Otomotiv sektöründe çip krizinin bu yılın sonuna kadar sürmesi beklenirken, yurt içinde tedarik sorunları ve döviz kurunun yukarıya doğru hareketini devam ettirmesi araba fiyatlarını yukarı çekmeye devam ediyor. Ancak geçtiğimiz aylarda devreye alınan ÖTV matrah güncellemesi yılın son aylarında piyasaya hareket getirdi. Türkiye otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarı, 2022 yılında bir önceki yıla göre yüzde 6,2 oranında artarak 783 bin 283 adet olarak gerçekleşti.
Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği(ODMD) tarafından yapılan açıklamaya göre, geçen yıl otomobil satışları, yüzde 5,5 oranında azalarak 592 bin 660 adet, hafif ticari araç pazarı yüzde 8,6 artarak 190 bin 623 adet oldu.
2022 yılı Aralık ayı otomobil ve hafif ticari araç pazarı 2021 yılı Aralık ayına göre yüzde 85,1 artarak 115 bin 220 adet oldu. 2022 Aralık ayında otomobil satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 99,2 artarak 86 bin 774 adet olurken, hafif ticari araç pazarı yüzde 55,2 artarak 28 bin 446 adet oldu.
Otomobil ve hafif ticari araç pazarı 10 yıllık Aralık ayı ortalama satışlara göre yüzde 0,8 azaldı. Otomobil pazarı, 10 yıllık Aralık ayı ortalama satışlara göre yüzde 0,3 azalış gösterdi. Hafif ticari araç pazarı, 10 yıllık Aralık ayı ortalama satışlara göre yüzde 2,2 azaldı.
Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği Başkanı Ali Haydar Bozkurt “Birçok markada neredeyse hiç araç kalmamış olması gerekiyor. Beklentimiz 2023'de de 2022’dekine yakın araç bulunurluğu olacağı, pazarın 800 binler civarında kalacağı yönünde" dedi.
Bloomberg HT yayınına katılan Bozkurt “Yerli otomobillerin, aşağı yukarı bu ayın ortasında fabrikalarda üretilip satışa hazır hale getirileceğine dair bir beklentimiz var. İthallerde de genelde Şubat ortasından sonra araçların girişleri olacaktır. Tabii ki üretici bazında yapılan fiyat artışları bizim de fiyatlarımıza yansıyacaktır. Dünyadaki genel enflasyon seyri, maliyetlerin üzerindeki artış baskısı nihayetinde son fiyata yansımaya devam ediyor” şeklinde açıklamada bulundu.
Kasım'da yapılan matrah düzenlemesinin ne sektörün ne de müşterilerin beklentilerini karşılamadığını ifade eden Bozkurt “Önümüzdeki dönemde gerekli olan yasal düzenleme ile birlikte matrahların normal dediğimiz seviyelere gelmesini diliyoruz. Araç olup olmamasından bağımsız olarak matrah güncellemelerinin gözden geçirilmesi gerekiyor” dedi.
Piyasada artan fiyatlar karşısında yeni bir ÖTV matrah güncellemesi beklentisi konuşulmaya devam ederken konuya ilişkin çok net açıklama Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’den geldi. Otomotivde ÖTV indiriminin gündemde olmadığını kaydeden Nebati, "Bu konuyu kim yayıyor anlamış değilim. Araç piyasası oldukça canlı, talepte herhangi bir sıkıntı yok, arzda sıkıntı var. Otomotiv sektörü öncelikle arzı artırsın" değerlendirmesinde bulundu.
Sadece geçtiğimiz ay yüzde 6 zam gelen sıfır otomobil piyasası için TÜİK tarafından dikkat çeken bir açıklama geldi. Açıklanan 2022 yılının son enflasyon verisinde otomobil fiyatlarına gelen zam son bir yılda yüzde 31,7 ile sınırlı kalması da dikkat çekti.
Yeni yıla girilmesinin ardından birçok marka Ocak 2023 için fiyat listelerini güncellemeye devam ediyor. Sektör yetkilileri Ocak ayı için ikinci bir zam sinyali daha verdi. Yetkililer 2023 model araçların piyasaya girmesiyle fiyatların yeniden güncelleneceğine dikkat çekti. Geçtiğimiz aylarda yapılan ÖTV güncellemesi sonrasındaki fiyatlar ile Ocak 2023 fiyatları karşılaştırıldığında 100 bin liraya varan zamlar görüldü. Ancak bazı modellerde ise fiyatlar daha da aşağıya çekildi.