arda Işıkber, 7 yıllık bir yoğun çalışma sonunda geliştirdikleri ilacı diatom toprağından elde ettiklerini söyledi. Türkiye'de 125 milyon rezervi bulunan diatomun, su alglerinin kabuklarının fosilleşmesi sonucu oluşan biyolojik bir kayaç olduğunu söyledi. Kayaçların silisyum dioksit oranı oldukça yüksek olduğunu ancak her diatom kayacının böcekler üzerinde etkili olmadığını kaydeden Işıkber, "Türkiye'nin çok değişik yerlerinden diatom toprağı topladık. Bunları farklı böcek gruplarına, özellikle depo zararlısı bitlere, böceklere karşı test etik. Özellikle şunu vurgulamak isterim ki 100 tane aldığımız numunelerin hepsinin farklı etkinliklere sahip olduğunu gördük. Yani bir rezervde hiç etkinlik olmazken başka bir yerden aldığımız diatom toprağında çok yüksek böcek öldürücü etki gördük ve biz daha sonra bu ürünlerin karışımlarını test ederek en etkili olan 3 farklı diatom toprağından bir karışım elde ettik" dedi.
'HAMMADDESİNDEN ÜRETİMİNE KADAR TAMAMIYLA YERLİ'
Geliştirdikleri ilaçta hiçbir kimyasal madde bulunmadığını, hatta yenilebildiğini kaydeden Ali Arda Işıkber, şöyle devam etti:
"Bizim ürünümüzün dünyadaki diğer diatom topraklarından temel farkı, belki de ilk, en önemli özelliği bir karşım olması. Yani 3 farklı noktadan elde edilen diatom topraklarının bir karışımı olması. Bizim ürünümüzün diğer bir özelliği ise hammaddesi, Ar-Ge kısmı, tasarlanması ve üretimi tamamıyla yerli olmasıdır. Bu genellikle toz halde kullanılıyor fakat dünyada ilk defa suyla karıştırılarak atımını biz geliştirdik. Hem formülü özel hem de farklı bir işleme tekniğiyle bunu sulu olarak da kullanabiliyoruz. Diatom toprağının en önemli avantajı kimyasal olmamasıdır. Yani içerisinde herhangi sentetik kimyasal bulunmamaktadır. Böcekleri fiziksel yollar öldürmektedir yani böcek gezerken tozun vücuduna temas edip derideki yağ ve suyu emiyor ve bunu sonucunda böcek su kaybederek, kuruyarak ölüyor. Yani bir kimyasal ölüm değildir. Bu, organik tarımda da çok rahatlıkla kullanılabilecek bir üründür. İnsanlara, hayvanlara karşı herhangi bir toksit etkisi yoktur. Yenilebilir, herhangi bir olumsuz etkiye sahip değildir. Bu ürün, organik ürünlerde ve hayvanların yemelerinde yem katkı maddesi ve ilaçların içerisine dolgu maddesi olarak kullanılabilir."
SAĞLAM: İTHAL BÖCEK İLAÇLARINA YILLIK 530 MİLYON LİRA ÖDÜYORUZ
Doç. Dr. Özgür Sağlam ise Türkiye'nin her yıl milyon dolarlar vererek yurt dışından tarım ilaçları ithal ettiğini, bu nedenle geliştirdikleri ilacın yerli üretim olması bakımında çok önemli olduğunu söyledi. Sağlam, "Dünya Tarım Örgütü FAO'nun verilerine göre yurt dışından 40 bin ton ilaç ithal etmekteyiz. Bu ilaçlar içerisinde böcekleri öldüren ilaçlara baktığımızda 40 bin tonun sadece 10 bin tonu böcek ilacı olarak kullanımı söz konusu. Yıllık olarak bu ilaçlara ödediğimiz paralara baktığımız zaman 370 milyon dolar bir ödeme söz konusu, bu da 2.7 milyar liraya denk gelmekte. Bunun da 530 milyon lirası sadece böcek ilacı için yurt dışından getirilen ilaçlara ödenmekte. Böcek ilacının alternatifi olarak geliştirdiğimiz bu ürün tamamen doğal bir üründür. Bu doğal ürünün geliştirilmesi esnasında TÜBİTAK bizi büyük oranda desteklemiştir ve bu amaçla biz de yaklaşık 500 bin liralık bir yatırım gerçekleştirdik" dedi.
'İHRACAT İÇİN BÜYÜK ADIMLAR ATACAĞIZ'
Üretim yaptıkları tesisi TÜBİTAK 1512 Teknogirişim Projesi'yle açtıklarını kaydeden Özgür Sağlam şunları söyledi:
"2 tane ürün geliştirdik. Bu ürünler, tohumculuk sektöründe, kanatlı hayvan sektöründe, evcil hayvan sektöründe kullanım alanına sahip. Gelecek yıl hedeflerimize baktığımızda, biz yatırım için TÜBİTAK'tan aldığımız desteklerin toplamı olan 500 bin lirayı birinci yılda tamamen amorti etmiş durumdayız. Üretim kapasitemizi, makine parkımızı geliştirerek 3'e katlamayı hedeflemekteyiz ve dolayısıyla önümüzdeki yıl toplam ciro hedefimiz 1 milyon lira. Biz buradan elde etmiş olduğumu pek çok sonucu uluslararası bilimsel kongrelerde sunumunu gerçekleştiriyoruz. Oralarda da çok güzel tepkiler alıyoruz. Hem oradaki bilim insanları tarafından hem de bu alanda faaliyet gösteren yatırımcılar tarafından temaslarımız devam etmekte. En son İtalya'da katıldığımız bir kongrede örnek numunelerimizin dağıtımını gerçekleştirdik. Şu anda Yunanistan, Alman, İtalya, İsrail ve Amerika'dan pek çok bilim insanı bunların denemelerine devam etmekte. Ve özellikle bu alanda faaliyet gösteren Avrupa'daki firmalarla hammaddenin tedariği konusunda temaslarımız devam etmekte. Önümüzdeki yıl öncellikle bunun yurt dışına ihraç edilmesi noktasında da büyük adımlar atacağız."
FOTOĞRAFLI