Petroldeki Avantajımız Jeopolitik Riskler Nedeniyle Görülmüyor!

2012 Aralık ayında dünyanın uzun soluklu bir büyüme dönemine girebileceğini varsayan bir strateji yazısı kaleme almıştım(12/2012 tarihli yazımı borsaanalizci.com./Strateji Yazıları içinde bulabilirsiniz). Dünya enerji ajansının verilerini yorumlayarak yazdığım bu yazımda, enerji fiyatlarında kaya gazı kaynaklı ciddi bir düşüş trendi yaşanacağını yazmıştım. Dikkat ederseniz o tarihten beri enerji kaynaklarının fiyatlarında düşüşler yaşanıyor. Hatta son dönem petroldeki düşüşler iyice belirginleşmiş durumda. Petrol üreticilerinden fiyat indirimleri haberlerini alıyoruz. Aynı şekilde doğalgaz fiyatları için de benzer gelişmeler söz konusu. Yeni bir açıklamaya göre Rus Gazprom Türkiye'nin talebi üzerine, fiyatlarını aşağı yönlü revize edeceği kapsamlı bir çalışmayı başlattığını açıkladı.

FED faiz artışı korkuları, AB'nin bir türlü büyümeye başlayamamış olması ve içinde bulunduğumuz jeopolitik riskler nedeniyle, kurlarda ciddi bir yükseliş yaşandı. Bu nedenle, enerji faturamızdaki bu iyileşmeye kimse dikkat etmiyor. Ama emin olun ki, sadece bu durum bile rating kurumları tarafından lehimize raporlanıyor, ya da raporlanacaktır. Petrolde yaşanan her 10 $'lık fiyat düşüşü enerji faturamızda yaklaşık 4-5 Milyar Dolar'lık azalma yaratıyor. Kısacası son bir kaç aylık düşüş sayesinde bu fatura 10 Milyar Dolar civarında iyileşme göstermiştir. Bu durum en büyük riskimiz olan cari açığımızın da aynı şekilde azalmasına katkı yapmaktadır.

Ben enerji fiyatlarında yaşanan düşmenin yorumcuların dediği gibi sadece global büyüme beklentilerinin düşmesinden kaynaklanmadığını, en önemli nedenin kaya gazı sayesinde, en büyük tüketicilerden biri olan ABD'nin pazarda üretici saflarına geçmiş olmasının yarattığı etki olduğu görüşündeyim. Ki, eğer bu görüşüm doğrusu ise, enerji fiyatlarında yaşanan düşüş ya da bu düşüş sonrası düşük fiyatlar daha uzun süre için kalıcı olacaktır. Bu da dünya ve özellikle enerjisinin yaklaşık % 95'lerinden fazlasını ithal eden Türkiye için çok olumlu bir gelişmedir. İçinde bulunduğumuz jeopolitik riskler azaldığı zaman kurlarda da kısmi düşüşler yaşanabilir. Bu olduğu zaman, enerji emtialarındaki fiyat düşüşleri enflasyonun düşmesine katkıda bulunacaktır.

Ancak henüz sınılarımızdaki riskler azalmamış, tersine daha da büyümüştür. ISİD'in Bağdat'ı almaya yönelik baskıları artarsa, koalisyon güçleriyle birlikte Irak içinde bir askeri müdahaleye katılmamız söz konusu olabilir. İşte bu belirsizlik ya da risk nedeniyle, şimdilik yukarıda dikkat çektiğim olumlu yansımaların hemen farkına varmayabiliriz. Ama ISİD riski azaldığında bu durum kesinlikle görülecektir görüşündeyim.

Irak ve Suriye'de yaşanan, ciddi bir koalisyon müdahalesine sebep olabilecek savaş riski tüm bölgede ticareti olumsuz etkiliyor. Avrupa bölgesinde de halâ istenen talep artışı görülemiyor. Küresel büyüme kaygısı iyice artmış durumda. Böyle bir ortamda ECB varlık alımlarındaki tutarları artırmak zorunda kalacaktır görüşündeyim. ECB'de böyle bir hamle beklerken FED'in faiz artışı sürecini öteleyebileceği yönünde açıklamalar da gelmeye başlarsa şaşırmamak gerekir! Bunların hepsi Türkiye'ye yarar.

Gördüğünüz gibi şimdilik beklentiler karışık. Bu nedenle tüm dünya borsalarında inişli çıkışlı bir süreçteyiz. Dün DOW endeksinde sert bir düşüş yaşandı. Daha öncesinde düşen özellikle DAX endeksinde ise yaşanan sert düşüşe dün bir tepki geldi. Aynı durum BIST için de yaşandı. Bir aşağı, bir yukarı fiyatlamalar yaşıyoruz. Bu durum biraz daha sürebilir. Ama bizim için şu dönem FED riskleri değil, yeniden jeopolitik risklerin ve kendi özelimizdeki gelişmelerin ön plana çıkabileceği bir süreçteyiz. Dışarıdan bağımsız hareketler yapabiliriz. Ancak yine de fazla rahatlamak doğru olmaz. Tedbiri elden bırakmadan, önemli dirençlerde realizeler yaparak, ciddi düşüşler esnasında ise, desteklerde daha cesur olarak kararlar almak doğru olabilir. 76.500 seviyesi önemli bir direnç seviyesidir. Bu seviye yukarı kırılmadan beklentileri ekstra yükseltmek doğru olmaz. Ama içinde bulunduğumuz bilanço dönemi nedeniyle, hisse bazlı hareketlenmeler olacaktır.

Tüm bu anlattıklarımdan ötürü, bizim için yakında daha iyi bir piyasanın söz konusu olması beklentim güçlenmeye başladı. Hadi hayırlısı diyorum:)

Saygılarımla

Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı

Twitter;borsaanalizci.com